Dom urang nong daok di Tây Nguyên duah jalan padang ia piah

Biar harei 1 bian 6, di Sang Quốc hội, meng bruk dang akaok di Akok Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Mbang ginum biai ka 45 di Ủy ban Thường vụ Quốc hội hu tamat hadei di tuk ginum biai, pasang iek dom asar kadha. Ủy ban Thường vụ Quốc hội njauk gauk saong bruk salih 3 jalan di Danak dak padang ngak dom jalan cao tốc angaok jalan Barak - Meraong negar gah Ehsar tukvak 2017-2020, meng bruk buh jien tame ngak tui jalan công tư tapa karja buh jien tame ngak; dalam nan hu jalan Phan Thiết - Vĩnh Hảo; jalan Mai Sơn – jalan raya 45 tal Ban Ine Hà Nội saong jalan Phan Thiết - Dầu Giây tal Ban raya Hồ Chí Minh. Ngan saong 5 jalan daok veik, UB Thường vụ Quoc hoi ndem lac, brei đấu thầu piah palih ruah dom po đầu tư, peih ngak tui hukum buh jien tame ngak tui jalan pambuak bruk công tư tuk hu brei tapa.

Piah caga peih bruk pala drak bilan thu đông thun 2020 salamat saong kein laba, trun khat lahik kayua ia sua, Mintri ngak nong saong patagok palei pala ieu kakei UB bhap bini dom tỉnh, ban dalam bhum taneran kraong Cửu Long pato tacei, pasang iek dom ar pacang, thau cambaih dom ar pacang mbuan rahtabiak bala dalam bilan hajan ia sua, caga jien padai, ngak pakhang piah khik salamat pacang caga hajan ia sua, abih di nyu lac dom labik hu rilo rahra saong bhum pala drak rilo; pato tacei bhap bini pala drak bilan thu đông lagaih haong ia, ngak njauk haong panuac kakei di dom jabat jaka, pambak tame dom siam makre bo hajan khang ba mai, tui iek catang dom panuac brei thau ka hajan khang di kraong Cửu Long saong ia dauk dalam hamu piah peih bruk pala drak...

Piah pacang caga tua riya, dom urang nong daok di Tây Nguyên duah jalan padang ia piah, nan lac kuac danao tauk pandap caga ia bruac piah khik ia, pambuak saong bruk pruh ia patak pataom. Ini lac jalan ngak siam lagaih piah pacang bruk langik pandiak bhang dak harei dak khang. Meng siam lagaih lac mbuan ngak, abih takik tukvak padang ngak, abih takik jien, tukvak pandan hu suai lavik meng 5 tal 10 thun… Ini lac bruk pacang caga bala meng langik meda pambak praong tabiak dom bhum palei karei.

Tui viek dom mbang par ba rahra Việt Nam njauk gar kayua jit Covid-19 mai gilac negar, page ni 344 rahra Việt Nam meng Ốt-xtrây-li-a saong Niu Di-lân, dalam nan hu rilo ranaih saong urang taha hu ba mai viek negar salamat. Tuk par trun salamat di mblang kapar dunya Tân Sơn Nhất, dom urang hu mbaok tame mbang kapar hu pasang iek y tế saong ba nao daok di labik daok karei tui njauk adat.

Tui khaw tin meng Hệ thống pasang iek ruak njom mbak di Viet Nam, Pasak dut iek Y tế dunya Ban raya HCM hu mboh sa urang kumei nyom ruak SARS-CoV-2, ndih tapui thun 1990. Melam 28/5/2020, urang ini nao tui jalan haluk sit meng Trung Quốc tame tỉnh Cao Bằng, hadei di nan nao Nội Bài saong Tân Sơn Nhất. Tuk tame tal Tân Sơn Nhất  urang ini rup pabhap pandiak nan ye brei daok karei chip. Tapa dut iek darah mbang camereip mboh âm tính ngan saong virus Covid-19. Harei paguh brei thau bruk dut iek darah ka dua. Hadei di tuk thau bruk nan, Mban tacei bruk pacang caga Covid-19 pakat negar  tacei pato dom puk palei brei ngak catang tui panuac tacei pato di Thủ tướng Rajaei, khik caga oh brei jit njom tame saong pambak tabiak bhap bini; pakhang bruk pasang iek  catang dom jalan tabka sit, jalan tapen negar, oh caik dom urang tame Viet Nam suan hukum.

Tổng Yam ndoc gah Y tế dunya (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus harei kabroi brei thau Gah ni hu mboh saong payua panuac dhar phor dom rik daong praong di Mỹ meng dahlau mai saong caong khik  talei pambuak bruk siam makre haong rajaei Mỹ dalam dom harei anak tal, yaom lac Tổng thống Mỹ Donald Trump tabiak panuac cakak klaoh meng adit blaoh. Talei Pambuak bruk di WHO saong rajaei Mỹ jhak nao biak khang meng tuk jit praong Covid-19 tamuh tabiak, yaom lac dalam yaok pluh thun tapa Mỹ tuk halei jeng lac negar rik tame biak rilo jien padai ka WHO. Rajaei di ong Donald Trump chỉ trích biak khang WHO saong Tổng giám đốc WHO lac ngak biak suai saong biak pan takai Trung Quốc dalam bruk mesuh  pacang jit praong dalam vaktu tapa.

Dalam tuk dunya daok kham merat roh duah ngak tabiak vaccin iek ruak Covid-19, pa-atah di gauk lac dom jalan ngak siamu lagaih abih piah pacang caga jit ruak tamuh gilac, SK telecom-lac sa dalam dom Kapol Viễn thông praong abih di Hàn Quốc, birau brei tabiak “Robot pacang Covid-19” piah tui iek bruk pa-atah gauk dalam bhap bini. Sa robot công nghệ glong pagam màn hình led hu caik di labik tame tabiak ngan saong kadha “Salam, likau brei ngak tui bruk pa-atah gauk” piah taduan raok tuai damuai di labik ngak bruk di Kapol SK Telecom di pasak ban ine Xơ-un (Seoul). Langiu di nan, robot daok ngak hu bruk karei yau ye: dut iek pandiak di rup urang, brei siuk pacang mbaok, ia rao tangin  saong ia khử trùng ala sang. Abih di nyu,  “Robot pacang Covid-19” hu ngak tui công nghệ trí tuệ birau, meda duah mboh dom mbang pataom rilo manuac saong iew urang brei tabiak truh labik nan.

Kapul tin tức kỹ thuật số rayo papar binguk brei thau hu labaih 60 sang bac hu dom urang vak ba khau tin ka dom bruk trun jalan di Mỹ njauk taong tame, cap khik atau ngak srau kadau. Ủy ban daong khik dom urang vak hu tabiak panuac ieu dom urang jaka dom ban di dalam negar Mỹ pato tacei cảnh sát oh maong tame dom urang vak gam tui di nan jeng khik salamat ka dom urang nan bo oh huac  njauk rambuac saong njauk taong veik./.

(Urang lang: Thu Thảo – Ái Nghiêm – 02/06)

TRANG TIN 2/6/2020 11:06:51

Chiều 1/6, tại Nhà Quốc hội, với sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phiên họp thứ 45 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bế mạc sau khi thảo luận, xem xét một số nội dung. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí với phương án chuyển đổi 3 tuyến thuộc Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020, từ đầu tư theo phương thức đối tác công tư sang đầu tư công; cụ thể gồm đoạn Phan Thiết - Vĩnh Hảo; tuyến dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45 nối vào thành phố Hà Nội và dự án Phan Thiết - Dầu Giây nối vào Thành phố Hồ Chí Minh. Đối với 5 tuyến còn lại, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị tiếp tục đấu thầu để chọn các nhà đầu tư, thực hiện theo luật đầu tư theo hình thức đối tác công tư khi được thông qua.

Để chủ động tổ chức sản xuất nông nghiệp vụ thu đông năm 2020 an toàn và hiệu quả, giảm thiệt hại do lũ gây ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, rà soát hệ thống đê bao, bờ bao, xác định cụ thể các đê bao, bờ bao yếu, có nguy cơ xảy sự cố trong mùa lũ; bố trí kinh phí, thực hiện việc gia cố để bảo đảm an toàn chống lũ, nhất là đối với các vùng tập trung dân cư và vùng sản xuất trọng điểm; hướng dẫn người dân sản xuất nông nghiệp vụ thu đông phù hợp nguồn nước, tuân thủ khuyến cáo của các cơ quan chức năng, bảo đảm tận dụng tốt lợi thế do lũ mang lại; theo dõi chặt chẽ thông tin dự báo lũ sông Cửu Long và ngập lũ nội đồng để tổ chức sản xuất...

Để chống hạn, một số nông dân ở Tây Nguyên đã tự tìm ra cách tích trữ nước, đó là đào ao lót chống thấm để tích nước, kết hợp tưới nước tiết kiệm. Đây là giải pháp hiệu quả để ứng phó thời tiết biến đổi ngày càng khắc nghiệt.Với ưu điểm làm đơn giản, thời gian thi công ngắn, kinh phí xây dựng thấp, thời gian sử dụng được 5 - 10 năm… Đây là mô hình ứng phó thiên tai có thể nhân rộng ra các địa bàn khác.

Tiếp tục các chuyến bay đưa người Việt Nam bị mắc kẹt vì dịch Covid-19 về nước, sáng nay, 344 công dân Việt Nam từ Ốt-xtrây-li-a và Niu Di-lân, trong đó có nhiều trẻ em và người già đã được đưa về nước an toàn. Ngay sau khi hạ cánh an toàn xuống sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, những người tham gia chuyến bay đã được kiểm tra y tế và đưa về cơ sở cách ly tập trung theo đúng quy định.

Theo thông tin từ Hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm của Việt Nam, Trung tâm Kiểm dịch Y tế quốc tế TP.Hồ Chí Minh đã phát hiện một trường hợp nghi nhiễm SARS-CoV-2 là nữ, sinh năm 1990. Tối 28/5/2020, người này đi theo đường mòn, lối mở từ Trung Quốc vào tỉnh Cao Bằng, sau đó đến Nội Bài và Tân Sơn Nhất. Khi đến Tân Sơn nhất người này có biểu hiện sốt nên được cách ly ngay. Xét nghiệm lần 1 cho kết quả âm tính với Covid-19. Ngày mai sẽ có kết quả xét nghiệm lần 2.  Ngay sau khi nhận được thông tin, Ban chỉ đạo quốc gia phòng chống Covid 19 đã chỉ đạo các địa phương thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, để kiểm soát không cho dịch bệnh xâm nhập và lây lan ra cộng đồng; Tăng cường kiểm soát chặt chẽ các đường mòn, lối mở tại khu vực biên giới, không để các trường hợp nhập cảnh trái phép vào Việt Nam.

Sau đây là một số tin thế giới:

Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus ngày hôm qua  cho biết tổ chức này ghi nhận và cảm ơn những đóng góp to lớn của Mỹ trong quá khứ và mong muốn duy trì quan hệ tốt đẹp với chính quyền Mỹ trong tương lai, dù Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tuyên bố cắt đứt quan hệ với tổ chức này vào tuần trước. Quan hệ giữa WHO và chính quyền Mỹ đã xấu đi nghiêm trọng từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, dù trong nhiều thập kỷ Mỹ luôn là nước đóng góp tài chính lớn nhất cho tổ chức này. Chính quyền của ông Donald Trump chỉ trích gay gắt WHO và cá nhân Tổng giám đốc WHO là đã phản ứng chậm trễ và quá thiên vị Trung Quốc trong cuộc chiến chống đại dịch thời gian qua.

Trong bối cảnh cả thế giới đang nỗ lực nghiên cứu vắc-xin đặc trị Covid-19, giãn cách xã hội là một giải pháp hữu hiệu để ngăn ngừa đại dịch bùng phát trở lại, SK telecom- một trong những tập đoàn Viễn thông lớn nhất Hàn Quốc, vừa  ra mắt “robot ngăn ngừa Covid-19” nhằm giám sát việc tuân thủ giãn cách xã hội của người dân. Một robot công nghệ cao gắn màn hình led được bố trí ngay tại sảnh ra vào với thông điệp “Xin chào, xin hãy tuân thủ giãn cách xã hội” để chào đón các khách hàng tại trụ sở Tập đoàn SK Telecom ở trung tâm thủ đô Xơ-un (Seoul). Ngoài ra, robot còn có thể thực hiện các nhiệm vụ như: đo thân nhiệt, cung cấp khẩu trang, nước rửa tay và khử trùng sàn nhà. Đặc biệt, “robot ngăn ngừa Covid-19” được áp dụng công nghệ trí tuệ nhận tạo  mới, có thể phát hiện các cuộc tụ họp đông người và kêu gọi giải tán.

Hiệp hội tin tức kỹ thuật số phát thanh truyền hình cho biết đã có hơn 60 trường các phóng viên báo chí đưa tin các cuộc biểu tình ở Mỹ bị tấn công, bắt giữ hoặc quấy rối.  Ủy ban bảo vệ các nhà báo đã ra tuyên bố kêu gọi giới chức các thành phố trên toàn nước Mỹ hướng dẫn cảnh sát không nhắm vào các nhà báo đồng thời bảo đảm an toàn cho họ mà không sợ bị thương hoặc bị trả đũa./.

(Hồng Thủy biên tập)