Bruk parang thaot binguk hu rah tabiak 

Biar harei ini (16/9), di Hà Nội rah tabiak nyaom biai pakat glaong ka “patagok menuav ngak ka dunya bruk hit daok salih karei”. Ini lac mbang nyaom praong di dom akaok Mintri Lao động ASEAN haong akaok mintri pato megru ASEAN kayua Mintri Lao động - Thương binh Xã hội pambuak bruk haong Mintri Pato Megru peih tabiak. Nyaom biai hu peih tabiak tui jalan tapak pambuak haong online, hu 4 mbang ginum biai ka talei pambuak bruk piah patagok menuac ngak; patagok prein ngak hadei di jit praong, labik dang saong bruk ngak di gah tư nhân haong bruk patagok menuac ngak, dom labik pato pakai daok caga ka harei hadei piah jhul patagok dom ilamu di abap 21…

       Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh njauk hatai haong bruk brei peih veik dom mbang par dunya yau dahlau veik hu pajeng tuai di Việt Nam saong dom negar tui panuac caong di mintri jalan mbak pajeng ba. Tui nan, meng harei 15/9 peih viek dom jalan par yau ye: Việt Nam – Trung Quốc, Việt Nam – Nhật Bản, Việt Nam – Hàn Quốc, Việt Nam - Đài Loan, Trung Quốc; meng harei 22/9 peih viek dom jalan par Việt Nam – Campuchia, Việt Nam – Lào. Dom mbang par oh tapa 2 mbang 1 adit ka yaok gah. Tuai damaui di dom mbang par njauk hu harak brei mboh âm tính saong SARS-CoV-2 di jabat y tế di negar nan dalam 3 harei dahlau tuk tagok ahaoh saong pabak dom bruk pacang caga jit Covid-19.

Mintri padang ngak hu panuac ieu UBND dom tỉnh, ban di Trung ương pasang iek chip dom gheng di dom pabah mbang sang bac hadei di bruk jaleih pabah mbang tame sang bac Tiểu học Khánh Yên Thượng (Lào Cai) ngak brei 3 anek saih metai. Tui nan, dom jabat iek gah padang ngak di dalam taneh ia, abih di nyu lac dom labik pato bac di bhum atah bayah samar brei pasang iek dom gheng di pabah mbang sang bac hu ngak meng kiak. Ngan saong dom pabah mbang daok kuhria ngak bahrau atau ngak pakhang veik, njauk patagok bruk khik iek, brei pandar móng ciment patau, pasei, gheng ciment patau pasei gam haong kiak, brei kuhria tal tải trọng kateik tagok pabah mbang.

Jabat An ninh điều tra – Mintri Công an bahrau cap khik 4 bilan ong Lê Đình Thanh (urang jaka Cục Hải quan ban raya HCM) piah pasang iek duas “Kurang trách nhiệm ba tal trak damak” pambuak tal bruk pablei salih jru taong ruak ja rahtabiak di Công ty cổ phần VN Pharma. Công an jeng langyah tui hukum, cap khik muk Nguyễn Thị Thu Thủy, Phó jabat khik ramik yaom jru di Cục khik ramik jru tavao – Mintri Y tế. Hu thau, Nguyễn Minh Hùng (akaok HĐQT jeng lac Tổng Giám đốc VN Pharma dahlau dieh) saong dom urang ngak gam hu ngak ja dom harak gar, baoh tara giả piah blei meng negar kingiu tame 9.300 pa-op jru H-Capita taong ruak ung thư piah pablei mek laba. Bruk pasang iek di Mintri Y tế brei mboh lô jru ni oh hu asal cambaih, chất lượng bier.

Yaom lac bahrau tame bilan truac gom min di dom huyện Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam… dalam tỉnh Bình Thuận, bruk co klaik gom trauc ka thanh long daok rah tabiak di dom xã. Sang lahik takik ye dom baoh gom, sang lahik rilo ye meng dom pluh tal jaik sa ratuh baoh. Kol co klaik oh thau nyu ngak di tukvak halei nan ye biak kan piah caga cap mek. Bhap bini njauk paglaong hatai khik caga drap ar, abih di nyu nan lac di dom bein thanh long daok jaik jalan nao mai, di sang oh hu menuac khik iek…

Hội đồng bảo an Liên hợp quốc bahrau brei tapa sarak pok meyaom bruk ginum baai di rajaei Áp-ga-ni-xtan saong gah Taliban, pachrieh dom gah brei abih hatung hatai piah tabiak hu bruk padeih mesruh gauk, jang yau jalan langyah chính trị ka bruk mesuh gauk. Kayua Đức saong In-đô-nê-xi-a ngak tabiak, sarak jeng brei dui atah tukvak ngak bruk di Phái bộ daong Liên hợp quốc di Áp-ga-ni-xtan tal bilan 9 thun hadei saong ieu dom gah tui jalan padang hatai jia tame gauk, dalam nan hu patrun bruk taong paoh gauk.

Meng 340 phiếu pachreih tui saong 263 phiếu oh njauk hatai, Hạ viện Anh brei tapa Dự luật darak pasar dalam taneh ia, lac hukum meda brei klaak meneing thỏa thuận London tabiak truh Liên minh châu Âu (Brexit) bo taneh ia ini mek hu haong Liên minh châu Âu (EU) di thun blaoh. Tui Reuters, bruk ginum biai asal kadha di harak văn kiện nan meda dui atah dalam 4 harei. Dom urang pan akaok EU tah klaak dự luật bahrau nan di Anh saong ndom lac nyu suan hukum dunya, saong ba tabiak tukvak puac tal bilan 9 piah ka London mek tabiak veik meneing binah ba tal kamlah gauk dalam dự luật bahrau ini. 

Tapa pasang iek di Rajaei Japon brei mboh lac mbang camereip di abih dalam sajarah, dalam taneh ia hu labaih 80 rabau urang umo labaih 100 thun. Dalam dom urang umo meng 100 thun tagok, urang kumei hu tal 88%, lac 70.975 urang. Dalam tuk nan, kuhria tal abih thun 2019, Japon jeng lac taneh ia hu urang umo atah glaong abih di dunya, kuhria rah tapa lac: labaih 87 thun ngan saong urang kumei saong labaih 81 thun ngan saong urang likei./.

Urang lang: Thu Thảo -Mousaphuong