Amuk Hoàng Thị Mai, urang Thái daok di bản Bó, phường Chiềng An, ban sit Sơn La thun ini umo 71 thun. Min, tal harei car, harei dit yaok adit, amuk pato di tal bac. Ndom lac tal bac min nan lac sa duk sit dalam sang hu dom baoh kik havei ia gam haong dom janih pandap jik pet, pak yot. Anek saih di amuk hu jaik 30 urang, rilo umo thun karei di guak, min hu sa bruk yau gauk nan lac hu hatai takre ilamo Thái.

Langiu di bruk pato pak yaok, jik pet ye daoh tamia hu rilo anek saih sangka di abih. Dom ragu daoh bhap bani, dom ragam tamia hu amuk pato tacei biak tani tanat, thei jeng chreih chrai caik hatai tui pang… saong rilo anek saih meda hu mbaok parang me-in dalam dom mbang pakacah di puk palei atau di dom harei pataom pakacah dom pakat. bruk njauk biai dalam tal bac di amuk Mai nan lac amuk oh mek jien bac, bo mai hong amuk meng hatai take, piah ngak yau habar khik hu ilamo bangsa.

Thun 1970, hadei di tuk tok pasang, amuk Hoàng Thị Mai kham merat yam tapa dom kan kandah, gam haong kapul nao parang me-in duh ka bhap bani daok gruak bhum atah bayah, bhum tapen negar di dom huyện: Yên Châu, Mộc Châu, Quỳnh Nhai... Dalam tuk ngak bruk, amuk saong kapul văn công di tỉnh hu mbaok di rilo mbang pataom daoh tamia pakat negar di dom tỉnh, bal dalam negar; hu mbaok dalam Festival pak Liên Xô, Hunggari, Anbani... Nao tal halei, panuac daoh, sap take di amuk jeng caik veik rilo siam gheih dalam hatai urang pang. Nan ye bo tuk padeih hưu, amuk jeng daok ba panuac daoh sap take di drei nao tal bhap bani dalam puk palei saong amuk jeng abih hatai hu mbaok tame dom danak dak daoh tamia, dom bruk ngak prong di tỉnh.

Caong khin prong abih di amuk Hoàng Thị Mai nan lac pato veik ka rai rah anek taco, ngak yau habar oh caik lahik nao halau gha di muk akei. Tui amuk, caong khin khik ramik ilamo Thái, ye dahlau di abih brei hu hatai takre panuac ndom akhar vak, bac hu sap Thái. Dua hadiuk pasang amuk thei jeng hu mbaok dalam bruk pato tacei, anek saih tui bac akaok mereip nan lac dom anek, dom kamuan, blaoh rah rah nao meng pambak tal mikva atah jaik.

Ndom tal amuk Hoàng Thị Mai bo khaol drei oh ndom tal ong Quàng Văn Hặc pasang di amuk nan lac biak kurang, kayua ong nan jeng lac sa dalam dom urang hu mbaok tame gam haong amuk Mai daok yaok harei pato sap Thái ka mikva jaik taphia. Ngan haong ong, ini lac kadha bui sambai, kayua lac dalam tal bac, ong hu rilo jang ayut, anek kamuan, ba guak klah rabha kadha bui sambai dalam rai diuk.

Urak ini, amuk Hoàng Thị Mai hu roh duah, khik piah, peih ngak saong pathau khan, pato veik dom ragam tamia xòe meng kan, tamia bhap bani bangsa Thái, daoh ragu daoh bhap bani Thái klak; roh duah saong pato veik dom kadha daoh bhap bani bangsa Thái ka rai rah dam dara yau: daoh dam dara, daoh uan sang bahrau, daoh “Khay mùa”, daoh “Long tông”, dom kadha trường ca yau “Ý Nọi nàng xưa”, “Sống chụ son sao”, “Khun lú nàng ủa”; khik ramik saong pato tacei bruk menyim jih dalah, jik pet tanjhiak piêu bangsa Thái, yau: “Hú khít”, “Nả phái lai”, “Lai xỉn Mường Vạt”, “Xiếu piêu cút sam”, Xiếu piêu cút xí”, “Xiếu khăn”

Meng hu rilo bruk ngak siam mekre saong rik daong biak rilo dalam gah ilamo daoh tamia, amuk hu Đảng, Karja pok brei rilo harak meyaom yau: Huy chương kháng chiến chống Mỹ daong tanh aia hạng Nhất; Huy chương “Brei ka bruk ngak ilamo”; Kỷ niệm chương ka bruk “Dak padang saong cakrok patagok tỉnh Sơn La”, gam haong rilo Harak meyaom di dom pakat. Thun 2015, amuk hadah mbaok meta hu Akaok negar pok brei angan Nghệ nhân ưu tú./.