Kăl kơ bơngơ̆t lơ hloh truh tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung
Kăl kơ bơngơ̆t lơ hloh truh tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung

VOV4.Bahnar - Tơroi tơbăt Dăr hơlen tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon hơioh păh iung Việt Nam đơ̆ng Anih jang Tơpôl hŏk ăn ƀôh; Tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung đei ƀôh roi tŏk, lơ̆m noh 1/5 hơioh păh iung (20%) đei tơdrong ưh kơ ‘lơ̆ng găh jơhngơ̆m đon păng lăp 8,4% hơioh păh iung hlôi đei băt dôm tơdrong pơvih pơvăn tơgŭm dăh mă roi tơƀôh ăn dôm tơdrong găh đon tơchĕng păng tơdrong pơm. Kơhret lơ̆m hŏk pơhrăm păng tơdrong vei lăng dăh mă ưh kơ đei tơdrong bơngơ̆t truh đơ̆ng mĕ ƀă kŭm pơm ăn hơioh tơchĕng, ưh kơ hiôk, ƀôh đei pơsĕl păng ngôi hơdrô̆. Kăl kơ pơm kiơ vă bơngơ̆t lơ hloh truh tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung?

Kăl kơ bơngơ̆t lơ hloh truh tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung

Kăl kơ bơngơ̆t lơ hloh truh tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung

VOV4.Bahnar - Tơroi tơbăt Dăr hơlen tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon hơioh păh iung Việt Nam đơ̆ng Anih jang Tơpôl hŏk ăn ƀôh; Tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung đei ƀôh roi tŏk, lơ̆m noh 1/5 hơioh păh iung (20%) đei tơdrong ưh kơ ‘lơ̆ng găh jơhngơ̆m đon păng lăp 8,4% hơioh păh iung hlôi đei băt dôm tơdrong pơvih pơvăn tơgŭm dăh mă roi tơƀôh ăn dôm tơdrong găh đon tơchĕng păng tơdrong pơm. Kơhret lơ̆m hŏk pơhrăm păng tơdrong vei lăng dăh mă ưh kơ đei tơdrong bơngơ̆t truh đơ̆ng mĕ ƀă kŭm pơm ăn hơioh tơchĕng, ưh kơ hiôk, ƀôh đei pơsĕl păng ngôi hơdrô̆. Kăl kơ pơm kiơ vă bơngơ̆t lơ hloh truh tơdrong ưh kơ hiôk lơ̆m jơhngơ̆m đon tơ̆ hơioh păh iung?

Đei yoa đơ̆ng set hơlen jĭ HIV hrôih
Đei yoa đơ̆ng set hơlen jĭ HIV hrôih

VOV4.Bahnar - HIV ‘nŏh jĭ tơdrong jĭ tơpŏh tôch hơmơt ƀơm kơnê̆ truh jơhngâm pran păng tơdrong arih kơ bơngai jĭ. Mă lei, dôm sơnăm tơjê̆ âu, HIV ưh pă đei năng jĭ tơdrong jĭ hli hlơt nhen lơ bơngai tơchĕng bơih yoa hlôi đei pơgang tang găn virus HIV (ARV) tơgŭm tang găn virus HIV/AIDS ‘lơ̆ng ƀiơ̆. Bơngai jĭ HIV gơnơm thoi noh mă gơ̆h đei tơdrong arih xa nhen thoi bơngai hmă. Vă gơ̆h đei thoi noh, tơdrong tôch gĭt kăl ‘nŏh jĭ dôm bơngai hơmơt tơpŏh jĭ athei kơchăng năm set hơlen jĭ HIV mă hrôih.

Đei yoa đơ̆ng set hơlen jĭ HIV hrôih

Đei yoa đơ̆ng set hơlen jĭ HIV hrôih

VOV4.Bahnar - HIV ‘nŏh jĭ tơdrong jĭ tơpŏh tôch hơmơt ƀơm kơnê̆ truh jơhngâm pran păng tơdrong arih kơ bơngai jĭ. Mă lei, dôm sơnăm tơjê̆ âu, HIV ưh pă đei năng jĭ tơdrong jĭ hli hlơt nhen lơ bơngai tơchĕng bơih yoa hlôi đei pơgang tang găn virus HIV (ARV) tơgŭm tang găn virus HIV/AIDS ‘lơ̆ng ƀiơ̆. Bơngai jĭ HIV gơnơm thoi noh mă gơ̆h đei tơdrong arih xa nhen thoi bơngai hmă. Vă gơ̆h đei thoi noh, tơdrong tôch gĭt kăl ‘nŏh jĭ dôm bơngai hơmơt tơpŏh jĭ athei kơchăng năm set hơlen jĭ HIV mă hrôih.

Jĭ hơkar dreng tơ̆ nge ‘nao rơnĕh
Jĭ hơkar dreng tơ̆ nge ‘nao rơnĕh

VOV4.Bahnar - Hơkar dreng ƀât ‘nao rơnĕh ‘nŏh jĭ tơdrong jĭ hơnơ̆ng kơ đei hăm đe nge ‘nao rơneh. Đei dang 60% nge rơnĕh tôm khei păng 80% nge rơnĕh ưh tôm khei. Hơkar dreng đei 2 kơloăi (hơkar dreng yoa tơplih lơ̆m hơkâu jăn) păng mưh ăl ‘nŏh (hơkar dreng đei tơdrong jĭ). Hăm tơdrong jĭ ăl, tơdăh ưh băt hrôih păng hơmet tơtom, jĭ đa pơm tơlĕch lơ tơdrong krê, ƀât lăp pơm ăn nge lôch mă ưh ‘nŏh ƀơm kơnê̆ truh tơ̆ ‘ngok truh đĭ jơhnơr arih. Yoa thoi noh, tơdrong năng băt jĭ păng hơmet tơtom tôch gĭt kăl vă vei lăng jơhngâm pran ăn nge.

Jĭ hơkar dreng tơ̆ nge ‘nao rơnĕh

Jĭ hơkar dreng tơ̆ nge ‘nao rơnĕh

VOV4.Bahnar - Hơkar dreng ƀât ‘nao rơnĕh ‘nŏh jĭ tơdrong jĭ hơnơ̆ng kơ đei hăm đe nge ‘nao rơneh. Đei dang 60% nge rơnĕh tôm khei păng 80% nge rơnĕh ưh tôm khei. Hơkar dreng đei 2 kơloăi (hơkar dreng yoa tơplih lơ̆m hơkâu jăn) păng mưh ăl ‘nŏh (hơkar dreng đei tơdrong jĭ). Hăm tơdrong jĭ ăl, tơdăh ưh băt hrôih păng hơmet tơtom, jĭ đa pơm tơlĕch lơ tơdrong krê, ƀât lăp pơm ăn nge lôch mă ưh ‘nŏh ƀơm kơnê̆ truh tơ̆ ‘ngok truh đĭ jơhnơr arih. Yoa thoi noh, tơdrong năng băt jĭ păng hơmet tơtom tôch gĭt kăl vă vei lăng jơhngâm pran ăn nge.

Băt păng hơmet hrôih jĭ hơyô đak sĭk type 2 vă tang găn dôm tơdrong krê
Băt păng hơmet hrôih jĭ hơyô đak sĭk type 2 vă tang găn dôm tơdrong krê

VOV4.Bahnar - Hơyô đak sĭk, ‘nŏh jĭ tơdrong jĭ đei đunh lơ̆m hơkâu jăn, kơsô̆ bơngai đei jĭ, jĭ ăl păng lôch lơ. Mă đơ̆ng tôch hơmơt ră mă lei jĭ đei dar deh, kơna lơ bơngai jĭ ưh kơbăt, lăp băt mưh jĭ đĭ dêh bơih đĕch, hăm lơ tơdrong krê hơmơt. Yoa thoi noh, băt hrôih păng hơmet jĭ tơtom ‘nŏh jĭ tơdrong tôch kăl vă vei lăng jơhngâm pran.

Băt păng hơmet hrôih jĭ hơyô đak sĭk type 2 vă tang găn dôm tơdrong krê

Băt păng hơmet hrôih jĭ hơyô đak sĭk type 2 vă tang găn dôm tơdrong krê

VOV4.Bahnar - Hơyô đak sĭk, ‘nŏh jĭ tơdrong jĭ đei đunh lơ̆m hơkâu jăn, kơsô̆ bơngai đei jĭ, jĭ ăl păng lôch lơ. Mă đơ̆ng tôch hơmơt ră mă lei jĭ đei dar deh, kơna lơ bơngai jĭ ưh kơbăt, lăp băt mưh jĭ đĭ dêh bơih đĕch, hăm lơ tơdrong krê hơmơt. Yoa thoi noh, băt hrôih păng hơmet jĭ tơtom ‘nŏh jĭ tơdrong tôch kăl vă vei lăng jơhngâm pran.

Tơdrong hiôk chơt đơ̆ng dôm klo kăn ưh kơ đei kon tơ̆ Tây Nguyên
Tơdrong hiôk chơt đơ̆ng dôm klo kăn ưh kơ đei kon tơ̆ Tây Nguyên

VOV4.Bahnar - Tơlĕch jang đơ̆ng sơnăm 2023, Tơdrong jang “Pơm tơdrong hiôk chơt” tơ̆ Hơnih IVFMD Buôn Ma Thuột, găh Hnam pơgang Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột hlôi tơgŭm klo kăn ưh kơ đei kon đei tơdrong hơrih sa mơmat tat tơ̆ Tây Nguyên pơm kiơ̆ tơdrong hơpơi ‘meh găh mĭnh ŭnh hnam hiôk chơt ‘lơ̆ng rŏ. Tơgop pơm dơ̆ng tơdrong ‘lơ̆ng păng đon lui lơ̆m tơdrong chă kon đơ̆ng dôm klo kăn ưh kơ đei kon.

Tơdrong hiôk chơt đơ̆ng dôm klo kăn ưh kơ đei kon tơ̆ Tây Nguyên

Tơdrong hiôk chơt đơ̆ng dôm klo kăn ưh kơ đei kon tơ̆ Tây Nguyên

VOV4.Bahnar - Tơlĕch jang đơ̆ng sơnăm 2023, Tơdrong jang “Pơm tơdrong hiôk chơt” tơ̆ Hơnih IVFMD Buôn Ma Thuột, găh Hnam pơgang Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột hlôi tơgŭm klo kăn ưh kơ đei kon đei tơdrong hơrih sa mơmat tat tơ̆ Tây Nguyên pơm kiơ̆ tơdrong hơpơi ‘meh găh mĭnh ŭnh hnam hiôk chơt ‘lơ̆ng rŏ. Tơgop pơm dơ̆ng tơdrong ‘lơ̆ng păng đon lui lơ̆m tơdrong chă kon đơ̆ng dôm klo kăn ưh kơ đei kon.

Bơngai jĭ 49 sơnăm tơ̆ Đắk Lắk lôch jâu yua đơ̆ng jĭ vơnh
Bơngai jĭ 49 sơnăm tơ̆ Đắk Lắk lôch jâu yua đơ̆ng jĭ vơnh

VOV4.Bahnar - Kiơ̆ tơroi tơbăt đơ̆ng Hơnih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char Đắk Lắk, lơ̆m dêh char ‘nao đei 1 ‘nu bơngai lôch jâu yua đơ̆ng jĭ vơnh.

Bơngai jĭ 49 sơnăm tơ̆ Đắk Lắk lôch jâu yua đơ̆ng jĭ vơnh

Bơngai jĭ 49 sơnăm tơ̆ Đắk Lắk lôch jâu yua đơ̆ng jĭ vơnh

VOV4.Bahnar - Kiơ̆ tơroi tơbăt đơ̆ng Hơnih vei lăng tơdrong jĭ jăn dêh char Đắk Lắk, lơ̆m dêh char ‘nao đei 1 ‘nu bơngai lôch jâu yua đơ̆ng jĭ vơnh.

Quốc hội apinh jet găh Tơdrong jang pơgang
Quốc hội apinh jet găh Tơdrong jang pơgang

VOV4.Bahnar - Pơgê ‘năr 12/11, Kơdră tơm vei lăng jang pơgang Đào Hồng Lan hơnơ̆ng iung tơl tơblang dôm nơ̆r apinh đơ̆ng bơngai tang măt Quốc hội. Dôm bơngai tang măt athei akŏm jơhngâm bơ̆ jang hrơ̆ch ‘lơ̆ng dôm tơdrong jang, trong jang vă hơtŏk tơdrong ‘lơ̆ng mưh vei lăng jơhngâm pran ăn kon pơlei.

Quốc hội apinh jet găh Tơdrong jang pơgang

Quốc hội apinh jet găh Tơdrong jang pơgang

VOV4.Bahnar - Pơgê ‘năr 12/11, Kơdră tơm vei lăng jang pơgang Đào Hồng Lan hơnơ̆ng iung tơl tơblang dôm nơ̆r apinh đơ̆ng bơngai tang măt Quốc hội. Dôm bơngai tang măt athei akŏm jơhngâm bơ̆ jang hrơ̆ch ‘lơ̆ng dôm tơdrong jang, trong jang vă hơtŏk tơdrong ‘lơ̆ng mưh vei lăng jơhngâm pran ăn kon pơlei.

Bơngai pơ̆k đơ̆ng pham tŏk roi lơ tơ̆ Đắk Lắk
Bơngai pơ̆k đơ̆ng pham tŏk roi lơ tơ̆ Đắk Lắk

VOV4.Bahnar - Khei ‘năr tơjê̆ âu, kơsô̆ bơngai jĭ pơ̆k đơ̆ng pham tŏk năm hơmet tơ̆ hnam pơgang tơ̆ Đắk Lắk tŏk roi lơ. Pơ̆k đơ̆ng pham tŏk yoa đơ̆ng lơ tơdrong, lơ̆m noh tơplih pơyan, kial tơngiĕt truh ưh ê đei năng jĭ tơdrong tôch krê hơmơt, ƀônh pơm ăn bơngai pơ̆k đơ̆ng pham tŏk. Tơdrong pơ̆k đơ̆ng pham tŏk tôch ƀônh lôch tơdăh ưh đei hơmet tom.

Bơngai pơ̆k đơ̆ng pham tŏk roi lơ tơ̆ Đắk Lắk

Bơngai pơ̆k đơ̆ng pham tŏk roi lơ tơ̆ Đắk Lắk

VOV4.Bahnar - Khei ‘năr tơjê̆ âu, kơsô̆ bơngai jĭ pơ̆k đơ̆ng pham tŏk năm hơmet tơ̆ hnam pơgang tơ̆ Đắk Lắk tŏk roi lơ. Pơ̆k đơ̆ng pham tŏk yoa đơ̆ng lơ tơdrong, lơ̆m noh tơplih pơyan, kial tơngiĕt truh ưh ê đei năng jĭ tơdrong tôch krê hơmơt, ƀônh pơm ăn bơngai pơ̆k đơ̆ng pham tŏk. Tơdrong pơ̆k đơ̆ng pham tŏk tôch ƀônh lôch tơdăh ưh đei hơmet tom.

Tơdrong jang jơnei đơ̆ng tơchơ̆t tơgŭm drăkăn kon kông rơneh hơ-ioh sơđơ̆ng ‘lơ̆ng tơ̆ Tây Nguyên
Tơdrong jang jơnei đơ̆ng tơchơ̆t tơgŭm drăkăn kon kông rơneh hơ-ioh sơđơ̆ng ‘lơ̆ng tơ̆ Tây Nguyên

VOV4.Bahnar - Tơring Tây Nguyên đei hloh 46% kơsô̆ măt kon pơlei kon kông. Tơdrong mă drăkăn rơneh hơ-ioh tơ̆ hnam adoi lơ hloh pơtêng hăm jơ̆p teh đak. Rim dêh char Tây Nguyên hlôi pơm kiơ̆ Tơdrong jang kơsô̆ 8 gah “Pơm kiơ̆ pơkăp hơtŏ drŏnglo hăm drăkăn păng tơlĕch jang dôm tơdrong kăp gĭt hăm drăkăn păng hơ-ioh”, jăl jang mă 1 đơ̆ng sơnăm 2021 truh sơnăm 2025 . Gia Lai oei jĭ minh lơ̆m 10 dêh char đei asong 4 tơdrong jang vă tơgŭm đe drăkăn kon kông rơneh hơ-ioh sơđơ̆ng ‘lơ̆ng păng vei lăng jơhngơ̆m jăn bơngai mĕ, păng hơ-ioh

Tơdrong jang jơnei đơ̆ng tơchơ̆t tơgŭm drăkăn kon kông rơneh hơ-ioh sơđơ̆ng ‘lơ̆ng tơ̆ Tây Nguyên

Tơdrong jang jơnei đơ̆ng tơchơ̆t tơgŭm drăkăn kon kông rơneh hơ-ioh sơđơ̆ng ‘lơ̆ng tơ̆ Tây Nguyên

VOV4.Bahnar - Tơring Tây Nguyên đei hloh 46% kơsô̆ măt kon pơlei kon kông. Tơdrong mă drăkăn rơneh hơ-ioh tơ̆ hnam adoi lơ hloh pơtêng hăm jơ̆p teh đak. Rim dêh char Tây Nguyên hlôi pơm kiơ̆ Tơdrong jang kơsô̆ 8 gah “Pơm kiơ̆ pơkăp hơtŏ drŏnglo hăm drăkăn păng tơlĕch jang dôm tơdrong kăp gĭt hăm drăkăn păng hơ-ioh”, jăl jang mă 1 đơ̆ng sơnăm 2021 truh sơnăm 2025 . Gia Lai oei jĭ minh lơ̆m 10 dêh char đei asong 4 tơdrong jang vă tơgŭm đe drăkăn kon kông rơneh hơ-ioh sơđơ̆ng ‘lơ̆ng păng vei lăng jơhngơ̆m jăn bơngai mĕ, păng hơ-ioh

Kơchăng tang găn vă hoei kơ tơgơ̆ kơting tơm blu
Kơchăng tang găn vă hoei kơ tơgơ̆ kơting tơm blu

VOV4.Bahnar - Tơgơ̆ kơting tơm blu ‘noh jĭ tơdrong tơgơ̆ đơ̆ng kơting iĕ  truh tơ̆ tơting tih ƀơ̆t tơm blu. Tơdrong ‘nâu đa tơƀơ̆p tơ̆ bơngai kră ƀơ̆t kơting ưh pă pran kơjăp, mă lei oei đei bơngai mơlôh yua đơ̆ng gre tơ̆m preh băl dăh mă pơ̆k. Tơgơ̆ kơting tơm blu gô hơnhăk truh lơ tơdrong jĭ krê hơmơt, tơhli kơtă truh jơhngơ̆m pran tơdăh ưh kơ đei hơlen băt păng hơmet tơtom.

Kơchăng tang găn vă hoei kơ tơgơ̆ kơting tơm blu

Kơchăng tang găn vă hoei kơ tơgơ̆ kơting tơm blu

VOV4.Bahnar - Tơgơ̆ kơting tơm blu ‘noh jĭ tơdrong tơgơ̆ đơ̆ng kơting iĕ  truh tơ̆ tơting tih ƀơ̆t tơm blu. Tơdrong ‘nâu đa tơƀơ̆p tơ̆ bơngai kră ƀơ̆t kơting ưh pă pran kơjăp, mă lei oei đei bơngai mơlôh yua đơ̆ng gre tơ̆m preh băl dăh mă pơ̆k. Tơgơ̆ kơting tơm blu gô hơnhăk truh lơ tơdrong jĭ krê hơmơt, tơhli kơtă truh jơhngơ̆m pran tơdăh ưh kơ đei hơlen băt păng hơmet tơtom.