Bruk ngak hu peih prong di rilo

Bahrau ini, Jabat Rajaei hu ba tabiak harak brei thau panuac di Phó Thủ tướng Rajaei Vũ Đức Đam ka bruk padang ngak harak gar dom inem mek ilamo oh maong mboh hu angan je di Việt Nam payua tagok UNESCO. Phó Thủ tướng njauk hatai caik ka Mintri ilamo, Thể thao saong Du lịch dang tabiak, pambuak haong dom mintri, dom gah, tinh, bal pambuak tal, peih ngak harak gar inem mek ilamo ngan haong 2 inem mek ilamo oh maong mboh, lac: Ilamo Chèo bhum taneran kraong Hồng saong Võ meng kan Bình Định, payua tagok Rajaei brei adat piah payua tagok UNESCO brei angan lac inem mek ilamo dunya.

Kapul  Văn học Nghệ thuật Lâm Đồng hu peih  trại sáng tác văn nghệ bhap bini  song urang bangsa takik  online pak di . Đà Lạt, hu mbaok di  18 văn nghệ sĩ hu pambuak gauk tapa Zalo. Hu mbaok di  trại sáng tác, dom  văn nghệ sĩ  urang bangsa takik hu paneh tabiak rilo  tác phẩm hu yaom glong song dom tác giả ba abih hatung hatai ka asar kadha  bhum ceik, hu rilo kadha vak ka dom urang bangsa takik. Di trại vak ni, dom tác giả hu pataom tame vak dom kadha yau: bruk patagok du lịch, palei ngak  meng kan, dom siam gheih dalam ilamu   bruk patagok kinh tế, xã hội di bhum bangsa takik, tame dalam bruk roh duah ilamu, gilang văn học nghệ thuật bhap bini di mik va dom bangsa  pak ni yau Mạ, K’Ho, Churu…

“kapul pambuak gauk ngak tui chuỗi giá trị phun Atisô” di Kapul urang kumei xã Đạ Sar, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng tuk camriep hu 10 urang lac urang kumei bangsa takik (DTTS).  Dom baoh sang pala phun Atisô hu mbaok tame tal bac pasram ilamo pala saong sangka, paik phun Atisô tui jalan ngak nong ilamu glaong kayua Jabat ngak nong saong patagok palei pala huyện peih tabiak. Ngan haong yaok mbang pala saong paih bingu Atisô tui chuỗi giá trị hu jien mek tame meng 80 - 90 triệu đồng, yaok sang rik 100.000 đồng sa bilan tame kadung jien patak pataom. Hadei di jaik 1 thun, paok jien patak pataom di kapul hu labaih 10 triệu đồng piah peih praong bruk ini meng bruk pabam parilo pajaih bien Atisô,  patui bruk jao phun pajaih ka 42 sang pala bahrau ngan haong 3,5 ha, saong jien patak pataom jeng tagok tal 28 triệu đồng piah khik tani tanat bruk ngak.

Kapul Liên hiệp dam dara Việt Nam huyện Bù Đốp, tỉnh Bình Phước bahrau tabiak mbaok Kalup kapul  dam dara "Daoh then - Capi tính" ilamu bangsa Tày - Nùng, di  xã Tân Tiến.Tân Tiến lac sa dalam dom  xã h urilo bangsa adei saai dok duik rai, dalam nan bangsa Tày, Nùng hu biak rilo ... Kayua yau nan ye bruk khik ramik song patagok dom  ilamu di dom bangsa lac sa dalam dom bruk njauk ngak, piah dak padang ilamu mbak carak di dom bangsa Việt Nam.

Tui Pasak pasang iek jit ruak Ban raya HCM, kayua daok cang Mintri Y tế pato, pasram bruk klauk ka ranaih saong janih vaccine hu brei adat nan ye ban raya HCM oh ka thau tukvak peih bruk klauk vaccine caga COVID-19 ka ranaih. Min, Sở Y tế hu harak payua tagok ieu gah pato magru padang angan anek saih njauk hatai atau oh pachreih tui bruk klauk jru, dom ranaih hu ruak dahlau dalam rup tui umo thun. Sở Lao động Thương binh saong Xã hội pambuak haong UBND dom quận, huyện saong Ban Thủ Đức padang angan klauk ka dom ranaih umo meng 12-17 thun oh ka nao bac atau dom anek saih daok nao bac, daok hu iek glang di dom sang bac, pasak di Sở Lao động saong Thương binh Xã hội khik ramik… piah klauk tui adat urak ini di Mintri Y tế.

Brei panuac song gah harak mbao harei 21/10, urang ba panuac di  Nhà Trắng Ka-rin Gin Pi-ơ (Karine Jean-Piere) ieu dom taneh ia  WTO pachreih tui bruk  miễn trừ sở hữu trí tuệ song dom  công ty peih prong bruk ngak vắc-xin pacang Covid-19. Sa thun dahlau, Nam Phi song  Ấn Độ hu panuac cong  tạm miễn trừ quyền sở hữu trí tuệ ka vắc-xin song dom jalan iek ruak Covid-19 di WTO, min , dom mbang ginum biai oh mek ha hagait. Labaih  100 taneh ia  pachreih tui panuac cong ni ndom lac bruk dom negar dok patagok hu adat ngak vắc-xin jeng dong ka rilo urang, min, panuac cong ni njauk bruk cagar veik  di Liên minh châu Âu song dom negar karei karei dalam nan hu Thụy Sỹ.

Sa urang njuk ia hu duah mboh sa mbaik ndao umo 900 thun, hu brei thau lac di sa urang lin Thập tự chinh, di ban pambah lamnge Haifa taphia ar tasik Địa Trung Hải. Yaom lac hu biak rilo sinh vật tasik pacang vil val, min meda brei thau cambaih lac mbaik ndao hu ngak meng pasei, trak meng 1-2 kg, atah 1 m. Mbaik ndao lac sa pandap hu yaom glaong meng jaman Trung cổ, hu duah mboh tuk daok tamo kayua daok dalam ala tal cuah, plaih hu bruk oxy hóa.

Bộ Talang khủng long 3 take prong abih di dunya hu angan ieu lac  Big John hu pablei yaom  7,7 triệu Đô la dalam mbang to yaom di  Pa-ri (Paris) harei 21/10. Bộ talang prong tui kuhria labaih  66 triệu umo thun, hu duah mboh dalam thun  2014 di  bang Nam Đa-cô-ta (South Dakota) di gah timum negar Mỹ song hu caik angan tui angan di urang po taneh di labik duah mboh bộ talang. Bích Gion atah  7,15m - glong  2,7m song labik njauk sangka lac bộ talang ni  66% jeng dok siam song  talang akaok  dok  75% yau tamo./.

Urang lang: Thu Thảo -Hanipha- 23/10