Chảo Vần Phú pablei jru ngak meda

Bac tamat pakat sa, saai Chảo Vần Phú sahaneng duah jalan ba sang drei tabiak truh kathaot. Hợp tác xã kayua Chảo Vần Phú padang tagok oh lac hu daong ka sang saai bo rilo mikva urang Dao di Sả Séng jeng hu jalan ba gauk ngak kaya meda. Hadei ini lac kadha vak di Việt Phú, urang vak di rayo sap ndom VN :

Xưởng ngak jru menaiy saong ngak tinh dầu di saai Chảo Vần Phú daok di palei Sả Séng, atah di jabat uy mban bhapbini xã Tả Phìn, huyện Sa Pa, Lào Cai, jaik 2km. Baoh sang praong jaik 300m2 hu 9 duk menaiy. Sa baoh gaok hơi ngak tinh dầu thảo quả daok jru khang, pahe par bak abih… Ông po xưởng Chảo Vần Phú khan lac : dahlau daih kathaot lo, bahrau bac tamat pakat sa min, blaoh halan hatian tame ngak lin di thun 2005. 5 thun hadei xuất ngũ, mai sang tok hu sa baoh ba lô gam saong 4 triệu đồng jien daong di karja. Jien takik, oh thau bruk ngak hagait, Phú likau tame ngak bruk ka công ty jru menaiy di xã. Saai duah thau bloh tabiak peih xưởng ka drei . Mengkan, urang Daohu thau ngak tinh dầu ini. Mengkan oh hu tuai du lich nan ye oh hu thei thau tal. Tal thun 2010, mboh du lịch dak harei dak patagok, dahlak sahaneng tal bruk ngak jru ini piah ka tuai blei ba nao atah jang, mbuan lagaih jang, urang blei ba nao pandar biak siam, urang ieu phone pandar payua nao. Meng thun 2005-2006  jeng hu rilo tuai thau tal paje.

Tal urak ini, xưởng ngak tinh dầu saong jru meniay di Chảo Vần Phú hu angan di Tả Phìn. Rilo tuai du lich thau tal dom janih jru meniay saong tinh dầu di Chảo Vần Phú, nan ye jien mek tame tagok glaong biak rilo. Urak ini labik daok, labik ngak di urang likei Dao bhong kan kathaot mengkan hu praong siam jang, hu radaih ô tô sit piah nao mai. Caong khin di saai lac peih praong labik ngak piah hu rilo pandap pablei ka tuai du lich jeng ye peih praong darak pasal:  “ Sa thun jien mek tame hu jaik 400 triệu, kaoh bloh phun jien buh tame daok laba hu labaih 70 triệu . Jien laba hu buh tame ngak xưởng. Dahlak daok buh jien blei jamriak piah  chiết xuất, cơ sở praong jang, piah pabak caong khin di urang blei rilo jang. Thun ini, daok kuhria blei dom jamriak chiết xuất thảo quả, tinh dầu tự nhiên saong jru menaiy di urang Dao. Jien buh tame jeng abih 3-4 ratuh triệu.”

Chảo Vần Phú dak padang Hợp tác xã (HTX) Dao bhong Sa Pa, ba bruk  ngak ka urang dalam palei. HTX kayua saai ngak chủ nhiệm hu ngak tinh dầu saong jru menaiy hu rilo tuai dalam saong langiu taneh ia thau tal. Akaok mereip tok hu 8 sang tame HTX, saong yaom phun jien akaok mereip jaik 600 triệu đồng, min Phú ngak ka rilo urang dalam palei tatuak drei: “ dom thun akaok mereip biak kan, urang blei oh ka thau tal hadom. Tal thun ka dua urang blei dak harei dak rilo. Tuk akaok mereip bhapbini oh ka jia tame, hu sa thun hadei, mboh patagok urang meng jia tame jang. Urak ini thei jeng jia, jeng chreih, takre likau tame piah gam rik phun jien”

Jaik 6 thun ngak bruk, tal urak ini, HTX Dao bhong Sapa hu sa xưởngngak jru menaiy saong tinh dầu thảo quả, jaik 10 duk manei jru, tram takai; tuk halei jeng hu 9 - 10 urang ngak gam gam, dom urang ngak tui bilan vụ jaik 20 urang. Urang ngak jeng lac menuac dalam palei. Phú lac drei ngak yau nan mikva dak jia tame saong pachreih tui. Abih di nyu nan lac puac thun, tuk parabha cổ phần, thei jeng bui sambai kayua dom bruk drei ngak hu : kuhria rah tapa sa thun hu meng 5-7 triệu, hu sang labaih pluh triệu, ini lac urang oh ngak tapak; daok dom urang ngak tapak sa bilan hu 2 triệu meteh tal 3 triệu. Yaok bilan HTX  mek tame hu jaik 35-40 triệu meng phun jru menaiy, meng tinh dầu.

Kan kandah praong abih di Chảo Vần Phú urak ini lac phun jien piah peih praong xưởng, paglaong chất lượng duh ka tuai damuai. Saai kuhria padang veik duk menaiy jru, blei veik mac ngak tinh dầu, kayua Phú mboh lac, tinh dầu thảo quả hu yaom kinh tế glaong. Chảo Vần Phú brei thau, urak ini sa kilogram thảo quả thu yaom 130 rabau  đồng, meyah ngak jeng tinh dầu pablei hu yaom 180 rabau sa kalok 5ml. Yau nan, meng taneh ngak jaik 1 ha, dom sang cổ đông di  HTX Dao bhong sa thun jeng mek tame hu meng 20-30 triệu đồng meng bruk pala thảo quả. Phú lac: bruk pablei tabiak harei halei jeng hu tuai blei, kayua bruk ngak mbang di dahlak daok sit yau nan ye oh ka pabak hu abih ka urang blei. Dahlak caong ginup jamriak piah peih cơ sở praong jang, piah tuk nan HTX patagok jang, daong ka bhapbini tame HTX .” 

Thun 2013, Chảo Vần Phú hu hadah mbaok meta lac 1 dalam 300 urang nong ranaih umo naih gheih di abih pakat negar, hu taduan mek giải thưởng urang nong ranaih xuất sắc Lương Định Của kayua Trung ương Đoàn alin brei /.