Ủy ban bhap bini ban Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk hu tabiak Sarak pacang cakak di anak meta dom xã, phường meng harei 6 tal harei 8/11 piah peih bruk dut iek duah tabiak F0 dalam tuk dom urang njom COVID-19 dalam rahra di pak ni tagok biak rilo. Tỉnh Đắk Lắk hu 4.706 urang njom COVID-19. Dalam nan ban Buôn Ma Thuột lac labik hu dom urang njom rilo abih dalam tỉnh ngan haong 1.088 urang saong urak ini lac “bhum bhong” mbuan njom biak glaong jit COVID-19.

Bruk cầu siêu ka bhap bini metai kayua Covid-19 tui kuhria hu peih tabiak di harei  18/11 di  Việt Nam Quốc Tự (daok di quận 10-TPHCM ). Tapa nan dom chư tăng đọc kinh ka dom urang metai  kayua Covid-19. Dom  tự viện dalam ban raya jeng peih bruk tụng kinh pamaong tal bhap bini metai kayua Covid-19 hu  nao tal labik siam mekre salamad, likau ka taneh ia sron mbon, rahra salamat, jit ruak samar lahik abih. Tal harei 5/11, dalam taneh ia hu labaih  22.300 urang metai kayua Covid-19, dalam nan ban raya  HCM hu  16.600 urang.

Piah ngak salah taong abih danak dak dalam thun 2022 tui njauk harak pambuak bruk, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) brei thau gam haong dom kapul padang ngak paglaong prein ngak, jhul samar bruk ngak danak dak jalan talei 500 kV Vân Phong - Vĩnh Tân di labik 2 tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận. tui kuhria, abih tih hu jao mặt bằng móng 162/304 labik (mek hu 53,2%). Min, abih jalan talei jeng ka oh jao hu labik halei gah jalan.

Tui kuhria meng ni tal puac bilan 11-2021, Công an TPHCM pataom prein tame ngak jiak 3,5 triệu thẻ CCCD pagam chip ka urang ginup  14 thun tagok  oh ka hu thẻ CCCD. Công an TPHCM brei thau, thẻ CCCD pagam chip hu rilo kein lagaih jang dut song  thẻ CCCD pandar mã vạch yau: hu độ bảo mật glong, dung lượng khik piah prong, brei adat  pandar  rilo  ứng dụng nao gam yau: Ứng dụng chữ ký số,  sinh trắc học, bruk klauk jru, dữ liệu harak adat peih radaih, dữ liệu mbang tui sarak, ... meda hu pandar song pambuak pagam praong dalam dom  bruk ngak di karja song tư nhân.

Tui dhar Jabat pajeng ba jalan pasei Sài Gòn, meng ini tal harei 15-11 meda pablei ve dahlau tui angan harak tut angan blei vé radaih pui tet brei kapul nyaom saong tuai daok payua veik jien blei vé dalam thun 2021. Tui kuhria, meng harei 15-11 meda peih bruk pablei vé radaih pui tuk tết brei kapul nyaom tapa mạng, sang ga, đại lý… brei pablei dahlau ka dom kapul di tapon nyaom bol pan phao kraong, sang bac đại học, cao đẳng, labik ngak kong, labik chế xuất, dom kapul ngak pahla saong tuai daok payua veik jien vé dalam thun 2021. Dom kapul nyaom caong blei vé ka rilo manuac meda taom gaok dom nhà ga, dom bilai pajeng ba piah tut angan. Tuk nao blei, tuai ba tui harak yaih khan, harak angan dom manuac blei vé saong harak pataom viek mbang nao, mai tui mẫu, harak gar payua veik jien (ngan haong tuai oh mek veik jien vé dalam thun 2021).

Yaom lac oh meda pacang hu abih virus SARS-CoV-2 đột biến tal tanut meda  mbang tame hệ miễn dịch, min dom urang ilamu jia lac rilo taneh ia meda yam tapa tuk vak trak damak di abih ka jit prong hadei di   thun 2022. Gah  Y tế dunya (WHO) jeng daok caong lac tal puac thun 2022 hu  70% menuac sia dunya hu klauk jru. Dom urang ilamu jeng ndom lac virus SARS-CoV-2 dok đột biến. Kayua yau nan ye, bhap bini njauk klauk jru yaok thun piah hu bruk pacang caga lagaih abih dom  biến thể bahrau di  virus ni.

Tapa roh duah bahrau abih di dom urang ilamo Nhật Bản brei mboh biến thể Mu di virus SARS-CoV-2 ngak brei ruak COVID-19 meda pacang gilac kháng thể kayua vaccine ngak tabiak glaong jang rilo mbang dut saong virus dahlau. Bruk ni jeng brei thau lac dom kháng thể kayua vaccine ngak tabiak hu prein khik caga bier jang haong biến thể Mu. Min, tui kapul urang roh duah, dom vaccine ba mai rilo siam lagaih karei di gauk oh lac tok hu bruk ngak tabiak dom kháng thể. Kayua yau nan ye, njauk pasang iek dalam jang piah taong yaom bruk klauk vaccine meda ba mai yau habar.

Di Nyaom biai mbang ka 26 dom gah hu mbaok tame Công ước khung di Liên hợp quốc ka  biến đổi khí hậu (COP26) di Glasgow (negar  Anh), labaih  40 taneh ia, dalam nan hu dom taneh ia pandar điện dhang rilo abih di dunya, hu panuac sinya brei padeih bruk pandar điện dhang dalam thun 2030 di dom taneh ia patagok song thun 2040 di dom taneh ia dok patagok. Langiu di nan, hu labaih  20 taneh ia  song kapul nyaom prong, dalam nan hu Mỹ, Canada song Anh, jeng hu panuac sinya oh buh jien veik ka dom danak dak năng lượng hóa thạch di negar langiu meng puac thun hadei. Min,  Australia, Trung Quốc, Nhật Bản song  Ấn Độ  oh ba tabiak panuac ndom halei ka bruk brei padeih atau tabiak tuk vak klaak  điện dhang./.

Urang lang: Thu Thảo & H.Pha - 6/11/2021