Diuk pasang sa-ai A Trung, sa-ai Y Đếp bangsa Sê đăng, sang daok di palei Đăk Rong, xã biak kan kandah Đăk Pxi, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum hu 8 urang anek. Ralo anek, jien padai oh hu, rai diuk yaok harei di sang sa-ai tok thau ndam gam haong hamu apuh saong ghing gaok, nan lac dom van mbang huak đạm bạc. Kurang anak kurang lakuk nan ye oh siam ka pren yava dom urang dalam sang, abih di nyu lac uranaih. Kayua yau nan ye yaom lac sang atah di pasak xã tal 10km min sa bruk bo sa-ai Trung sa-ai Đếp bhian ngak nan lac pajeng ba dom urang anek sit nao tal Pasak y tế xã pasang iek ruak. Sa-ai A Trung brei thau, sang kathaot min hu harak thẻ bảo hiểm y tế nan ye takik duh hatai: “sang hu 8 urang anek oh hu jien padai. Bảo hiểm y tế ginup abih ka hadiuk pasang, anek bik. Njauk ruak hu thẻ bảo hiểm bác sỹ pasang iek ruak brei ka anek, ka amaik ame, brei jru menym ka nyu khang kadang”.  

Xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà hu 9 puk palei ngan haong labaih 4.000 urang, bhap bani bangsa Sê đăng hu tal 99%. Daok di bhum biak kan kandah, taong abih bhap bani dalam xã thei jeng hu harak thẻ bảo hiểm y tế brei saoh meng kadung jien Karja. Kuhria tal abih bilan 9 thun ini, Balai y tế xã Đăk Pxi hu iek ruak ka jaik 10.000 mbang urang ruak, dalam nan hu 63 urang njauk ba tagok tuyến angaok. Dom janih ruak bhian gaok nan lac viêm tarakon, viêm jalan suak yava, dom janih ruak langiu kalik.v.v. Sa-ai Y Bà, Akaok Balai y tế xã Đăk Pxi brei thau, hu harak thẻ bảo hiểm y tế, hu bayar  meng 80 tal 100% jien iek ruak nan ye bhap bani dalam xã hu siam laghaih jang dalam bruk pasang iek pren yava: “Hu thẻ bảo hiểm ye bhap bani oh daok nduac jien ba-yar iek ruak, bhap bani biak sahanang hatai. Dalam thun 2018 ini, tal urak ini manuac urang iek ruak tagok tal jaik 10.000 urang paje. Dut haong dom thun dahlau ye thun ini hu ralo jang. Rilo jang 1.000 urang paje min urak ini jeng oh ka abih thun. Yau nan brei mboh lac bhap bani urak ini sangka rilo jang ka pren yava, pasang iek ka pren yava di drei ralo jang”. 

Tỉnh Kon Tum urak ini hu labaih 265.000 urang nan lac bhap bani urang bangsa takik hu thẻ bảo hiểm y tế mek hu tỷ lệ 95%. Hu dom huyện, yau Kon Plông, Tu Mơ Rông mek hu tỷ lệ 100%. Gam haong bruk hu mbang tui bruk iek ruak bảo hiểm y tế, urang ruak sang kathaot di puk palei daok hu karja daong brei jien dalam tuk iek ruak trak; jien pajeng ba urang ruak; jien pasang iek ruak langiu bruk bayar di Kadung jien Bảo hiểm y tế... Langiu di nan, yaok harei urang ruak daok hu daong 41.700 đồng jien mbang. Yaok pluh thun kak kajap haong bruk pasang iek ruak di bhum urang bangsa takik, Bác sỹ đa khoa Phạm Văn Khương, Pasak y tế huyện Đăk Hà brei thau, hu biak ralo makna tapa con số 95% bhap bani lac bhap bani bangsa takik dalam tỉnh hu thẻ bảo hiểm y tế: “Dalam bruk pasang iek pren yava ka bhap bani, biak di nyu di bhum ceik nan lac pasang iek pren yava ka bhap bani urang bangsa takik nan lac sa sarak biak praong. Đảng, Karja biak sangka dahlau ka urang bangsa takik kayua urang bangsa takik saong urang kathaot ye oh hu jien padai bo nao iek ruak ye abih biak ralo jien. Đảng, Karja biak sangka nan ye biak mbuan laghaih ka urang ruak sahanang hatai iek ruak di  cơ sở y tế”.

Piah paglaong hu bruk bảo hiểm y tế ngan haong bhap bani urang bangsa takik tagok labaih 95% yau urak ini, tỉnh Kon Tum hu jak ba taong abih nguồn lực. Ong Võ Công Đức, Phaok Akaok Bảo hiểm Xã hội tỉnh Kon Tum brei thau, dom jabat yau karja puk palei daok peih ralo jalan ngak pamong tal bruk lac taong abih bhap bani urang bangsa takik hu thẻ bảo hiểm y tế: “Piah pabak hu taong abih bhap bani urang bangsa takik hu thẻ bảo hiểm y tế, jabat Bảo hiểm Xã hội pambuak bruk haong dom sở, ngành pambuak pagam tal pataom tame pathau khan. Piah ka manuac urang nan lac bhap bani bangsa takik  oh lac menuac hu Karja daong blei thẻ bảo hiểm y tế thau hu bruk lac njauk blei bảo hiểm y tế piah tuk oh patuah njauk ruak hakik ye trun meneng naong trak ka sang drei. Ngak siam bruk daong brei thẻ bảo hiểm y tế samar drah ka manuac urang nan lac bangsa takik. Jak ba bruk daong brei di dom kapul nyaom, menuac urang daong jien blei thẻ bảo hiểm y tế ka urang bangsa takik daok di bhum oh biak kan kandah min lac menuac oh daok dalam sarak daong di karja”.

Meng hu thẻ bảo hiểm y tế, bhap bani bangsa takik di tỉnh Kon Tum urak ini sangka ralo jang tal bruk iek glang pren yava. Dalam 9 bilan tapa dalam tỉnh hu jaik 115.000 mbang urang ruak bangsa takaik nao tal dom cơ sở y tế pasang iek ruak ngan haong yaom jien bayar brei abih tih labaih 44 tỷ 500 triệu đồng. Bruk tỉnh Kon Tum peih ngak siam sarak bảo hiểm y tế ka bhum urang bangsa takik hu rik daong khik kajap chính trị, xã hội saong jhul patagok kinh tế- xã hội puk palei cakrok patagok./.      

 Bảo hiểm y tế, trụ cột an sinh xã hội vùng dân tộc thiểu số ở Kon Tum

  Tỉnh Kon Tum có dân số trên 520.000 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 53%. Những năm gần đây nhờ chính sách ưu tiên của Đảng, Nhà nước và huy động tốt các nguồn lực, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế với người dân tộc thiểu số của địa phương đạt 95%. Nhờ có thẻ bảo hiểm y tế, bà con không phải canh cánh nỗi lo không tiền, không thuốc chữa bệnh mỗi khi ốm đau. Cùng với lợi ích thiết thực trong chăm sóc sức khỏe, việc đồng bào có thẻ bảo hiểm y tế cũng góp phần quan trọng để địa phương đảm bảo an sinh xã hội và thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

          Vợ chồng anh A Trung, chị Y Đếp dân tộc Sê đăng, nhà ở làng Đăk Rong, xã đặc biệt khó khăn Đăk Pxi, huyện Đăk Hà, tỉnh Kon Tum có 8 người con. Đông con, kinh tế khó khăn khiến cuộc sống hàng ngày của gia đình chỉ luẩn quẩn với nương rẫy và góc bếp, vốn là “điểm hẹn” những bữa cơm đạm bạc. Thiếu thốn đủ bề đã ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe các thành viên trong gia đình, nhất là lũ trẻ. Bởi vậy dù nhà cách trung tâm xã tới 10km nhưng một việc mà anh Trung chị Đếp thường xuyên phải làm là đưa lũ nhỏ tới Trạm y tế xã khám chữa bệnh. Anh A Trung cho biết, nhà nghèo nhưng có thẻ bảo hiểm y tế khám chữa bệnh đỡ lo nhiều lắm: “Gia đình có 8 đứa con không có tiền. Bảo hiểm y tế trong gia đình vợ chồng, con có đủ. Bị bệnh có thẻ bảo hiểm bác sỹ khám bệnh cho con, cho bố mẹ, cho thuốc uống cho nó khỏe”.        

        Xã Đăk Pxi, huyện Đăk Hà có 9 thôn làng với trên 4.000 nhân khẩu, đồng bào dân tộc thiểu số Sê đăng chiếm tới 99%. Sống ở vùng đặc biệt khó khăn, tất cả người dân trong xã đều được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí từ ngân sách Nhà nước. Tính đến hết tháng 9 năm nay, Trạm y tế xã Đăk Pxi đã đón tiếp khám chữa bệnh cho gần 10.000 lượt bệnh nhân, trong đó có 63 trường hợp chuyển tuyến trên. Những bệnh phổ biến thường gặp là viêm họng, viêm phế quản, các bệnh ngoài da.v.v. Chị Y Bà, Trạm trưởng Trạm y tế xã Đăk Pxi cho biết, nhờ có thẻ bảo hiểm y tế, được thanh toán từ 80 đến 100% chi phí khám chữa bệnh nên người dân trong xã có điều kiện quan tâm chăm lo hơn đến sức khỏe: “Có thẻ bảo hiểm thì người dân không phải lo khoản chi phí, người dân rất là an tâm. Trong năm 2018 đây hiện tại bây giờ lượng khám bệnh đã lên gần 10.000 người rồi. So với những năm trước thì năm nay nó tăng hơn. Hơn cả 1.000 người rồi đấy mà giờ thì cũng chưa hết năm. Như thế thì chứng tỏ là ý thức của người dân hiện tại bây giờ về vấn đề sức khỏe họ đã quan tâm hơn, lo chăm sóc sức khỏe của bản thân mình hơn”. 

        Tỉnh Kon Tum hiện có trên 265.000 người dân là đồng bào dân tộc thiểu số có thẻ bảo hiểm y tế đạt tỷ lệ 95%. Có những huyện, như Kon Plông, Tu Mơ Rông đạt tỷ lệ 100%. Cùng với việc hưởng lợi từ chế độ khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, người bệnh  thuộc diện hộ nghèo ở địa phương còn được chính quyền  hỗ trợ chi phí trong quá trình điều trị bệnh hiểm nghèo; chi phí vận chuyển bệnh nhân; chi phí khám chữa bệnh ngoài phạm vi chi trả của Quỹ Bảo hiểm y tế... Ngoài ra, mỗi ngày bệnh nhân còn được hỗ trợ 41.700 đồng tiền ăn. Hàng chục năm gắn bó với công tác khám chữa bệnh ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Bác sỹ đa khoa Phạm Văn Khương, Trung tâm y tế huyện Đăk Hà cho rằng, có rất nhiều ý nghĩa qua con số 95% người dân là đồng bào dân tộc thiểu số trong tỉnh có thẻ bảo hiểm y tế: “Trong chăm sóc sức khỏe toàn dân, quan trọng ở miền núi là chăm sóc sức khỏe cho người đồng bào dân tộc thiểu số là một chính sách rất quan trọng. Đảng, Nhà nước rất quan tâm ưu tiên cho người đồng bào dân tộc thiểu số vì người dân tộc thiểu số và người nghèo kinh phí người ta rất hạn hẹp mà đi khám chữa bệnh thì chi phí rất cao. Đảng, Nhà nước quan tâm nên là rất thuận tiện cho người bệnh an tâm điều trị tại cơ sở y tế”.

Để nâng được tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đối với người dân tộc thiểu số lên 95% như hiện nay, tỉnh Kon Tum đã huy động tốt các nguồn lực. Ông Võ Công Đức, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội tỉnh Kon Tum cho biết, đơn vị cũng như chính quyền địa phương đang thực hiện nhiều giải pháp hướng đến mục tiêu 100% đồng bào dân tộc thiểu số có thẻ bảo hiểm y tế: “Để phủ sóng được cho 100% người dân tộc có thẻ bảo hiểm y tế, cơ quan Bảo hiểm Xã hội phối hợp với các sở, ngành liên quan tập trung cho công tác tuyên truyền. Để cho đối tượng là người dân tộc thiểu số mà không thuộc diện được Nhà nước hỗ trợ mua thẻ bảo hiểm y tế nhận thức được vấn đề là phải tham gia bảo hiểm y tế để không may bị ốm đau giảm bớt gánh nặng cho gia đình. Làm tốt công tác cấp thẻ bảo hiểm y tế kịp thời cho các đối tượng là người dân tộc. Vận động sự hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân hỗ trợ tiền mua thẻ bảo hiểm y tế cho người dân tộc sống ở vùng mà không phải đặc biệt khó khăn không thuộc đối tượng hỗ trợ”.

Nhờ có thẻ bảo hiểm y tế, đồng bào dân tộc thiểu số ở tỉnh Kon Tum nay đã quan tâm nhiều hơn đến việc chăm sóc sức khỏe. Trong 9 tháng vừa qua toàn tỉnh có gần 115.000 lượt bệnh nhân người dân tộc thiểu số đến các cơ sở y tế khám chữa bệnh với tổng số tiền thanh toán trên 44 tỷ 500 triệu đồng. Việc tỉnh Kon Tum thực hiện tốt chính sách bảo hiểm y tế đối với vùng dân tộc thiểu số đã góp phần bảo đảm ổn định chính trị, xã hội và thúc đẩy kinh tế- xã hội địa phương phát triển./.