-Di libik hồi sức cấp cứu di khoa ruak Nhiệt đới, sang iek ruak Chợ Rẫy ban raya HCM, libik daok brei daok karei 6 urang ruak njaom kum A/H1N1 hu klau urang ruak njauk suak yava meng jamriak (thở máy). Ini lac dom urang ruak dalam 12 urang dương tính saong kum A/H1N1 barau ini di sang iek ruak ini. Tui dom bác sĩ, dom urang ruak hu tapa sa adit gaok ruak kum A/H1N1, min kayua dahlau nan hu gaok dom ruak mãn tính karei ye suy thận mãn, lupus... yau nan ye urang ruak jeng daok ruak trak, oh mek jamriak suak yava tabiak hu.

-Tui Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa ruak Nhiệt đới, rilo urang sahaneng lac njauk ruak kum A/H1N1 di sang iek ruak meng harei 11/6. Tapa xét nghiệm sinh học phân tử brei thau 12 urang dương tính saong virus, dalam nan 8 urang ruak di khoa Nội thận, 4 urang ruak meng phòng khám saong Khoa Cấp cứu. Taong abih urang gaok kum A/H1N1 lac urang ruak, oh hu y bác sĩ halei gaok njaom mbak. Abih di nyu nan lac hu sa urang metai kayua viêm phổi trak suy hô hấp, suy thận mạn tukvak puac, lingiu di nan daok njaom kum A/H1N1.

-Anak bruk yau nan, hu rilo jalan mbuan si pambak ruak, meng di tuk duah mboh urang ruak, urang dang akaok sang iek ruak brei padang mban tacei pato pacang caga kum A/H1N1 dalam sang iek ruak. Yaok khoa njauk brei thau yaok harei piah hu bruk tacei pato cambaih, drah samal, oh caik ka jit ruak pambak praong.

-Tiến sĩ, bác sĩ Lê Quốc Hùng brei thau,  ruak ini meda rah tabiak di dom cơ sở y tế halei nan, bruk njauk ndom nan lac njauk duah mboh drah samal, pacang caga samal, oh caik ka ruak jeng jit ye kan si pacang caga. Urak ini, sang iek ruak daok pacang cakak hu jit ruak ini, oh mboh hu sa urang halei njaom kum barau dalam dua dit tapa: Pasram veik ka abih nhân viên y tế thau bruk duah mboh drah samal dom urang kum di dom khoa khoa lâm sàng karei di gauk, khan brei gauk gar di urang ruak thau meng tờ rơi, caga plaih jit kum njom pambak, brei thau tui dom jalan karei karei saong tacei pato bruk pacang caga njaom mbak.

Tui dom chuyên gia, di TPHCM saong dom tỉnh gah meraong lac tukvak tame bilan hajan, nan ye bhap bini bhian njauk ruak cúm mùa. Cúm A/H1N1 ini jeng lac cúm mùa nan ye jhui huac ralo, min njauk thau pacang caga piah plaih njom mbak tabiak bhap bini.

-Tui bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần Kinh, sang iek ruak Nhi đồng I, bruk mboh rilo urang ruak kum A/H1N1 dalam sang iek ruak lac kayua sang iek ruak caik hatai sangka, duah mboh drah samal dom urang ruak hu dấu hiệu gaok kum piah iek ruak drah samal. Abih di nyu nan lac dom urang ruak hu mboh di dom khoa daok iek ruak ka urang ruak suy giảm miễn dịch ye khoa nduac thận nhân tạo, khoa tim mạch… meyah gaok njaom mbak lac biak nguy hiểm. Yau nan ye sang iek ruak hu rilo jalan piah duah mboh drah samal meda daong brei daok karei, caga njaom mbak.

-Jeng tui bác sĩ Khanh, kum A ini oh lac kum A meng menuk ada, athur raong, yau nan ye meyah urang bình thường njaom kum ini meda abih ruak dalam 7 harei. Tuk halei kum A menuk ada, athur raong meng mbuan metai ralo, kayua taom gaok athur raong. Min, kum A/H1N1 jeng mbuan ngak brei metai dom urang hu cơ địa đặc biệt, kayua miễn dịch dom urang nan biar, phổi yếu, pren caga ruak oh glaong nan ye mbuan si nhiễm trùng thông thường. Meyah njaom kum ini, urang ruak meda gaok bội nhiễm vi rút thông thường, ngak ka ruak trak jang saong mbuan hu biến chứng, biak mbuan si metai: Kum lac mboh yaok thun, meyah takik sangka pacang caga ye tal bilan ruak ini jeng rah tabiak, yau nan ye njauk randap cuk khẩu trang, rao tangin, meyah takik sangka lac mbuan si gaok kum veik. Bo abih ruak paje min tal bilan lac gaok veik, meyah hu jien padai njauk klauk jru caga, abih di nyu nan lac dom urang miễn dịch kém.

Dom bac si jeng brei thau, rilo urang ruak kum hu dom dấu hiệu nyun, pandiak glaong labaih 38 độ C, patuk, pandik tarakon, hu tuk mboh glaih glan, dung dhar, pandik akaok, pandik talang. Meyah mboh ruak oh hu jalan tamuh trak, urang ruak meda iek ruak di sang saong  ruak meda abih eng dalam dom harei. Dalam tukvak gaok ruak, urang ruak njauk padheih padhaiy di sang, oh nao bac, nao ngak dalam 7 harei hadei di tuk mboh ruak. Abih di nyu nan lac, meyah urang ruak hu dom triệu chứng ka jalan hô hấp njauk katuk tame gui uk tangin, pandar baar,  cuk khẩu trang piah plaih pambak tabiak bhapbini./.