Bhum taneh anh hùng Pinăng Tắc salih birau
Thứ năm, 00:00, 16/04/2020 Aí Nghiêm Aí Nghiêm
Dalam 2 mbang dang tagok mesruh dalam suai lavik di bangsa, bhap bini Raglai di huyện Bác Ái sa hatung hatai tui Đảng, tui Wa Hồ nao ngak cách mạng. Dalam 4 urang hu pok brei angan Anh hùng tapon nyom bol pan phao kraong bhap bini dalam huyện Bác Ái, hu 3 urang lac bangsa Raglai. Anh hùng tapon nyom bol pan phao kraong bhap bini Pinăng Tắc lac 1 dalam dom urang nan. Dalikan ka Anh hùng Pinăng Tắc haong jalan taong meng kan di urang Raglai pandar “Dak patau” angaok ceik glaong hu rahra Bác Ái mboh hadah mbaok meta tuk khan veik brei ka anek taco pang saong hu tame dalam sajarah bol bala Việt Nam. Di tuk pahadar 45 thun harei peih paha Ninh Thuận, da-a mikva saong taong abih gauk mai ravang veik huyện bhum glaong Bác Ái piah hadar veik jayah dahlau daih saong gam bui sambaih haong bhap bini Raglai anak dom salih bahrau dalam raidiuk angaok bhum palei urang Anh hung tapa kadha vak di Minh Triều, urang pambuak bruk haong rayo sap ndom Viet Nam:

Dak patau anh hùng Pinăng Tắc

 

Mai veik mbon ceik Gia Túc,  labik rah tabiak mbang taong meng dak patau, khol dahlak taom veik ong Pinăng Thiêng, akok Kapol urang dahlau diah ngak bol lin xã  Phước Bình, huyện Bác Ái. Mbang taong khamang meng dak patau rah tabiak tuk nan ong bahrau 12 thun. Tuk nan, ong hu brei bruk ngak giao liên. Ong Pinăng Thiêng hu sa-ai likei di drei khan veik, pambak tame jalan nao kan kandah di mbon ceik Gia Túc glaong, gah ala ceik lac kraong Trương ia nduac khang, la-on dalam, tok hu sa jalan haluk sit tame tabiak.

Ala bruk pan akaok tacei ba di Pi-năng Tắc, dân quân du kích harei melam tak phun pak jeng sạp tuan kreh daning ceik, angaok sạp caik bak patau praong, ala takai ceik hu rilo gai haluak hu njuk jru mek, siuk cambang, hu caik biak kapan. Harei 10/8/1961, dân quân du kích hu pabak cambang paneh, amra dhong, gai kreim haluak akaok dauk di dua kaok jalan. Tuk kol khamang tame labik hu caga cang, hu panuac brei thau, yaok rituh tấn patau tuan akaok sạp tuh trun yau langik jaleik, taneh glut, cambang paneh klin pin. Kol khamang nduac klak, juak angaok gauk, liak tame lubang chông, laik tame la-on. 100 kol khamang metai.

Ong Pinăng Thiêng - akok Kapol urang dahlau daih ngak bol lin xã  Phước Bình, huyện Bác Ái khan veik: “ Sa-ai Pi năng Tắc saong Pinăng Liên min sa-ai Pi năng Tắc dang kaok tacei ba. Thun 1961, kol khamang  chap mikva pataom di Tầm Ngân. Dom sa-ai sahaneng lac meyah drei nao tui ye njauk ngak halin ka kol khamang, ka kol Mỹ yau nan ye Pi Năng Tắc oh tui, jak ba bhap bini, ngak dak patau, roh pang (chông). Harei 10.8, tuk kol khamang nyu tagok mai, dom sa-ai tacei brei palao patao trun, pametai pak labik ini 100 kol khamang.”

Ong Chamaléa Công lac anek likei taluac di anh hùng Pinăng Tắc. Ong brei thau: sang ong hu 6 adei sa-ai, 3 likei, 3 kumei. Taong abih jeng nao ngak cách mạng. Ta-eng ong hu Karja alin brei Huân chương Chiến sỹ giải phóng hạng nhất di thun 1975. Thun ini umo labiah 70 min dom thun bilan tui ame nao ngak cách mạng, gam saong du kích di palei khang hatai mesruh saong kol khamang jeng daok kanal hadar dalam akaok sahaneng di ong. Ong Chamalea Công, anek likei anh hùng Pinăng Tắc hadar veik:“ Tuk nan drei ngak bruk cách mạng di palei blaoh, Đảng saong Karja iew tagok jaln nao ngak  lin. Bilan 2 thun 1967, drei nao mesruh taong khamang, peih paha tỉnh Khánh Hòa thun 1975.” 

Tui adat cambat di bangsa Raglai, sa tukvak hadei di tuk gauk gar plang lahik ye uranmg Raglai brei ngak pathi. Tuk ngak pathi blaoh, urang alot ini saong alot diah oh daok pambuak hagait tra. Min ngan saong anh hùng tapon nyaom bol pan phao karong Pinăng Tắc nyu karei, gauk gar saong mikva puk paga oh ngak pathi hadei di tuk ong plang lahik bo daok ngak kubo saong bhian nao rivang sirah.

Ong Pinăng Nhiên, Akok kapol urang dahlau daih ngak bol lin xã Phước Tiến, huyện Bác Aí mboh hadah mbaok meta tuk ndem tal anh hùng Pinăng Tắc: “Xã khol dahlak biak hadah mbaok meta hu anh hùng Pinăng Tắc thau sahaneng ngak dak patau taong khamang biak oai hùng saong nan jeng lac bruk hadah mbaok meta ka urang Raglai Ninh Thuận kol drei.”

Kubo di anh hùng Pinăng Tắc daok di angaok labik taneh biak mekre di xã Phước Tiến, huyện Bác Ái, tỉnh Ninh Thuận. Labik ini, dom kapol njaom saong anek saih di xã bhian tame rivang sirah di dom harei lễ, harei pahadar praong di puk paga, palei negar. Dom harei pahadar nan dom urang dahlau daih ngak bol lin thau tal mbang taong khamang saman nan di angaok mbon ceik Gia Túc bhian  khan ka dom dam dara pang dalikan ka Anh hùng Pinăng Tắc taong khamnag, ngak brei ka taong abih gauk mboh hadah  mbaok meta ka urang anek gheih ghang, ka bhum palei Bác Aí kiên trung.

Jaik 60 thun hadei di mbang taong khamang meng dak patau hu vak tame sajarah, labik mbon ceik Gia Túc jeng yau xã Phước Bình hu salih birau abih. Sa jalan tuh menyek kreh mbon ceik salih ka jalan haluk sit dahlau diah, brei mboh bruk salih birau di bhum palei Bác Aí dalam nan hu xã Phước Bình.

Dalam thun 2019, xã Phước Bình daok peih ngak Danak dak Salih janih phun pala, athur raong tui jalan ngak tabiak pandap pandar piah mek hu kein laba glong, paglaong bruk ngak tabiak kaya nong kuhria rah tabiak 35 triệu đồng sa hecta taneh ngak nong; pandar pajaih phun pala, athur raong hu chất lượng glong,  ngak tui dom ilamu ky thuat birau piah patagok năng suất yaok thun. Gam haong nan, patagok saong peih praong taneh pala patei tagok tal 850 ha, kruac bung 150 hecta, durian 30 hecta.

Tal urak ini, baoh sang kathaot dalam xã trun daok 30%, nan lac 362 baoh sang, takik di abih duk saong dom xã karei di huyện Bác Aí. Dalam dom thun njauk pandiak bhang tua riya, Phước Bình  hu brei labaih 6 tấn brah daong ka mikva xã Phước Trung. Hu thau, Phước Bình jeng lac xã akok meti di huyện bhum ceik Bác Aí tabiak truh eik tuk cang bilan yuak kuhria meng hadei di tuk hu Danak dak 30a di Rajaei.

Ong Nguyễn Đức Nghĩa, Akok Kapol urang ngak nong huyện Bác Ái brei thau: “Hadei di harei peih paha ye Đảng saong Karja biak sangka tal bruk định canh định cư, cak rok patagok bruk ngak mbang, pala drak. Bhap bini Phước Bình patagok ilamu cách mạng, kham merat pala drak, mikva jeng thau ba ilamu ky thuat tame ngak,  salih janih phun pala, raidiuk dak harei dak tani tanat. Rilo mikva biak sangka tal bruk bac da-a di anek bik di drei. Jiak abih dom anek taco hu nao bac saong hu rilo kamuan daok  bac  đại học, cao đẳng…”

Phước Bình harei ini hu salih birau biak biai, taneh haong menuac yau kak kajap tame gauk, raidiuk trei sir haniem siam dak harei dak hu pabak di angaok bhum palei di anh hùng Pinăng Tắc./.

Urang lang: Aí Nghiêm - 16/4/2020

Aí Nghiêm
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC