31-3Đắk Lắk: cong khin “nối dài tiếng chiêng” di palei M’Duk
Thứ hai, 00:00, 02/04/2018 hanipha hanipha

Tuk ching kram yava tagok sap glaong biar, bui sambai, bruk melau melaik tuk mereip tagok  sân khấu di dom urang ranaih umo dalam kapul chiêng palei M’Duk samar par lihik. Yaom lac umo dok sit, min kadha parang me-in di dom  adei hu dom nghệ nhân tong yaom glong kỹ thuật tong chiêng, oh lah hagait dom nghệ nhân hu ilamu  kỹ thuật parang me-in lavik thun. Kadha ni mek hu giải ba dalam mbang pakacah cấp cụm song hu palih ruah  nao pakacah  chung kết di harei pataom ilamu thể thao dom bangsa ban sit  Buôn Ma Thuột rah tabiak di harei 10/3 meng bloh. Y Wăn Ê’Ban, sa urang dalam kapul brei thau, hu parang me-in angaok sân khấu, pakacah song dom Wa  nghệ nhân hu rilo ilamu di dom palei karei, hatai takre sap chiêng di dom adei yau hu tagok jang 2 mbang.

 

Adei saong dom adei karei jeng daok huac kanda kayua dok sit song mbang camereip lambaok ka puk palei di drei nao pakacah, Mboh biak bui sambai song hadah mbaok  meta tuk yam tapa dom lambaok karei karei di dom palei karei piah nao pakacah mbang ni. Adei cong khin anak tal kapul khiêng hu patagok piah khik ramik hu ilamu di urang  Ê đê meng kan mai song oh ngak ka ilamu  di urang  Ê đê  lahik nao.

Hu padang tagok atah di ni jiak 3 thun, Kapul chiêng ranaih umo palei  M’Duk urak ni hu 12 urang umo meng  9 tal  17 thun hu mbaok tame pasram megru song parang me-in dalam dom harei lễ hội. Yaok adit,  dom urang dalam kapul hu caik meng 2 tal  3 var melam piah jak gauk pasram veik dom kadha  chiêng ka nyu siam.

Y Liăng Niê Kđăm, urang umo sit abih di kapul khan lac, adei hu mehit sap chiêng meng tuk bahrau bac tal 1. Urak ni adei meda tong nhịp di tong abih  labik dalam dàn chiêng.

 

Dahlau di tuk megru tong  chiêng ye anek hu bac capi, nan ye anek pang hu  nhịp âm. tuk Canereip anek oh hu tame kapul ye hadei di nan anek biak khin, nan ye amaik, likau gru brei anek tame kapul. Meng di tuk tame kapul ye anek thau tong abih dom vị trí số.

 

Nghệ nhân Y Hiu Niê Kđăm, urang pato tal tong chiêng trẻ buôn M’Duk khan lac, ong mboh biak bui sambai kayua dom anek saih di drei dak harei dak trưởng thành song biak takre alat  ragu meng kan di bangsa. Ngan saong ong,  sap chiêng yau suan yava di urang  Ê đê nan ye ong biak iek prong, khin pato veik rilo jang ka dom rai rah hadei.

Dalam labaih 10 thun tapa, hu yaok pluh kapul chiêng trẻ urang  Ê đê di dom puk palei hu ong pato brei,  meda parang me-in biak gheih dom kadha chiêng song hu mbaok parang me-in di rilo labik dok dalam song langiu tỉnh. Bruk njauk biai nan lac di palei  M’Duk, palei di ong, meng thun 2004 tal urak ni, rilo kapul chiêng trẻ mek hu giải glaong dalam dom mbang pakacah dom pakat, tapa nan yau pabak pren khang song hatai takre piah ong tui jalan khik ramik suan yava chiêng Tây Nguyên.

Tuk camereip rilo  urang ranaih umo mboh ni jeng lac ilamu di bangsa drei song thun ni hu rilo amaik ame, puk palei mai tut angan ka anek di drei tui bac yau nan ye drei meng khik hu menuac bac dak harei dak rilo. Kayua lac meyah drei khin pato sa tal ranaih umo, sa kapul  Chiêng 7 urang ye abih 3, 4 thun song nao duah hu jeng biak kan. 

 

Di buôn M’Duk harei ni, bruk takre tong  chiêng song khik ramik  cồng chiêng hu pambak tal rilo rai rah . Oh lac hu thanh thiếu niên takre song megru tong chiêng bo amaik ame di dom adei jeng biak sangka, brei ka anek nao bac, pachreih tui dom adei tuk hu mbaok tame parang me-in. Saai Y Ninh Ê’Ban, hu anek dalam kapul brei thau,  tuk anek parang me-in, saai bhian rami ramik tuk vak nao tui piah pachreih ba ka tong abih kapul, bruk nan ngak jeng talei rohim pambuak ame anek di saai jang yau kakei anek iek prong dom ilamu meng kan 

 

Khol hulin lac amaik ame biak bui sambai tuk hu urang gru yau saai Y Hiu taduan pato dom anek kamuan tong cồng chiêng, taom gaok ilamu, piah hadar veik rai rah nao dahlau. Urak ni khol hulin lac amaik ame biak bui sambai mai tal ni hu mbaok song dom anek kamuan, piah pachreih dom anek kamuan saong piah bui sambai song kapul .

 

Meng hatai takre song kham merat bac megru, tal  chiêng trẻ di palei  M'Duk dok patui pambuak dom ilamu meng kan di ong muk tapa dom kadha chiêng bo dom adei hu bac. Dom adei meda lac rai rah patui jalan piah ka chiêng Ê đê daok hu yava sap di bhum ceik glai Tây Nguyên./.

 

 

 

 

 

 

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023
ĐIỆU RU ĐẤT THÁP

ĐIỆU RU ĐẤT THÁP

VOV4.VOV.VN - Kadha daoh: Điệu ru đất tháp - ST AmưNhân - Thể hiện ca sĩ Thanh Pháp

25/12/2022

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)