Daok di tapen jalan Roya 1, dom harei bilan 4 sajarah ini, Taneh kubo Liệt sĩ ban sit Long Khánh tuk halei jeng bak thak gilau. Tapen dom baoh kubo di dom urang lin di Sư đoàn 341, Sư đoàn 7 - Quân đoàn 4 saong Sư  đoàn 6 chủ lực Quân khu 7, dom urang labuh trun dalam mbang taong tayah “Pabah mbang pasei” thun nan, ini daok lac labik kubo di dom urang lin cảm tử dalam đội Biệt động ban sit Long Khánh tuk nan. 

Tui bruk di cách mạng, Đội biệt động ban sit Long Khánh hu padang tagok di bilan 7-1966, tuk camereip lac hu 3 urang, hu tuk tagok tal 26 urang, hu brei bruk taong dalam tame kol khamang, jan tayah bruk bình định… saong pambuak bruk haong labik kandauk gah dalam đô thị piah ngak dom bruk palai pajoa, pametai kol ngak pap bhap bini. Meng naih gheih, sahneng duah, biak khang hatai, dom urang lin đội Biệt động ban sit Long Khánh hu dom mbang taong dane angan, ngak brei kol khamang mboh huac  yau: mbang taong Đồn Ông Thước, taong tame Tòa hành chính tỉnh Long Khánh, taoang tayah khu tình báo 33 Ngụy quyền Sài Gòn pametai taong abih kol ba kaok “chống cộng” di Long Khánh... Dom thun bilan mesruh metak rambah rambup mbuan metai lahik nan, ngan saong ong Đào Bá Lượng, dahlau daih daok dalam Đội Biệt động ban sit Long Khánh lac bruk miat miat oh var hu: Taong ye brei janeh, daok taong bo oh janeh ye kol drei metai abih. Khu 33 ini nyu daok di pasak ban sit Long Khánh, nan ye kol nyu sahneng lac Việt cộng halei bo tame taong hu. Nan ye tuk tame taong labik nan, kol dahlak tame maong 12 melam, dalam 10 tal 15 minit ye taong tayah abih baoh đồn, dahlau di nan jeng hu taong 5- 6 mbang bo oh hu)

Jaik 10 thun kuhria meng harei padang tagok mbiah tal harei taneh ia yasa, đội Biệt động ban sit Long Khánh hu taong yaok ratuh mbang praong sit karei di gauk, nan oh ka ndom tal dom mbang taong pambuak gauk haong bộ đội chủ lực, pametai saong ngak brei njauk rambus labaih 4.400 kol khamang, palai pajoa rilo phao ndao, khí tài quân sự di kol khamang...

  Sajarah hào hùng labik mesruh khốc liệt lac di pabah mbang tame tabiak gah Đông – Bắc Sài Gòn hu vak meng darah di dom urang lin biệt động dũng cảm tuk nan yau: Năm Được, Phạm Thanh Mừng, Đào Bá Lượng, Hai Nở, Bảy Lỳ... Anak bruk mbuan metai lahik, dom urang lin jeng khik kajap hatai khang, oh huac metai lahik. Ong Phạm Thanh Mừng, dahlau daih ngak đội trưởng Đội Biệt động ban sit Long Khánh hadar veik; Bruk lac habar, caga yau habar, min camereip di abih lac ngak tayah mbaik đại liên nan, bloh ong Thành, amuk Thanh – lac dom urang hy sinh bloh, njauk hu mbaok chip pak di lô cốt nan. Atau bruk diệt ác jeng yau nan, ngak habar piah pametai hu ja tình báo Ba Nhỏ saong bruk b atabiak di Thị ủy lac cuh nyu tuk harei, cuh 1 siu lac pametai hu chip)

Dom jayah hào hùng di Đội Biệt động ban sit Long Khánh hu Đảng, Karja drei pok meyaom angan Anh hùng tapon nyom bol pan phao kraong bhap bini di thun 1976, abih di nyu nan lac daok sarak dalam hatai bol bhap rahra. Sa-ai Huỳnh Nguyên Vũ, urang jakar Đoàn ban sit Long Khánh, tỉnh Đồng Nai brei thau: Meng dahlau mai dahlak tok mehit lac đội biệt động Sài Gòn min, urak ini mehit dom cei dom wa khan ka  biệt động Long Khánh, mboh biak hadah mbaok meta ka bruk di palei drei. Rai dam dara kol dahlak njauk kham merat rilo jang tui jalan di ong muk amaik ame).

  Ban sit Long Khánh, tỉnh Đồng Nai urak ini biak mekre. Dom anek menuac hu nao tapa bloh bruk mesruh metak kan kandah rambah rambup daok pambuak haong rai urang ranaih umo thun harei ini, khik ramik, patui vak dom blah sajarah hadah hadai angaok bhum taneh “Miền Đông gian lao mà anh dũng”, labik dahlau daih ngak jeng bruk tự hào di sa saman taong Mỹ bak glaih glar, rambah rambup min jeng biak hào hùng./.

Biệt động Thị xã Long Khánh (Đồng Nai) – 
Những chiến công thầm lặng

Thưa quý vị và các bạn!

Nói đến biệt động, ai cũng biết đó là những người hoạt động trong lòng địch, thầm lặng đối mặt với muôn vàn hiểm nguy rình rập, làm nên những chiến công huyền thoại. Sau ngày đất nước thống nhất, hình ảnh lực lượng biệt động được khắc họa qua những thước phim lịch sử về Biệt động Sài Gòn, nhưng ít ai biết rằng ở tỉnh lỵ Long Khánh (nay thuộc tỉnh Đồng Nai), trong những năm tháng “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” có một đội biệt động mà tên tuổi của họ đã gắn liền với trận chiến 12 ngày đêm lịch sử, đập tan “Cánh cửa thép” Xuân Lộc, nút thắt cuối cùng làm nên đại thắng Mùa xuân năm 1975. Nhân kỷ niệm 44 năm giải phóng miền Nam, mời các bạn cùng ôn lại lịch sử hào hùng với những chiến công thầm lặng của biệt động Thị xã Long Khánh qua bài viết của các CTV Thế Anh và Vinh Quang:

         Nằm bên cạnh Quốc lộ 1, những ngày tháng 4 lịch sử này, Nghĩa trang Liệt sĩ Thị xã Long Khánh luôn nghi ngút khói hương. Bên những mộ phần của các chiến sĩ thuộc Sư đoàn 341, Sư đoàn 7 - Quân đoàn 4 và Sư  đoàn 6 chủ lực Quân khu 7, những người đã ngã xuống trong trận chiến đập tan “Cánh cửa thép” năm xưa, đây còn là nơi yên nghỉ của những người lính cảm tử trong đội Biệt động Thị xã Long Khánh năm nào. 

Xuất phát từ yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, Đội biệt động Thị xã Long Khánh được thành lập tháng 7-1966, với quân số lúc đầu là 3 người, có thời điểm lên đến 26 người, có nhiệm vụ thọc sâu đánh địch, đập tan kế hoạch bình định… và phối hợp với cơ sở mật bên trong đô thị để tổ chức các hoạt động phá hoại, ám sát các đối tượng có tội ác với nhân dân. Bằng sự mưu trí, sáng tạo, vô cùng dũng cảm, những người lính đội Biệt động Thị xã Long Khánh đã có những trận đánh gây được tiếng vang, làm cho kẻ thù kinh sợ như: trận đánh Đồn Ông Thước, đánh vào Tòa hành chính tỉnh Long Khánh, xóa sổ khu tình báo 33 Ngụy quyền Sài Gòn diệt toàn bộ đầu não “chống cộng” ở Long Khánh... Những ngày tháng chiến đấu gian khổ, ác liệt ấy, với ông Đào Bá Lượng, nguyên thành viên Đội Biệt động Thị xã Long Khánh là ký ức mãi không quên:

       (Băng 25 giây: Đánh cái này phải toàn thắng chứ còn đánh mà không thắng thì coi như chúng ta có thể hy sinh hết. Khu 33 này nó nằm ở trung tâm thị xã Long Khánh, cho nên tụi lính không nghĩ rằng Việt cộng nào mà ra vô đánh nó được. Cho nên khi vào đánh ở đó, chúng tôi vào lúc hơn hơn 12h đêm, khoảng chừng 10 đến 15 phút là san bằng cả cái đồn, trước đó cũng đánh 5- 6 lần mà không được)

Gần 10 năm kể từ khi thành lập cho đến ngày đất nước thống nhất, đội Biệt động Thị xã Long Khánh đã đánh hàng trăm trận lớn nhỏ khác nhau, chưa kể các trận hợp đồng với bộ đội chủ lực, tiêu diệt và làm bị thương hơn 4.400 tên địch, gây tổn thất nhiều vũ khí, khí tài quân sự của địch... 

        Lịch sử hào hùng nơi chiến trường khốc liệt thuộc cửa ngõ Đông – Bắc Sài Gòn được viết bằng máu của những người lính biệt động dũng cảm năm xưa như: Năm Được, Phạm Thanh Mừng, Đào Bá Lượng, Hai Nở, Bảy Lỳ... Trước hiểm nguy rình rập, các chiến sĩ vẫn giữ vững lòng quả cảm, sẵn sàng hy sinh một mất một còn với địch. Ông Phạm Thanh Mừng, nguyên đội trưởng Đội Biệt động Thị xã Long Khánh hồi tưởng:

        (Băng 27 giây: Với điều kiện nào đi chăng nữa, chuẩn bị thế nào thì tùy, đầu tiên phải hất cây đại liên đó ra, và khói chưa tan thì ông Thành, bà Thanh – những người đã hy sinh, phải có mặt ngay ở cái lô cốt đó. Hoặc ví dụ như trận diệt ác cũng vậy, nhiệm vụ là phải làm sao tiêu diệt tên tình báo Ba Nhỏ và yêu cầu của Thị ủy là phải bắn ban ngày, bắn 1 viên một là hạ được ngay)

Những chiến tích hào hùng của Đội Biệt động Thị xã Long Khánh đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận và tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vào năm 1976, nhất là vẫn mãi khắc ghi trong lòng mọi tầng lớp nhân dân. Anh Huỳnh Nguyên Vũ, cán bộ Đoàn Thị xã Long Khánh, tỉnh Đồng Nai bày tỏ:

         (Băng 10 giây: Nào giờ tôi chỉ nghe đội biệt động Sài Gòn thôi, bây giờ nghe các chú các bác kể về biệt động Long Khánh, thấy rất tự hào về truyền thống cách mạng của quê hương. Lớp trẻ chúng tôi sẽ phấn đấu nhiều hơn noi gương thế hệ cha anh)

     Thị xã Long Khánh, tỉnh Đồng Nai giờ đây thật hiền hòa, xinh đẹp. Những người con đã từng đi qua cuộc chiến tranh khốc liệt đang cùng với thế hệ trẻ hôm nay gìn giữ, viết tiếp những trang sử vẻ vang trên mảnh đất Miền Đông gian lao mà anh dũng, nơi từng làm nên những kỳ tích tự hào của một thời đánh Mỹ đầy gian khổ, cam go nhưng cũng rất đỗi hào hùng./.