Thót pók khèn tong: hịt biên mai luông mả nháư khòng côn Ê Đê

          Ai Y Sô Rian Kbuôn, dú buôn Kmrơng prong A, xã Ea Tu, thanh phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk pi nị ngam 20 pi têm. Vạy biên mai nả vịa cận hà cốc chính khòng chua côn phủ trai, ải êm Y Sô Rian cọc ha van cánh dệt hịt thók pók khèn tong xìa, nhăng khék hịa xên mả nháư. Chơ pọm cắp ải êm pày cá hươn ải mo xo dệt hịt, Y Sô Rian nghin muôn khửn mốcc ma chàư.

          Cốc khoẹ nọng cọ pên cong dú, lăng mâ hư cọ hên muôn pưa đảy dệt hịt mả nháư. Té khạy pày nọng pên côn nháư cánh mi xương choi dừa, khâng lo choi ải êm cánh tay hươn.

          Xôm chàư dệt hịt xên mả nháư hảu trai báo, ải mo Y Wơn Niê Kđăm, dú nẳng buôn Wiâo, thị trấn Krông Năng, huỵên Krông Năng, tỉnh Đắk Lắk sắng xon ải êm Y Sô Rian khặn khang tục po chương hôm mi tô mù nưng, 7 hay lảu xá, pan tam đảy mi 7 ngon căm kin riêng cắp tục po nhứa mù, lảu xá, khảu nửng, mák phứak, mák cuổi tổm.

          Họt mự hà đảy, chương khòng cọ khặn khang tục po, ải mò lanh àu tón nhứa mù hy té hùa họt hàng, àu 7 xểm tók phúk sáư sàu nẳng bón tẳng hày lảu xá nháư nhất. Chơ chu ằn đảy dệt lẹo, ải mò tẳng cốc lông tam mi 2 ngon, ngon cốc khọe tam tinh páo cắp pảu pú mưa lang; ngon thứ 2 lỏ tam mả nháư xùng dao.

          Chơ xiêng cọng phọn nương, ải mò tênh tam tênh thót pók khèn té mư Y Sô Rian cắp quam tam: “ Hau kẻ pók khèn tong hảu lụk, vạy lụk tư tang quyết định pưng vịa dệt pày nả khòng chảu, hák khâng lò dệt hay, dệt na. té khạy lụk lỏ côn nháư, hảo hanh choi háp nắc bék nà hảu hươn dảo cánh pảy chự bản khuống”. Tam lẹo, ải mò tèo pók khèn tong sáư hù hay lảu xá nháư nhất vạy dệt hịt, lằng nặn xứp tàm tam xo phạ then cụm cuôm hảu trai báo hảo hanh, nha chếp hại sảy nao, nặm sàư chàư xư cánh lắc ngon giỏi chang.

          Lằng chơ dệt hịt lẹo ải mò cáo mơi chu côn kin pưng tàng chương kin pải nẳng pan tam. Lẹo ải mò àu mạk cháo hảu trai báo mủa miếng, vạu khửn luông hanh cánh han ngan khòng chảu, nhẳn danh té khạy pày trai báo cọ mả nháư pên phủ pên côn, báu chư lếch nọi lẹo. Ải mò Y Wơn va:

          Àu mạk cháo, mạk láp ấư mư trai báo xương khòng chuông, giao hảu trai báo trách nhiệm háp nắc, bék nà vạy pảy chự hươn dảo, pảy chự tay hươn chơ mi khù săng cướt sinh ók. Té khạy, trai báo nị chi xứp tam vịa dệt hay, dệt xuân, lỏ côn hăn hanh cả ké pảy chự ải êm cánh tay hươn”.

          Đốp muộn pàng xên cá chảu hươn cánh pi nọng bản khuống pọm kin lảu xá, kin lảu, kin khảu, tặp cọng, chôm mâng trai báo pên phủ nháư.

          Ma muôn nẳng pàng dệt hịt mả nháư khòng côn Ê Đê, ưởi H Ngăm Adrơng, dú buôn Krơng Prong, xã Ea Tu, thanh phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk tô:

          Ók côn nẳng bản hák va hê mi tưa đàư nọng đảy tà hên dệt hịt tam mả nháư xương nị, dệt nằm, chăm nẻn, khặn khang đi chăn té ải mò, ải êm cánh côn đảy xên hương máư. Hịt tam nị hảu nọng hụ tứm ma pưng hịt khòng mả nháư cánh hụ tứm hịt khong tòng chặn khòng con Ê Đê chảu lài xưa.”

          Lung Adrơng Y Blih, dú buôn Drai, xã Dliê Yang, huyện Ea Hleo, tỉnh Đắk Lắk hảu hụ, hịt thót pók khèn tong lỏ hịt khong mi té chạu té lai ma khòng côn Ê đê, mi ý nghịa cận hà, nhẳn danh luông mả nháư khong côn nưng cón chơ chôm hặp sáư pưng nả vịa mi ý nghịa quyết định cuông hươn dảo, họ xong. Hịt nị đảy ải êm báu cọ tay hươn dệt hảu, mi cá ải nọng họ xong, pi nọng bản khuống ma chôm muôn. Dệt hịt nọi va nháư, dan dệt hịt nẳng pun lan đàư chạu va lả tam toi hươn dảo chảu mi. Toi lung Adrơng Y Blih, nẳng san phổng, hịt đảy dệt hảu cá lụk trai, lụk nhinh cuông hươn.

          Khỏi mi 3 tô lụk hư cọ dệt hịt 3 tưa, cá lụk nhinh, lụk trai pọm dệt hịt tam mả nháư, hák va mi khù lák. Đối cắp lụk trai hư chương tam lỏ nhứa mù teo sáư sàu, lẹo lụk nhinh hư chương tam vạy nẳng lổng. Lụk nhinh dệt hịt báu àu mạk láp, mạk cháo hảu, hák va lụk trai lỏ mi. Pưng hịt nị mi té chua pảy đơi pú lẹo xương nặn chảu xứp tam chự mẳn, chiên cái hại vạy hảu lụk lan, báu vang xìa đảy.

          Hịt tam mả nháư cọ xương pưng hịt khong tòng chặn cuông cá chua côn khòng côn Ê Đê vạu khửn luông cạt kiên khong tay hươn cánh pi nọng bản khuống. Cài nặn chự mẳn pưng hịt khong tòng chặn, hôm phân pảy chự pưng ngươn lang văn hoá khặn chăn cuông puông kin luông dú côn Ê Đê khay nị.

                                                                                                                             H’ Xíu – Hạnh dịch