Chự phong dót kia hẳư làn nọi phổng pi nọng chựa nọi côn nhăng pọ lài dạk cha

          Ưởi H’Son Lao nẳng xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắc Lắc àu phùa đảy 12 pì cánh ók đảy 4 tồ lụk. Chua hươn ưởi đìn hay cọ báu mi lài, vịa dệt dượn cọ báu tẹt tiêng, đảy xáo hà kìn hạng pựa xương nặn puồng kìn đơi dú pọ lài dạk cha xương nặn pưng tồ lụk khòng ưởi phằư cọ chuốp dót kia. Ưởi H’Son Lao hẳư hụ: “ Kỉ tồ lụk cuồng hươn kìn báu mi po chất, báu mi cành, báu mi cừa, pưng làn cọ yếu hanh pày, làn cứ chang chếp pùm. Cá 4 tồ lụk phằư cọ dót phòm”.

          Nẳng pưng bản pọ dạk cha khòng phổng Tây Nguyên vịa làn nọi dót kia xương lụk khòng chua hươn ưởi H’Son Lao cọ áo lài. Chương kìn báu mi po chất, lâng chếp hại sảy nào lỏ cốc pài dệt dót kia nẳng làn nọi nẳng pưng phổng nhăng pọ lài dạk cha. Bác sĩ Trần Thị Thuý Minh, trưởng khoa Nhi tổng hợp hươn dà đa khoa phổng Tây Nguyên hẳư hụ: “ Toi san nghiên cứu dan chằm nị khòng tênh cá phổng Tây Nguyên ma tang làn nọi dót kia hư mi té 30 họt 40% nẳng cuồng pưng bản khuống. Cọ mi lài khù dệt hẳư làn nọi dót kia. Cốc khoẹ lỏ pưa pưng làn nọi báu é kìn khảu kìn nặm. Thứ 2 lỏ pưa báu mi po chất Protêin hẳư làn nọi kìn, lỏ pưa kinh tế pọ dạk cha báu mi xằng vạy xự hẳư làn nọi kìn. Thứ 3, lỏ luông liệng đù làn nọi báu men luông, cọ dệt hẳư làn nọi dót kia”.

          Cọ pék xương pưng bản khòng pi nọng chựa nọi côn nẳng pưng tỉnh Tây Nguyên, Mèo Vạc lỏ huyện nưng cuồng pưng huyện cặt cung khòng tỉnh Hà Giang, puồng kìn đơi dú khòng côn dần cuồng huyện nhăng tắm vét xắư mức pằn pâng chùng khòng tỉnh. Lài xã, số làn nọi cỏng 5 pì dót kia toi cần nắc mi ngăn té 20 họt 23%; dót kia toi luông xùng lỏ té 40 họt 45%, số làn nọi dót kia pộ đút thiếu chất kẽm nẳng làn nọi té 70 họt 80%. Toi ưởi Đặng Thị Quẩy - Cán bộ lăm đù ma tang pặc hanh chơ hền nả mắư cánh dinh dưỡng TRạm y tế xã Hùa Tát, cốc pài dệt hẳư làn nọi báu mả nhắư xùng dao lỏ pưa, pựa kìn báu mi po chất, làn nọi báu đảy kìn tục po pựa, làn nọi vang nôm chạu, chua hươn ók lài lụk cánh ók tàm tỏng…Tó nả vịa nặn, Trạm y tế xã Tát Nga cọ púc pua nả vịa chiên páo vạy tựng dan choi dón xìa số làn nọi dót kia nẳng cuồng phổng: “ Hạng bườn chảu đảy cóp thỏi hôm quam hẳư pưng phủ pền êm ặn lỏ lăm le lụk tảu toi biểu đồ khòng Viện dinh dưỡng vạy hụ đảy lụk khòng chảu dú nẳng mức đằư, dót kia lệch nọi, va dót kia nắc vạy mi luông hẳư lụk tảu kìn po chất vạy pưng làn mả nhắư xùng dao. Chảu đảy kẻ nà tô thí hẳư pi nọng hụ chảnh chơ làn nọi pền sảy nào hư đảy hẳư làn kìn nặn, kìn tục po chất vạy phụi xắư lăm mo hẳư pưng làn, vện ník báu hẳư pưng làn chuốp dót kia chơ pền sảy nào. Khạy nẳng xã báu mi dự án sằng, pưng chương trình cọ báu mi hư khỏi đảy chiên páo ma tang dinh dưỡng lỏ mự 1/6 hẳư kìn vi ta min A, tảy tứk cuồng bườn 12, chấp năm pọm pâng mỏi pì 2 tưa. Mi san phủ pền êm cọ chấp năm đì, lụk tảu báu chuốp dót kia cuồng 2  pì cốc khoẹ. Khạy làn nọi nẳng nỉ mi té 10 họt 20% chuốp dót kia, phân lài lỏ nẳng pưng chua hươn cặt cung, pọ lài dạk cha”.

          Pưa puồng kìn đơi dú khòng côn dần nhăng pọ lài dạk cha xương nặn pưng làn nọi cọ báu đảy liệng đù đì. Cuồng pưng pựa kìn hạng mự mi to khảu li, phắc, báu mi po chất. Vạy tựng dan dón xìa số làn nọi chuốp dót kia, Trạm y tế xã Tát Ngà cọ đàng púc pua nả vịa chiên páo, niếu chưa côn dần báu ók lụk thứ 3 vạy liệng đù lụk tảu đảy đì xưa. Chấp năm kiểm tra toi dan hạng quý nẳng pưng bản vạy mi đảy pưng lang đì chọp me nhất, cạt kiên cắp pưng hươn trương chấp năm chương trình pựa kìn mi po chất hẳư học sình. Xòng ma, cạt kiên cắp pưng đơn vị chuyên môn khày pưng lớp tập huấn, bók pưng phủ pền êm dệt chương kìn po chất hẳư làn nọi. Toi ưởi Đặng Thị Quẩy- cán bộ chuyên trách lăm đù ma tang pặc hanh chơ hền nả mắư cánh dinh dưỡng khòng Trạm y tế xã Tát Ngà va: “ Mòng cong chính quyên tạ chu khù ngai đì xự sắm chương khòng vạy dệt pưng pựa kìn po chất hẳư làn nọi, cánh ẳư pi nọng củ ngơn cốc vạy tảnh liệng xương liệng nộc báu cọ liệng cáy sáy, choi pi nọng mi khù ngai đì vạy liệng đù lụk tảu đảy đì xưa”.

          Khạy nị nả vịa chự phong dót kia cọ cựt pền chương trình nưng cuồng pưng chương trình luông pùn phén mương cận hà nẳng mương hau, cuồng nặn mi luông pùn dón số làn nọi dót kia cỏng 5 pì  cọ cựt pền luông pùn mả khày kinh tế xã hội khòng bản mương cánh lỏ luông pùn mả khày kinh tế xã hội khòng tựng tỉnh. Hák va số làn nọi dót kia nan nhắư mả xùng dao cánh số làn nọi dót kia báu nắc cần nẳng làn nọi cỏng 5 pì pì 2020 nhăng dú nẳng mức xùng 12,5%. Vạy kẻ khày nả vịa nị, hư cận đảy mi luông cạt kiên lài ngành, pồng chằư choi dừa nẳng pưng tỉnh pọ dạk cha, lưn xưa lỏ nẳng phổng pi nọng chựa nọi côn cánh phổng đìn pu, pền dòm ngơn cốc xắư pưng công trình cốc chính vạy cựt đảy lang đì khặc khọ.