Bệnh tô mù pên ha

          Trai: Pưng khù hên ók nẳng tô mù chơ pên bệnh

          Nhinh: Tô mù me dan liệng lụk hên báu mi nặm môn xìa: Chơ tồ mủ mi mạnh bệnh cuông lăm mo, tô mù kin hăm nọi báu cọ báu kin té 7 họt 14 mự, nao sảy cài 40 độ, lâng tạnh lụk xìa chơ dan chi lò ók, pên xương é àu phók, mi tô pên xương măn xìa báu cọ nan àu phók lằng chơ ók lụk lẹo, pên ày cánh chếp pót.

Tô mù me dan man lụk cánh liệng lụk: báu kin hăm báu cọ kin nọi, báu é kin nặm, non liệt dú ven lài, báu mi nặm nôm cánh chếp tảu nôm, ók lụk cón 2 – 3 mự, tô mù nọi tài cuông pùm tô me, báu cọ ók ma lỏ tài ngay, tô nọi hanh yếu.

Tô mù phók: báu kin hăm báu cọ kin nọi, nao sảy 40 độ, non liệt dú, báu hăn, báu toi me, va hảu toi me, tô mù nọi ók ma cọ nọi.

Tồ mù nọi nhăng kin nôm: Lài tô tài ngay lằng chơ ók ma, pưng tô nhăng báu hảo hanh, phòm, báu hụ hà kin nôm, kén tà mi khỉ tà màu lang bau, nẳng nằng hên pong khửn, chếp pùm khỉ lỏi, mi xương chi pên ók pưng tàng bệnh ma tang hà chàư, tin chák ók, nhang sắn sên.

Tô mu nọi vang nôm cánh tô mu ka chà: báu kin hăm báu cọ kin nọi, nao sảy cài 40 độ, pên ày lệhc nọi, khồn tẳng khửn.

Trai: Bón bên bệnh

Nhinh: Bón pên bệnh hên ók nẳng pót: Chếp pót, pót pên pớm đằm, cuông puông pót mi têm phong phọt, puông pót chuốp pên bệnh hên màu đành khưởng. Lài tô mù chếp puông pót pên nặm nòng.

Trai: Phong bệnh:

Nhinh: Bệnh tô mù pên ha báu xủ dà kháng sinh đảy. É phong đảy bệnh tô mù pên ha đảy tiêm phong hảu tô mù cắp dà vắc xin Tai xanh JXA1 – R cánh pưng tàng vắc xin ứn xương bệnh tô mù chếp pùm pền lỏi nắc, tụ huyết trùng…vạy dón xìa pưng bếnh ứn.

Lằng chơ tiêm 14 – 21 mự hư mi xương cặm tó đảy dịch bệnh, chóng đảy cắp manh bệnh. 

Trai: Khâng tọn tăm cọ bâng pẹk sàư vạy phong bệnh:

Nhinh: - Cọ bâng pẹk sàư, lâng chơ bao dà khả manh bệnh.

Hảu tổ mù kin nhẳn pao po chất; hăm cừa, nặm kin đảy pẹk sàư.

Chơ pưng mù hên mi tô pên bệnh đảy hảu dú cọk riêng, tinh páo hảu cơ quan thú y vạy mi luông khả đắp dịch bệnh chơ hính pên. Báu xỉm nhính nhửa, kép hong pựn khòng tô mù pên bệnh pày tàng nọk, đảy xủ pưng tàng dà xương Benkocid, phòn bột, Iodine 10%...bao khả manh bệnh nẳng cuông bâng, tang khảu ók cuông phổng tảnh liệng.

Chơ mi dịch cướt sinh ók, đảy pát khám cánh àu mẫu phák pảy xét nghiệm. Xong ma chấp năm pưng luông cặm tó dịch họn sẳn ặn lỏ:

Hảu tô hảo hanh ók pày dú cọ riêng vạy lăm le, pưng tô pên bệnh àu pày khả tài, phăng miện xìa ngay báu hảu dịch pét pan pày tang nọk.

Tiêm phong vắc xin Tai xanh hảu pưng mù me, mù phók nẳng pưng phổng dú sảư chăm vạy tồ mù mi hanh cặm tó manh bệnh, dón báu vạy dịch pét pan quảng pày lài bón.

Khâng phẻo phắt, tọn tăm cọ bâng, báo dà khả manh bệnh xương Benkocid, Iodine, phòn bột…/.

                                                                                                                              Thanh Thuỷ - Hạnh dịch