Gah pandam pui kham merat pruh ia piah cakak apui mbang
Labik khik ramik thiên nhiên Tà Cú (huyện Hàm Thuận Nam) prong labaih 10.500 ha lac labik mbuan khuah glai di tỉnh Bình Thuận. Tuk vak ni, Mban khik ramik khu bảo tồn hu caga dom bruk pacang khuah glai. Dalam nan, sangka bruk li-ua ngak jalan pacang pui, pabak 50 jamriak bluh ngin song parilo menuac nao khik iek glai luac harei melam. Ong Võ Hữu Phương, Phó Giám đốc Mban khik ramik labik bảo tồn thiên nhiên Tà Cú lac: Li-ua jalan pacang pui hu 80 ha, cuh labik pacang pui hu 105 ha. Urak ni, adei saai patagok menuac khik iek luac harei melam, mboh pui tuk bahrau khuah, samar ieu pataom gah pandam pui, oh caik ka pui pambak tapa palai pajoa glai.
Meng akaok bilan thu , Mban khik ramik labik bảo tồn nhiên nhiên Tà Cú hu mbaoh tangin tame harak sinya song labaih 200 boh sang daok di tapen glai piah gam song đơn vị ba gauk tame pacang caga khuah glai. Lingiu di nan, pambuak song karja dom xã, ban sit hu glai caga bruk “4 di labik” song samar ba gah padam khuah tuk hu apui mbang glai. Ong Mai Anh Tùng, Phó Chủ tịch Ubbhap bini xã Tân Thuận, huyện Hàm Thuận Nam brei thau: Karja palei biak sangka dalam bruk khik iek glai, lih mek taneh glai song pacang caga khuah glai, abih di nyu lac dalam bilan pandiak. Khol hulin jeg hu padang kapul pacang caga khuah glai dalam nan hu công an, quân sự song tổ dân phòng di dom palei.
Dom thun dahlau deih, bruk rahra tak njuh, ngak dhang dalam glai Tà Cú rah tabiak rilo min urak ni trun hu biak rilo. Mik va hu puh dalam taneh di Khu bảo tồn jeng paglong hatai sahaneng khik iek glai song pacang caga khauh glai. Meng nan, bruk lih mek taneh glai jang yau khuah glai di labik bảo tồn hu pasang iek. Saai Hồ Đại Lĩnh, sa boh sang taduan khik iek glai di xã Tân Thuận, huyện Hàm Thuận Nam khan lac: Jeng mboh hu bruk ngak di drei lac njauk hu mbaok tame haog karja song dom jabat chức năng gam khik iek glai, pacang caga khuah glai. Tuk mboh pui khuah, ye samar pathau khan , pambuak bruk song dom adei saai urang khik iek glai hu mbaok tame pacang caga khuah)
Bình Thuận urak ni hu labaih 350.000 ha glai tự nhiên song glai pala. Dalam nan hu jiak 250.000 ha biak mbuan si khuah dalam kreih song puac bilan thu, rilo meng lac di dom huyện Hàm Thuận Nam, Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh song Bắc Bình. Piah pacang caga khuah glai, gah kiểm lâm dalam tỉnh Bình Thuận pambuak bruk song dom gah po glai peih ngak iek dom jalan pacang padam khuah glai, abih di nyu nan lac Mban khik ramik khu bảo tồn thiên nhiên Tà Cú song Khu bảo tồn thiên nhiên Núi Ông (dok dalam 2 huyện Hàm Thuận Nam song Tánh Linh). Tapa nan dom urang khik iek glai song kiểm lâm hu paglong jang bruk ngak di drei dalam khik iek glai.
Ong Huỳnh Hiếu, Phó akaokg Chi cục Kiểm lâm Bình Thuận brei thau: tỉnh daok ba tabiak rilo jalan ngak piah khik caga glai dalam bilan thu song pasang iek siam bruk khuah glai, oh caik rah tabiak dom mbang khuah prong, ngak khat lihik kaya glai song kanyah jhak tal môi trường: Meng akaok bilan thu,Chi cục hu tacei pato dom đơn vị pasang iek veik dom danak dak pacang caga khuah. Dom labik halei mbuan si khuah bo oh ginup phun jien piah ngak jalan pacang ye pataom tame langyah pandap khuah. Mong iek ni lac lac bruk ngak praong dang akaok nan ye pataom tame tui iek song peih ngak dom jalan ngak di đơn vị drei.
Urak ni dok dalam tuk tabung glong bilan thu, rilo glai prong di Bình Thuận dok jaruh hala, thảm thực vật thu lagu nan ye mbuan si khuah glai biak glong. 7 dalam 10 huyện di Bình Thuận daok di tanut mbuan si khuah glai pakat 5 – pakat biak nguy hiểm. Yaom lac, oh ka hu mbang khuah halei khang min dom mbang khuah bahrau ni di tabung ceik Tà Cú (huyện Hàm Thuận Nam) song mbang khuah bưng Ngang (ban sit La Gi), lac khuah thực bì, phun kayau sit…yau ye dom panuac brei thau dahlau oh iek lap hu./.
Urang lang: Hanipha- 6/3
Viết bình luận