Đơ̆ng blŭng sơnăm truh dang ei, lơ̆m teh đak đei vă jê̆ 40.000 ‘nu bơngai đei jâu tơpŏh jĭ grŏnh tơ̆ 63 dêh char, plt, lơ̆m noh đei vă jê̆ 3.500 'nu jĭ grŏnh tơ̆ 61 dêh char, plt. Kơsô̆ bơngai đei jâu jĭ grŏnh lơ hlŏh tơ̆ tơring Pơbăh (đei truh 57% kơsô̆ bơngai jĭ lơ̆m teh đak), tơring tŏk bŏk đei 19,2%, tơring găh Tu đei 15,1%, tơring Tây Nguyên đei 8,7%. Tiến sĩ Hoàng Minh Đức, Kơdră Anih tang găn tơdrong jĭ jăn ăn tơbăt, đĭ đei 5 ‘nu bơngai lôch yoa đơ̆ng jĭ grŏnh tơ̆ dêh char Quảng Nam: “Bơngai lôch tơjê̆ hlŏh jĭ tơ̆ apŭng Nam Trà My (Quảng Nam). Hơiŏh jĭ grŏnh mă lei ưh đei năm tơ̆ hnam pơgang khăm, hơmet, tơtă krao pơjâu năm sol tơ̆ hnam. Ƀât hơioh jĭ dêh bơih chơ năm tơ̆ hnam pơgang ‘nŏh lôch”

Dôm dêh char, plt đei kơsô̆ bơngai jĭ grŏnh roi lơ ‘nŏh Cao Bằng, Nghệ An, Quảng Nam, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắc Lắc, Gia Lai, Kon Tum, Đồng Tháp, An Giang, Lâm Đồng. 1,2 dêh char đei kơsô̆ bơngai jĭ tôch lơ mă lei nhen đei gơ̆t lê̆ 1 ƀôt păng tang găn roi ‘lơ̆ng ƀiơ̆ ‘nŏh đei; Lào Cai, Hà Giang, Hà Tĩnh, Bình Thuận, Bạc Liêu, plt Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Tây Ninh, Cà Mau.

Kiơ̆ Anih tang găn tơdrong jĭ jăn, lơ̆m sơnăm 2024, kơsô̆ hơioh ƀet vaccine grŏnh trŏ sơnăm đei hlŏh 97%. Mă lei, lơ̆m tơdrong jang ƀet bơ̆ng jĭ tơ̆ 31 dêh char, plt hơmơt jĭ tơpŏh dêh hlŏh hrei ‘nâu oei đei 7 dêh char, plt đei kơsô̆ hơioh ƀet vaccine grŏnh tam mă lăp hăm tơdrong hơgăt đơ̆ng Anih tơm vei lăng jang pơgang.

Pơgơ̆r hop akŏm trư̆k tuyê̆n lơ̆m teh đak, Kơdră tơm vei lăng jang pơgang Đào Hồng Lan athei dôm anih jang pơgang tang găn jĭ găh Anih tơm tơrek truh tơdrong jĭ grŏnh tơ̆ dôm tơring đei bơngai ƀet bơ̆ng tŏ sĕt, dôm dêh char groi kông, tơring đei lơ kon pơlei kon kông arih xa, tam mă băt trong khăm, hơmet, tang găn jĭ ‘lơ̆ng: “Anih tơm vei lăng jang pơgang oei tơroi ăn Khul kơdră teh đak tơlĕch hla ar chih pơtho tơƀôh, hơtŏk hrĕnh tơdrong ƀet vaccine jĭ grŏnh tơ̆ dôm tơring. Anih tơm hlôi tơlĕch lơ trong ƀet bơ̆ng vaccine jĭ grŏnh sơnăm 2025, mă loi kơplăh dang ei tŏ ‘mi kial tơplih pơyan hăm lơ tơdrong tơplih ưh ê, pơm ăn lơ tơdrong jĭ ƀônh tơpŏh, mă loi ‘nŏh jĭ grŏnh…”

Anih tơm vei lăng jang pơgang kŭm athei dôm dêh char, plt hơnơ̆ng hơlen năng rim tơdrong ƀơm truh tơ̆ jĭ grŏnh, hơmet tôm bơngai jang, tơmam, jên, pơgang vă hơtŏk hrĕnh tơdrong ƀet vaccine tang găn jĭ grŏnh, jang đang tơdrong ƀet klăm, ƀet pơđĭ ăn rim bơngai tam mă ƀet bơ̆ng lơ̆m khei 3 âu./.