Àu phùa àu mi té nọi cánh pi nọng huôm họ neo thèo lượt àu cằn cọ dệt ók lài khù báu đì

          Nọng Và Y Dê dú bản Thâm Thẩm, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An pì nị hính 20 pì, hák va cọ àu phùa đảy 5 pì lẹo, cắp 3 tưa hền nả e nọi. hák va báu đảy tảnh.

          Nọng àu phùa té 16 pì. Phùa nọng chơ nặn lỏ 17 pì. 5 pì lẹo mi 3 tồ lụk, hák va cá 3 côn pọm báu đảy tảnh. Khạy phùa mia cọ ók dú riềng”.

          Vang xừ àu phùa té chơ hính 15 pì, nọng Lô Thị Lan ók pì 1999, dú bản Mứt, xã Hạnh Dịch cọ mi 2 lụk lẹo. Puồng kìn đơi dú khòng phùa mia pưa nhăng nọi tuổi lài cọ báu chư hịa ngai, tênh đảy liệng lụk, tênh đảy khâng lò hẳư puồng kìn đơi dú hươn dảo. 

           “ 17 pì nọng ók phủ cốc, àu phùa té nọi nọng hền chảu cọ hê hụ khỏi đù lụk ón. Pưa va chảu cọ nhăng hê khâng lò hẳư chảu đảy, nhăng lài khù chảu cọ hê hụ đảy”.

          Tỉnh Nghệ An dú nẳng phổng Bắc Trung Bộ mi tà đìn quảng nhắư nhất mương cắp 16 păn cày số môn. Cuồng nặn tà đìn phổng pi nọng chựa nọi côn phổng đìn pu mi ngăn 83%  cánh pi nọng chựa nọi côn mi ngăn 15% dần số tênh cá tỉnh. Ăn nị cọ men phổng mi lài đồi phùa mia àu cằn té chơ hê họt pùn tuổi cánh pi nọng huôm họ neo thèo lượt àu cằn.

          Toi tồ số lăm le khòng Hội đông dần mương tỉnh té pì 2015 họt pì 2018 nẳng 3 huyện Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuồng cọ mi cài 700 đồi phùa mia àu cằn chơ hê họt pùn tuổi. Cuồng nặn hê nặp họt pưng huyện đìn pu ứn xương Quế Phong, Quỳ Hợp, Quỳ Châu. Mi lài cốc pài dệt cướt sình ók nả vịa vạu nừa, cuồng nặn phân lài lỏ pộ pưng hịt khòng cáu ké mi té chạu. Chăm va pưng đồi phùa mia huôm họ neo thèo cượt àu cằn dón lông, hák va cọ nhăng lâng hền ók nẳng phổng pi nọng chựa nọi côn. Chựa côn Đan Lai nẳng xã Môn Sơn, huyện Con Cuông cọ mi 2 họ sính ặn lỏ họ La cánh họ Lê, cọ po lê báu mi côn àu phùa àu mia té nọi, hák va pi nọng chằm chặn àu cằn cọ nhăng lâng hền ók. Xương phùa mia nọng Lê Thị Thảo, xã Môn Sơn, huyện Con Cuông, tỉnh Nghệ An àu cằn té chơ hê họt pùn tuổi. Cánh va  phùa mia lỏ pi nọng họ xong cằn, xương nặn tồ lụk trai cốc ók ma cọ hền ók khù báu đì lẹo.

           “ Po pú khòng nọng khék êm ủ nọng lỏ êm à. Nọng dú nẳng nỉ báu mi khù ngai đì vạy pày hà phùa lắc đảy. Lẹo dú phổng lắc cọ báu mi phằư khảu ma nỉ xáo hà mia”.

          Cọ xương nẳng xã Cổ Linh, xã pọ dạk cha nhất khòng huyện phổng xùng Pắc Nặm, cọ men bón mi lài đồi phùa mia àu cằn té nọi cánh pi nọng chằm chặn àu cằn nẳng tỉnh Bắc Kạn. Chăm va dón lài tưa vẹt xắư pưng pì cón, hák va nặp riềng té pì 2018 ma họt khạy, xã Cổ Linh cọ mi họt 20 côn àu phùa àu mia té nọi. Ai Vi Vằn Khánh, cán bộ tư pháp xã Cổ Linh hẳư hụ:

           “ Va chảu dệt cặt kênh lài hư pưng làn pày kìn nguộn tài. Va hụ hền ók văn lỏ cấp cứu đảy. Pưng làn mặc men cằn cài mạng xã hội, lẹo kìn dú toi cằn. Ải êm cọ báu hụ. Mi côn lỏ tang hươn trai àu chương ma ổ vay khày hó, thàm ải êm nhăng báu hụ chư lụk khười cánh dú nẳng bón đằư”.

          Khù mi tẹ hẳư hền, khạy lài phủ pền ải pền êm luông hụ xiêng đảy nho xùng, hák va họt pưng làn cọ quén khươi cằn nẳng mạng xã hội xương nặn tay hươn cánh hươn trương cọ quản lý dạk. Toi Lung Hoàng Văn Danh, chủ tịch uỷ bàn dần mương xã Cổ Linh, kỉ pì cón lằng chơ dặng chiềng, mi họt 5 làn học sình cấp 2 khòng xã dặng xừ àu phùa. Mi làn hư cưới lẹo cọ mưa ép ạu họt mết cấp.

           “ Pưng đồi àu phùa àu mia chơ hê họt pùn tuổi mi ngăn 60 họt 70% lỏ học sình. Luông pùn đì nhất lỏ nả vịa niếu chưa chiên páo thồi. Piến đảy lang ngắm khòng pưng làn hư chứng chí đảy. Khạy mi san chua hươn cọ báu quản lý lụk tảu đảy. Cốc chính nhất lỏ luông bók xòn khòng ải êm cánh hươn trương. Tênh mết pọm đảy chôm hặp”.

          Nạn àu phùa àu mi té nọi cánh pi nọng huôm họ neo thèo lượt àu cằn cọ lâng hền ók nẳng phổng pi nọng chựa nọi côn, dệt ók lài khù báu đì  nuống pan đối cắp mỏi côn, mỏi chua hươn cánh bản mương. Nạn àu phùa àu mi té nọi cánh pi nọng huôm họ neo thèo lượt àu cằn  cọ men cốc pài dệt dót kia nẳng làn nọi, số làn nọi cỏng pì nưng cánh cỏng 5 pì cọ lưn khửn.

          Lưn xưa lỏ đối cắp pưng đồi phùa mia pi nọng chằm chặn àu cằn, pưng làn nọi ók ma mi xương hền pền pưng tàng bệnh bót phang, bệnh nằng đón phồm đón, bệnh pền kết nẳng nằng, lưn xưa lỏ bệnh lượt hák pháng xìa té ók ma./.

VOV4-Huyền dịch