Bruk kamei main dom bruk njauk pandik harao
Thứ ba, 00:00, 08/12/2020 hanipha hanipha
Kumei me-in lac bruk jhak ka xã hội, oh njauk haong adat cambat tanarakun siam mekre di bangsa, jhak tal pren yava, tal bangsa, tal rai diuk saong ilamo di bangsa saong ba mai rilo kanjah jhak ka bruk cak rok patagok di taneh aia… Kayua yau nan ye, khoal drei njauk pacang cakak, jhul kadhul likuk bruk ini:

Riol labik main sambai di ban raya hu rilo kamei main tame piah duah urang likei 

Gam haong bruk chích ma túy, kumei me-in lac sa dalam dua jalan praong ba tal njaom HIV. Manuac urang njaom HIV/AIDS hu mboh di dom xã bhum glaong, bhum atah bayah, bhum biak kan kandah, bhum urang bangsa takik saong dak harei dak rilo. Taphia di nan, bruk kumei me-in jeng lac sa dalam dom makna ba tal tội phạm karei yau ba gauk pandar ma túy, tội phạm rapeik rapai uranaih, kateik greik urang mbang ndih haong drei tuk urang nan daok sit, abih di nyu lac bruk pablei salih manuac urang.

Tội phạm pablei salih manuac piah ngak kumei me-in tukvak jaik di ini  mboh biak rilo kayua jien ba mai ka kol nyu biak glaong. Min piah duah mboh, cap khik lac biak kan kayua bruk ini bhian hu tauk tagok kanduh dom bruk yau: ngak maha, tacei labik ngak bruk, nao ngak bruk di negar langiu... Gam haong bruk dauk angan tame dom bruk yau nan, urang gaok bala meng dom bruk kanjah jhak ini bhian njauk lah pachot nan ye dom urang nan oh thau drei lac menuac gaok bala mbiah tal tuk njauk jhul tame dom labik ngak kumei me-in atau njauk pablei tabiak negar langiu ngak kumei ma-in.

Lingiu di jhak ka pren yava kayua njauk dom janih ruak njaom mbak, dom urang ngak kumei me-in daok ngak brei melau mbaok meta amaik ame, gauk gar, njauk menuac urang klao hia.

Tui pathau khan di 63 tỉnh, ban, urak ini, bruk kumei me-in daok patrun min tui labik, tui tukvak saong mbuan hu rilo srau kadau.Dom kumei me-in hu hu harak gar khik iek dalam negar lac labaih 11.200 urang, trun 27% dut haong thun 2010. Dom labik ngak mbang bruk ini lac labaih 161.000 labik, dom urang nyaom HIV kayua ngak kumei me-in lac 45,3%.

Piah pacang caga saong pasiam veik dom kanjah jhak di bruk mại dâm, yaok thun Karja njauk buh tabiak meng kadung jien negar yaok pluh tỷ đồng. Dalam nan hu sa binah oh sit pandar piah iek ruak, pato pakai, pato bruk ngak, pasiam veik rai diuk ka dom urang ngak kumei me-in. Yau nan, kadung jien karja – sa binah oh sit lac meng jien je kayua khaol drei kak tame oh hu buh tame ka gah pato megru, padang ngak cơ sở hạ tầng duh ka rai diuk bo njauk pandar piah pasiam veik dom kanjah jhak meng bruk ngak kumei me-in.

Yau nan min, piah pacang cakak saong pamong tal palahik bruk kumei me-in lac bruk oh mbuan. Hu dom panuac lac, khaol drei njauk maong iek bruk kumei me-in tui jalan padang ngak dom sarak xã hội piah pacang caga tui jalan iek prong quyền di anek menuac, adat hukum, khik caga saong daong ba urang ngak kumei me-in. Meng meta mong di sa urang roh duah, urang khik iek, amuk Khuất Thu Hồng, akaok Viện Roh duah Patagok bol bhap rah ra ndom lac:

Dahlak saneng lac piah langyah bruk kumei me-in hu siam di abih njauk langyah meng asal di nyu. Asal pak ini lac oh samu gauk. Meyah kol drei daong ka urang kamei saong urang likei hu jalan yau gauk ka bruk ngak, jien mek tame saong klah rabha taong abih dom naong trak karei dalam rai diuk, ye urang kamei ngak kumei me-in meda takik nao. Min makna di nyu lac bruk oh samu gauk di likei haong kumei khaol drei oh ka langyah hu.

Daok tui ong Dương Trung Quốc – urang QH ye langyah bruk kumei me-in njauk mong iek tui rilo gah:

Bruk kumei me-in hu meng lavik mai, nyu jeng bhian randap di dom negar angaok dunya, nyu pambuak pagam haong dom bruk dalam raik diuk kuhria gam ilamo saong adat cambat tanarakun di yaok taneh aia. Langyah bruk ini khaol drei njauk mong iek taong abih dua mbaok di nyu. Sa lac dom yaom glaong di manuac sia, daok dang ndom puac haong nyu yau habar saong khaol drei jeng oh klaak tapa hu dom yaom glaong hu asal meng kan mai, ilamo di bangsa.

Piah daong ngak brei patrun, yam tal palahik bruk kumei me-in, jalan ngak siam di abih nan lac peih ngak hu kein laba sarak patruh iek patrun kathaot, sarak ba brei bruk ngak... piah paglaong rai diuk ka bhap bani. Tui nan, njauk brei thau lac langyah bruk kumei me-in jeng lac sa dalam dom bruk njuak ngak dahlau di dom danak dak patagok bruk ngak mbang kinh tế-xã hội yau danak dak patruh iek patrun kathaot, daong brei jien mesre ka dom baoh sang kan kandah piah cak rok patagok kinh tế, pato bruk ngak, ba brei bruk ngak, danak dak pacang caga tội phạm./.

Urang lang: Jasi -8/12 

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)