Meng dah page harei Ramưwan camereip di abih (3/5), urang nao ghur yam takai tui gauk atah jeng talei meng dom palei Cam dalam tỉnh Bình Thuận tal labik taneh kubo. Dom ong Imem cuk khan ao sambo màu mbong patih, akaok jeng kak khan patih mbong. Dom muk, dom amaik cuk ao tah meng kan, daok dom kumei dara Cam cuk ao tah bahrau ginup sambo màu, akaok ndua Đôn hala (pa-op hala paneing, ba tui dom kaya pandap piah raok muk kei mai sang taom gaok anek taco dalam dom harei Ramưwan. Sap Koran yava tagok ngak ka harei Ramưwan dak praong prang jang. Ong Dụng Xiên, Phó Chủ tịch Hội đồng sư cả Hồi giáo Bà ni tỉnh Bình Thuận brei thau: Pak ni, di dom rai anek kamuan….
Hadei di tuk nao ghur bloh, sang halei jeng chreih chrai caga raok Ramưwan ngan saong dom kaya pandap piah da-a muk kei, dom pandap mbang meng kan hu ngak meng plak tangin gheih di dom amaik, dom sa-ai kumei mboh biak mekre, dom sang hu halau janeng jeng hu caga ka bruk urang dalam sang di drei tame sang megik eik dalam bilan Ramưwan. Dom janih ahar ndung bak ilamu di urang Cam yau ahar Ginòngya, sakaya, paynung …hu parang tabiak angaok salao. Sa-ai Lư Thị Nậm, palei Cảnh Diễn, xã Phan Thanh, huyện Bắc Bình, Bình Thuận bui sambai lac:
Ramưwan lac tuk piah hadar veik gauk gar , kakei anek taco thau ka harei …, Thun ini, jaik abih dom sang Cam di palei Lâm Giang, xã Hàm Trí jeng caga uan raok Ramưwan, tuk ini, anek bhik nao ngak mbang atah jeng hu mai sang piah bui sambai haong amaik ame adei sa-ai gauk gar. Yau dom thun dahlau, sang ong Mã Văn Nam daok di palei Lâm Giang, xã Hàm Trí, huyện Hàm Thuận Bắc raok Ramưwan haong ginup pandap paling muk kei. Ong Nam chreih chrai khan lac:
Thun ni, Ra mư wan rah tabiak hardei di tuk sang ong juak bloh vụ padai đông xuân.
Ramưwan 2019, sang megik Bàni di Khu phố Chăm, ban sit Lạc Tánh, huyện Tánh Linh dak bui sambai jang, kayua mikva hu pambuak veik, kak kajap veik talei jum pataom dom but pajaih, mikva pak ini hu ba gauk rik jien padai, pren yava ngak pasiam veik sang megik. Imum Thông Thai, Thánh đường Khu phố Chăm, ban sit Lạc Tánh, huyện Tánh Linh brei thau: Langiu di bruk iek glang ka bhap bini, Karja dok palagaih ka mik va peih ngak rija roya
Lingiu dom adat cambat meng kan, dalam 3 harei Ramưwan, mikva Cam huyện Bắc Bình saong Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh … daok hu peih dom bruk me-in sambai yau daoh tamia, me-in dom kadha meng kan. Di tuk uan raok Ramưwan, dom urang ngak praong pan akaok tỉnh Bình Thuận jeng hu mai ravang saong tadhau ayuh, alin hadiah pandap ka dom sang megik saong ka mikva Cam dalam tỉnh.
Dalam melam ka 3 di Ramưwan (5/5), mikva Cam ba brah, jien, kaya pandap tame sang megik piah ngak pahla, piah likau hu siam mekre, hu patuah jamo. Tui jien ndo di yaok baoh sang bo mikva rik tame rilo atau takik. Dom halau janeng saong bol bhap rahra jeng pataom gauk di sang megik bac Koran likau ka bilan Ramưwan siam mekre, haniem phul. Dom bruk ngak rah tabiak dalam tuk ini jeng piah kak kajap jang talei jum pataom, ba gauk khik ramik ilamu siam mekre meng kan mai di bangsa./.
Bình Thuận: Đồng bào Chăm đón lễ hội cổ truyền Ramưwan 2019
Từ tờ mờ sáng ngày Ramưwan đầu tiên (3/5), đoàn người đi tảo mộ đã nối thành hàng dài từ các làng Chăm trong tỉnh Bình Thuận đến nghĩa trang. Các bậc tu sĩ trong trang phục truyền thống màu trắng, khăn trắng. Còn các bà mặc áo dài truyền thống, các cô gái Chăm mặc áo dài cách điệu, đủ màu sắc, đầu đội Đôn hala (hộp trầu cau), mang theo lễ vật đón ông bà, tổ tiên về sum họp với gia đình trong những ngày Ramưwan. Tiếng kinh Koran cầu nguyện vang vang làm cho ngày Ramưwan thêm ấm áp. Ông Dụng Xiên, Phó Chủ tịch Hội đồng sư cả Hồi giáo Bà ni tỉnh Bình Thuận cho biết:
Băng tiếng Chăm: Tại đây, các thế hệ con cháu người Chăm thể hiện sự tưởng niệm, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với ông bà, tổ tiên, dòng tộc cũng như làm tròn đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.
Sau lễ tảo mộ, nhà nhà náo nức chuẩn bị đón tết Ramưwan với các lễ vật dâng cúng, các món ăn truyền thống dưới bàn tay khéo léo của các mẹ, các chị được bày biện, các gia đình có chức sắc tôn giáo đã sẵn sàng mọi việc cho người thân kịp lễ vào thánh đường trong tháng chay Ramưwan truyền thống. Các loại bánh mang đậm nét văn hóa của người Chăm như bánh Ginòngya, sakaya, paynung … được bày biện trên mâm cúng. Chị Lư Thị Nậm, thôn Cảnh Diễn, xã Phan Thanh, huyện Bắc Bình, Bình Thuận vui vẻ nói:
Băng tiếng Chăm: Ramưwan là dịp nhớ lại họ hàng, nhắc nhở con cháu về dòng họ xa xưa của mình. Cũng nhờ vậy sự gắn bó với nhau theo từng dòng họ vẫn lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, dù trải qua bao đời họ vẫn luôn biết và nhớ về họ hàng dòng tộc của mình.
Năm nay, hầu hết các gia đình tại thôn Lâm Giang, xã Hàm Trí đều tổ chức mừng Ramưwan, ngày này con cháu đi làm ăn xa cũng đã về để chung vui cùng gia đình. Cũng như mọi năm, gia đình ông Mã Văn Nam thôn Lâm Giang, xã Hàm Trí, huyện Hàm Thuận Bắc tổ chức ăn tết Ramưwan với đầy đủ các vật cúng tế cho ông bà tổ tiên. Ông Nam phấn khởi nói:
Băng tiếng Chăm: Năm nay, Ra mư wan diễn ra sau khi gia đình ông thu hoạch xong vụ lúa đông xuân. Con cháu ông đều tụ tập đông đủ để vui mừng lễ hội.
Ramưwan 2019, thánh đường Bàni ở Khu phố Chăm, thị trấn Lạc Tánh, huyện Tánh Linh càng thêm đông vui, bởi bà con đã hàn gắn, thắt chặt lại tình đoàn kết giữa các dòng tộc, thêm vào đó bà con nơi đây đã cùng nhau đóng góp, tu sửa lại thánh đường khang trang. Imum Thông Thai, Thánh đường Khu phố Chăm, thị trấn Lạc Tánh, huyện Tánh Linh chia sẻ:
Băng tiếng Chăm: Ngoài việc quan tâm chăm lo đời sống của người dân, Nhà nước còn tạo điều kiện cho bà con Chăm tổ chức các ngày lễ, tết truyền thống theo đúng phong tục, phát huy và bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc.
Ngoài các nghi lễ truyền thống, trong 3 ngày Ramưwan, bà con Chăm huyện Bắc Bình và Hàm Thuận Bắc, Tánh Linh …còn tổ chức các hoạt động vui chơi như biểu diễn văn nghệ, trò chơi dân gian. Nhân dịp lễ hội Ramưwan, lãnh đạo tỉnh Bình Thuận cũng đã tổ chức nhiều đoàn đi thăm và chúc mừng, tặng quà tại các thánh đường và bà con dân tộc Chăm ở trong tỉnh.
Vào buổi tối thứ ba của lễ Ramưwan (5/5), bà con Chăm mang gạo, tiền, lễ vật vào thánh đường để làm từ thiện, cầu xin mọi điều may mắn, phước lành. Tùy vào điều kiện kinh tế của mỗi gia đình mà bà con góp nhiều hay ít. Các vị chức sắc và người dân cũng tập trung ở thánh đường đọc kinh cầu nguyện cho tháng Ramưwan an lành. Những hoạt động diễn ra trong ngày lễ lớn là nhằm thắt chặt tình đoàn kết, cùng nhau gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc./.
Viết bình luận