Ong Trần Văn Lai ndih tapui thun 1920 daok di xã Vũ Đông, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình. Tame ngak cách mạng meng thun 1942, lac sa urang lin biệt động livik thun di kapul biệt động 159, gheih tame dom labik di kol khamang. Ong hu bộ chỉ huy quân khu Bei Gon - Chợ Lớn - Gia Định cài tame ngak bruk ngak di dom jabat dang akaok di khamang yau: Dinh Độc Lập (daok ieu lac Phủ Đầu Rồng), jabat Viện trợ U.S.O.M di Mỹ, Tòa Đại sứ Mỹ dalam angan lac sa sang thầu khoán ngak bruk dalam Dinh Độc Lập, mek angan giao dịch lac Mai Hồng Quế. Saong tổ chức bí mật di drei caik ka ong angan lac Năm U.S.O.M. Ong hu ngak jaik 10 lubang padauk urang jakar, phao ndao brei kapul 159, yau lubang sang 720 Nguyễn Kiệm, quận Phú Nhuận; lubang sang 30/77 Nguyễn Bỉnh Khiêm, lubang sang ka 3 Hồ Tùng Mậu, quận 1..v..v...Dalam 14 lubang caik phao ndao di biệt động Bei Gon, lubang phao ndao kayua Trần Văn Lai kuac eng thun 1962 dalam sang di labik 287/68-70-72 Trần Quý Cáp urak ini lac Nguyễn Đình Chiểu phýờng 5, quận 3 ban raya HCM lac sa dalam 3 lubang phao ndao praong abih, caik hu 2 tấn meteh dom janih phao ndao bộ binh saong jru patuh. Ini lac lubang pabak phao ndao ka biệt động drei taong tame Dinh Độc Lập, rayo papar sap, bộ tư lệnh Hải quân, Tòa Đại sứ Mỹ saong phủ đặc biệt di Mỹ - ngụy melam 1 bingun, paguh harei 2 bingun tết Mậu Thân 1968.

Bruk taong khang di dom urang lin biệt động pak dalam Bei Gon ngak brei tatuan megei kol Mỹ ngụy tuk nan, tapa nan kol nyu njauk daok la tame bàn ginum meyai padang veik sron mbon haong rajaei drei di Pari.

Hadei di mbang tổng tấn công thun 1968, kol khamang nyu thau Mai Hồng Quế ngak kandauk ka Việt cộng. Kol nyu mek taong abih drap ar, sang danaok, radaih, duah cap mek ong. Thun 1970-1974, Trần Văn Lai 2 mbang njauk khamang cap kreik di Quãng Ngãi. Yaom lac nyu taong paoh khang, ong jeng oh khan hagait. Kayua pandar căn cứơc ja mek angan lac Phạm Sửu nan ye khamang oh thau cambaih asal di ong saong yau nan dom cơ sở cách mạng, dom menuac di gah drei kol khamang oh thau hu.

Thun 1975, gah meraong hu peih paha, ong Trần Văn Lai mai ngak bruk di Đơn vị Tiền phương B.12 Bộ Tư lệnh Thành đội Bei Gon - Gia Định. Thun 1977, ong mai ngak bruk di Phòng Tổng kết Chiến tranh - Bộ Tý lệnh ban raya mbiah tal thun 1981 ong padeih hýu ngan song quân hàm thýợng úy saong lac thýõng binh ¼ (tỷ lệ 81%). Ong metai thun 2002 di ban raya HCM. Ong hu karja drei pok brei angan anh hùng tapol nyaom bol pan phao kraong bhap bini.

Harei 16/11/1988, mintri ilamu tabiak quyết định công nhận “lubang caik phao ndao di biệt động Bei Gon taong tame Dinh Độc Lập ngụy tết mậu thân 1968 di 287/68-70-72 Nguyễn Đình Chiểu (Trần Quý Cáp)" lac inem krung sajarah dak rai – ilamu pakat negar.

Salih sap:  Ngak bruk kandauk dalam labik kol khamang, urang lin điệp báo Trần Văn Lai thau pacang ka rup drei, caga bruk kan kandah meda rah tabiak ka drei saong gauk gar dalam sang. Nan ye diuk saong 5 urang anek daok pak Bei Gon bo kol khamang oh thau.

Thun 1966, hu tổ chức tacei, ong tok amuk Đặng Thị Thiệp, anek di sa urang đảng daok di bhum kreih negar. Piah pacang meta kol mật thám, ong blei brei amuk Thiệp sa baoh sang di jalan Nguyễn Kiệm (Phú Nhuận) saong lac amuk Thiệp lac "diuk sit, lac payo”, bruk taom gaok jeng biak kandauk. Amuk Thiệp ndih tapui ka ong 5 urang anek, min piah khik bí mật, taong abih 5 urang anek oh hu harak khai sinh saong oh thau ame drei lac thei. “Dahlau di harei peih paha, 5 adei saai dahlak oh thau hagaih ka ame (Trần Văn Lai), tok lavik lavik, mboh hu urang likei mai me-in. Amaik dahlak, Đặng Thị Thiệp (samar ngak bruk mek angan lac Đặng Thị Tuyết Mai) pato ka taong abih adei saai kol dahlak ieu lac wa năm saong biak takre wa. Mbiah tal harei peih paha, 5 adei saai meng thau wa năm lac ame di drei. Tal tuk hu ngak harak khai sinh, kol dahlak meng lac anek di ame tui harak gar, min kayua randap ieu ame lac wa meng lavik mai, nan ye dom adei saai kol dahlak abih rilo tukvak meng tabiak hu sap ieu lac ame. Trần Kiến Xương, anek likei taluac di anh hùng tapon nyaom pol pan phao kraong bhap bini Trần Văn Lai drut drui khan veik:

Lingiu bruk lac 5 adei saai oh thau ame, luac bruk mesruh metak, dom amaik anek jeng oh hu mbang Tết bui sambai yau dom baoh sang karei. Saai Xýõng daok kanal, mblang sit di sang 720 Nguyễn Kiệm, Phýờng 4, Quận Phú Nhuận – adhlau peih paha lac jalan Võ Di Nguy – bo ame blei brei ka amiak anek saai lac labik duy nhất 5 adei saai hu me-in sambai. Min piah khik hu bí mật, mblang sang ini hu nguy trang, hu pacang meng dom blah paning, khan ao… pambu bak gah anak piah pacang meta maong, gam pacang ống nhòm meng mblang gôn Mỹ saong bộ tổng tham mýu ngụy daok anak mbaok. Hadei di tổng tấn công 1968, dom baoh sang ong Lai blei saong bhian nao mai dahlau daih jeng njauk kol khamang mek abih, daok veik baoh sang bahrau ndom angaok nan lac kol khamang oh thau.

Ngan saong anek amiak amuk Thiệp, nan lac tukvak biak kan kandah, kayua dahlau nan ong lac thầu khoán praong, bhian padang ngak dom công trình praong di karja saong jabat USOM di Mỹ. Bilan bilan, ong jeng payua jien ka amuk piah raong dom anek. Tal tuk doanh nhân Mai Hồng Quế njauk truy nã biak catang ye bruk ngak mbang jeng padeih abih. Oh daok hu jien payua brei, amuk Thiệp tabiak pablei salih piah raong anek sit.

Jayah 30-4 -1975 hu ba taneh ia drei yam tame yasa saong ba mai bilan xuân akaok meti tal dom baoh sang VN dalam nan hu baoh sang urang lin biệt động Trần Văn Lai. Ong hu mai veik sang tui jalan di urang jayah. Ame taom anek, diuk taom pasang dalam baoh sang jum pataom hadei di dom biến cố. Ong duah jalan taom gaok hu amaik di ong, amuk Hà Thị Loan, saong dom adei saai daok di palei Thái Bình. Di ban raya angan wa, di sa harei langik siam, ong hu taom veik urang amaik anit ranam di drei hadei di 43 thun atah gauk. Meng bruk taom gaok baoh sang praong Bắc - Nam, urang lin biệt động Trần Văn Lai saong baoh sang di drei hu taduan bilan xuân akaok meti dalam rai di drei./.