Dah page ini 2/11, di sang Quốc hội, Ủy viên Mintri Chính trị, Bí thư Đảng Đoàn Quốc hội, Akaok Quốc hội Vương Đình Huệ dang akaok mbang ginum biai Kadha ka 09 ka jalan padang ngak, pasiam dom hukum saong peih bruk  ngak tui hukum tal thun 2030, ba tabiak jalan ngak tal thun 2045 pabak bruk caong padang ngak, pasiam Kanja pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Di mbang ginum biai, Akaok Quốc hội Vương Đình Huệ saong dom urang dalam Tiểu ban padang Kadha ka 09  pang dom chuyên gia rik daong panuac, brei thau hatai sahneng ka dom asal kadha hu pambuak tal Kadha ka 09 piah ngak pasiam pok tagok Mban pato tacei padang ngak danak dak di Đảng đoàn Quốc hội.    

Ban raya  Hồ Chí Minh  rah tapa mbang jit ka 4 biak khang, rilo pandik harao, metai lahik, kan kandah tal rai duik, caik veik pandik pandua trak damak . Bí thư Thành ủy ban raya  Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên brei thau yau nan di nyaom biai pataom iek veik  bruk pacang caga jit  COVID-19 di ban raya Hồ Chí Minh kayua  Bộ Tư lệnh ban raya  Hồ Chí Minh (Quân khu 7) peih tabiak di bier harei  1/11. Tui Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên, jit COVID-19 dok kan kandah, ban raya dok ngak tui sarak 128/NQ-CP di rajaei biak khang kajap, paglaong hatai sangka, oh iek lap. Kayua yau nan ye, karja, bhap bini brei khang hatai, patagok bruk pasang iek jit ruak, paglaong hatai ngak tui 5 paka di mintri  Y tế, ngak njauk tui jalan batabiak, bruk batabiak, meyah oh ngak yau nan, kan kandah meda rah tabiak oh thau dahlau hu.

Dalam dom tỉnh Tây Nguyên, Đắk Lắk jeng daok hu dom urang njom Covid-19 glaong abih. Kuhria meng bier harei 31/10 tal bier harei 1/11, tỉnh ni hu 244 urang njom bahrau Covid-19. Dalam nan, ban Buôn Ma Thuột jeng dang akaok ngan haong 72 urang. Tui taong yaom di Yam ndok Pasak pasang iek ruak kik Đắk Lắk, sa dalam dom kan kandah praong abih lac kan thau hu labik pambak ruak. Gah y tế daok samar drah pacang veik labik, pruh jru pametai anek ruak saong kham marat  pacang cakak dom sruh jit, abih di nyu nan lac njom mbak dalam rahra. Anak bruk tagok dom urang njom bahrau, piah samar pabak bruk taong ruak, UBND tỉnh Đắk Lắk hu ba tabiak sarak 3004/QĐ-UBND ka bruk padang sang iek ruak dã chiến ka 2 piah taong ruak ka urang ruak Covid-19. Sang iek ruak ini di Pasak y tế Cư Kuin hu 1.500 manieng ndik iek ruak, caik di sang bac Chính trị tỉnh Đắk Lắk. Dahlau di nan, Đắk Lắk hu padang sang iek ruak dã chiến ka 1 di Sang bac Cao đẳng Sư phạm Đắk Lắk (Ea Tam, ban Buôn Ma Thuột) hu 1.000 manieng ndih iek ruak.

  Beir harei 1/11, tui yaok pataom bahrau di abih meng  Sở Lao động - Thương binh song Xã hội tỉnh Cà Mau, meng akaok thun  2021 tal ni, hu labaih  58.000 urang Cà Mau dok bac megru, ngak bruk…di langiu  tỉnh mai veik palei. Dalam dom urang nan, mai meng akaok bilan 10 tal ni lac labaih  33.400 urang song hu jiak  22.000 urang dalam nan lac urang ngak, pablei salih tự do. Mai palei rilo di abih dalam bilan blaoh lac  meng tỉnh Bình Dương labaih 15.500 urang.  Hadei di sa tuk vak mai veik palei song jit ruak daok hu pasang iek, hu labaih 36.600 dalam abih tih labaih 58.000 urang ngak mai  palei Cà Mau cong khin tabiak truh tỉnh nao ngak bruk veik di ban raya  Hồ Chí Minh, Bình Dương song Đồng Nai. Dalam dom urang nan, hu labaih 14.500 urang ngak tut angan nao ngak bruk veik di 3 tỉnh, ban nan dalam thun  2021.

Tui Mban khik ramik dom labik chế xuất, labik ngak kong Ban raya Hồ Chí Minh, tal harei 1/11, di dom labik chế xuất, dom doanh nghiệp tut angan ngak bruk gilac viek lac 1.342 dalam 1.412 doanh nghiệp (samu 95%); di dom labik ngak kong, labik công nghệ glaong hu taong abih 88 doanh nghiệp (lac 100%). Dahlau tukvak jit tamuh khang, hu labaih 820 sang mac, xí nghiệp di labik chế xuất, labik ngak kong saong labik công nghệ glaong padieh ngak, tui nan, labaih 244.000 urang ngak njauk padieh bruk.

Urang njauk bala di mbang jaleih sang chung cư pakat glong dok hu padang ngak di  quận Ikoyi dalam ban Lagos di Nigeria harei 1/11 dok tagok rilo. Urak ni, dom menuac metai tagok tal  4 urang dalam tuk rilo menuac karei jeng  dok gar veik ala dom patau jaleih. Urak ni gah dong duah dok kham duah  dom urang dok lihik. Dom urang ngak pak nan brei thau sang jaleih tuk hu labaih  100 urang dok ngak bruk.

Virus SARS-CoV-2 oh lac mbang tame phổi saong dom labik dalam tung pruac, bo daok mbang tame dalam tangi, ngak ka rilo urang ruak gaok kan kandah dalam bruk pang saong khik dang tapak. Ini lac bruk hu kapul chuyên gia Viện Công nghệ Massachusetts saong Pasak Tangi pang saong Meta maong Massachusetts, Mỹ ba tabiak dalam roh duah bahrau pathau khan di harei 30/10. Tui dom urang roh duah, rilo urang ruak COVID-19 khan lac mboh pandik, mbung tangi atau oh pang hu hagait, mbuan havieng akaok tuk nao mai, daok dang. Bruk ini lac kayua virus SARS-CoV-2 mbang tame dom tế bào di tangi, dalam nan hu tế bào lông – lac labik hu maka biak praong dalam bruk pang saong khik thăng bằng.

Thủ tướng Australia Scott Morrison dok hu mbaok di negar Anh piah tame ginum biai di nyaom biai pakat glong abih ka bruk khí hậu (ieu lac COP26). Dalam harak ndom puac di nyaom biai ini harei kabroi ong brei thau, taneh ia ni meda tagok jang 2 mbang pok jien dong ka dom taneh ia  Thái Bình Dương song  Đông Nam Á tagok jeng  2 tỷ AUD (đô la Úc) piah dong ka dom taneh ia ni pacang caga  biến đổi khí hậu. Dalam nan, 200 triệu AUD hu brei ka dom taneh ia palao kaoh Thái Bình Dương tapa bruk dong ka dom danak dak.  Gah lingiu nyaom biai, Ausralia jeng khan lac pok jien yaom  44 triệu AUD piah dong ka dom pok jien sre cambaih laih dong ka dom taneh di  Nam Thái Bình Dương hu bruk ngak tantu cambaih laih piah ngak patrun   khí thải sang camin./.

Urang lang: Thu Thao & H.Pha - 2/11/2021