Hneăng tơ’noăng trung hok phôh thong hơnăm kố kong pơlê Kon Tum ai lối 5.300 ngế chêh inâi tơ’noăng, tung mê vâ chê 1.800 ngế hok tro hdroâng kuăn ngo. Vâ mơdêk ki rơkê hneăng tơ’noăng ƀă kơxô̆ ngế hok plah tơ’noăng râ má pái, nôkố mâu hngêi trung kơpong hngế hngo, hngêi trung ai tíu kâ koi ối pơtê dêi kong pơlê dế mot tung hneăng ki hriâm rơbot ƀai, pro ƀai ăm hok tro.

Tung pơla idrâp hdró kơtóu, 36 ngế hok tro dêi lâm 12A3 Hngêi trung Phôh thong Hdroâng kuăn ngo ai tíu kâ koi ối pơtê tơring Tu Mrông, xuân ối kơhnâ hriâm rơbot ƀai môn Địa lí. Rôh rơbot ƀai tơ’noăng hâi kố mâu vâi o hok tro châ thái hnê pro Ko ƀai kơxô̆ 1 dêi Khu ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê kong pơlê. O Y Diễm, ăm ‘nâi:

“Á hlo pá môi tiah ai mâu ko ƀai ki thái cô pơcháu xuân ai mâu kâu ki pá tung tơdroăng tăng ‘nâi. La xuân ai túa ki pêi pro cho êng thái cô, tăng ngăn tung măng lơ mung hlá mơ-éa a tíu ‘măn rak mơ-éa vâ tăng ‘nâi”.

O Y Thiệp, hok tro lâm 12A2, ăm ‘nâi o ƀă mâu vâi pú châ thái cô hnê ăm hiăng ‘nâi nhên túa ki pro ƀă hmâ ‘na tơdroăng tơ’noăng ki nếo:

“Kố cho hneăng tơ’noăng apoăng ki Khu xiâm ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê pơhlêh ko ƀai tơ’noăng. Mơhúa môi tơdroăng mê á hiăng châ thái cô hnê ƀă châ trâm hriâm mâu kâ̆u truk tơ’noăng sap ing hơnăm lâm 11. Mâu ƀai kiêm tra thái cô pơrá ăm ngin kiêm tra tiô kâ̆u truk ko ƀai tơ’noăng ki nếo. Ki nếo má môi kố nah cho tơ’noăng mơnúa ngăn mơgêi râ má pái phôh thong hngêi trung xuân ăm ngin o tơ’noăng mơnúa ngăn tiô kâ̆u truk nếo. Á hiăng hmâ mê hlo ôh tá xơpá to lâi ôh”.

Hneăng tơ’noăng râ má pái phôh thong hơnăm kố Hngêi trung Hdroâng kuăn ngo ai tíu kâ koi ối pơtê tơring Tu Mrông, kong pơlê Kon Tum ai 110 ngé hok tro chêh inâi tơ’noăng ƀă tâi tâng pơrá cho kuăn muăn hdroâng kuăn ngo. Vâ mâu vâi o ‘nâi nhên túa ki pro ƀai, mê hngêi trung klâ hok tro chiâng 3 khu: Khu ki hriâm tá hâi rơkê khât: Khu ki ai ivá hriâm chía hôm ƀă Khu ki ai ivá hriâm chía hôm, rơkê vâ rơbot ƀai.

Thái yăo Văn Trọng Lưu, Thái pơkuâ hngêi trung Phôh thong Hdroâng kuăn ngo ai tíu kâ koi ối pơtê tơring Tu Mrông ăm ‘nâi, hneăng ki má mơ’nui hngêi trung pơtối mơdoh tơdroăng kơjo gum troh tơdroăng hriâm rơbot ƀai tơ’noăng ăm hok tro:

“Ngin pơtối pêi pro mâu tơdroăng ki hriâm rơbot ƀai tiô túa ki ai pơxúa ƀă túa pơkâ kiêm tra mơnhên tối vâ mâu vâi o hbrâ rơnáu tro ‘na mâu tơdroăng ki hiăng châ hriâm xuân môi tiah ‘na túa ki pro ƀai. Mâu vâi o kal hriâm khât tâ, hlê plĕng mâu tơdroăng trâu hngế tâ vâ pro ƀai. Ki nhên cho athế pơchuât, hlê tơdroăng ƀă tơdroăng pơkâ thế dêi pơkâ mơ’no vâ pro ƀai. Tung pơla rơbot ƀai hngêi trung pro tơ’lêi hlâu má môi tŏng gum rêh ối liăn ngân hiâm mơno ăm mâu vâi ƀă ăm mâu thái cô ôn ăm hok tro tơ’noăng”.

A Dak Lak, kơvâ ngăn Hnê hriâm ƀă Hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê kong pơlê dế pêi pro klêi mâu tơdroăng hbrâ kơƀăng tăng ƀă mâu liăn ngân xúa vâ rak tơniăn ăm hneăng tơ’noăng châ po tơniăn, kơtăng ƀă tro pơkâ, châ tiô tơdroăng púi vâ ‘na hneăng tơ’noăng apoăng tiô tơdroăng hnê hriâm phôh thong 2018.

Hneăng tơ’noăng hơnăm kố Dak Lak pro 1 hô̆i đong tơ’noăng, ƀă 53 tíu tơ’noăng rơtế ƀă 948 veăng tơ’noăng châ xoăng pro a mâu hngêi trung trung hok phôh thong ƀă trung tâm yăo yuk thường xuyên a kong pơlê. Tâi tâng kơxô̆ ngế hok tro chêh inâi tơ’noăng lối 22.600 ngế, tung mê ai lối 530 ngế cho mâu ngế ki hiăng hriâm tung mâu hơnăm hdrối mê hía nah kô tơ’noăng ƀă hô̆i đong tơ’noăng krê.

Troh nôkố, cheăng séa ngăn ƀă hbrâ mâu kơbong, tơmeăm a mâu tíu tơ’noăng hiăng pêi pro klêi tâi tâng. Cheăng mơgrúa lĕm kong prâi tơnêi tơníu, tơniăn kế kâ, khăm pơlât ƀă túa pơkâ rak vế gak kring, klâ xoăng troăng prôk xuân châ mâu kơvâ cheăng tơrŭm tơbleăng tơniăn.

Rơtế amê, Khu ngăn hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê Dak Lak hiăng po mâu lâm hnê hriâm cheăng ăm lối 2.200 ngế kăn ƀô̆, thái cô, mâu ngế cheăng châ pơtroh thế veăng tung hneăng tơ’noăng. Mâu tơdroăng kal dêi rôh hriâm cho tơkŭm tung mâu tơdroăng ki nếo tung pơkâ tơ’noăng hơnăm kố, hnê mơhno pơkâ tơleăng mâu tơdroăng dế trâm tung pơla ngăn tơ’noăng, xuân môi tiah xúa phần mềm pơkuâ ngăn tơ’noăng, vâ pêi pro tro pơkâ ƀă pơkâ thế ‘na kih thuât. Jâ Lê Thị Thanh Xuân, Kăn pơkuâ Khu ngăn Hnê hriâm ƀă hnê mơjiâng tuăn ngoâ rơkê Dak Lak tối:

“Ngin tơbleăng tơdroăng hnê hriâm cheăng ngăn tơ’noăng, séa ngăn tơ’noăng, lăm ngăn tơ’noăng pêi tiô tơdroăng rế ngăn tơdrêng ƀă rế ngăn ing troăng hyôh internet troh a mâu thái cô ƀă mâu ngế cheăng, mâu kăn ƀô̆ pêi cheăng a hô̆i đong vâ rêm ngế veăng cheăng ‘nâi nhên túa pơkâ, hnoăng cheăng vâ pêi pro rak vế tơniăn ăm môi hneăng tơ’noăng kơtăng, tơniăn, tơ’lêi hlâu ƀă ƀlêi chiâng”.

Hneăng tơ’noăng râ má pái trung hok phôh thong hơnăm kố cho hdró ki kal ƀă lối chât rơpâu ngế hok tro a Kon Tum ƀă Dak Lak, malối cho mâu vâi o hok tro hdroâng kuăn ngo a kơpong hngế hngo. Tơdroăng ki hbrâ rơnáu, khŏm mơ-eăm dêi hok tro rơtế ƀă ivá mơ-eăm dêi thái cô ƀă kơvâ cheăng hnê hriâm tung hbrâ rơnáu ki rơkê plĕng, hngêi trung lâm hriâm cho tơdroăng ki apoăng krá rơdêi vâ hneăng tơ’noăng châ tơkŭm po tơniăn, kơtăng ƀă tơƀrê khât.