BRUK NGAK LAKHAH DI URANG PA CÔ DAOK DI A LƯỚI
Thứ bảy, 00:00, 14/10/2023 Urang lang: M.Phuong Urang lang: M.Phuong
VOV4.VOV.VN - Urang Pa Cô daok di mangaok talei ceik Trường Sơn praong, glaong di huyện bhum glaong A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế hu rilo adat cambat praong, brei mboh ka raidiuk haong hatai sahneng meng rilo adat cambat. Sa dalam dom adat cambat praong di urang, lac adat lakhah di dom likei dam, kumei dara tal umo tok diuk, tok pasang, khin lakei khin kamei. Kadha “Dom bangsa adei sa-ai” harei ini, da-a mikva saong taong abih gauk pang kadha vak di urang vak Hải Phong brei thau ka adat ngak lakhah di urang Pa Cô daok di A Lưới.

Tuk dua urang likei kamei ngak salah bruk “nao sim”, urang likei saong urang kumei mai khan ka maik ame dua gah thau. Hadei di nan, dua gah brei ngak klaoh panuac blaoh meng ngak lakhah. Min karei jang rilo bangsa, urang Pa Cô ngak lakhah 2 mbang. Mbang camereip ngak di sang gah lakei, mbang ka dua ngak di sang gah kamei.

Tui ong Lê Văn Phăng daok di xã Trung Sơn, huyện A Lưới (tỉnh Thừa Thiên Huế), bruk lakhah caga di urang Pa Cô bhian rah tabiak rilo mbang karei di gauk, takik di abih lac 4,5 mbang dalam luac tuk vak nao kuhria diuk mbiah tal adat tamat pandap lakhah lac mbang puac abih dalam ndam lakhah. Tukvak atah, panak tui bruk jien ndo rilo – takik di sang gah lakei. Kayua lac tui adat cambat, piah tok hu diuk, gah lakei abih biak rilo jien ndo drap ar jeng yau prein yava. Dalam taong abih dom mbang nao tapa gah kamei, meng tuk likau kuhria tal klaoh panuac, ngak lakhah. Yaok mbang nao, gah lakei jeng hu pandap ba tui, takik ye drei menuk, rilo ye drei pabui, drei lamo atau pabe. Urak ini, bruk lakhah caga hu dom salih karei min adat cambat meng kan jeng daok hu khik ramik.

Tui adat cambat, ndam lakhah di urang Pa Cô hu rilo adat karei di gauk, yau ye adat pathau khan amaik ame, adat ngak klaoh panuac, adat ngak lakhah di sang gah lakei, adat ngak lakhah di sang gah kamei saong adat tamat pandap lakhah.

Tuk ginum biai njauk gauk blaoh ka  harei ngak lakhah, gah kamei mai ngak lakhah di sang gah lakei. Kamei haong kapul gah sang kamei ba gauk mai gah lakei haong dom pandap lakhah. Harei dahlau di harei ngak lakhah, sang danaok di dua gah hu rami ramik gheih mekre haong dom blah khan bai di gah dalam saong anak pabah mbang sang.

Ong Hồ Văn Bông, urang hu angan je dalam bhap bini Pa Cô daok di huyện A Lưới brei thau, dahlau di tuk ba anek kamei mai sang gah lakei, po sang gah kamei ngak adat tabiak truh sang, pathau khan muk kei ka bruk anek kamei nao tok pasang. Likau muk kei brei hu prein yava, haniem phul saong hu rilo patuah, jamo. Tuk nao, kapul gah kamei hu ba tui dom pandap ngak lakhah yau ye: manuk, pabui, xôi saong abih di nyu lac dom blah Dèng. Angaok jalan nao sang pasang, kamei bak tagok rup sa blah dèng piah plaih dom bruk oh siam. Tuk nan, tamaha kamei daok cang di pabah mbang sang gah lakei piah raok anek matau kamei. Tuk kapul gah kamei mai tal, blah dèng hu taoh tabiak saong tamaha kamei cuk talei baoh nyuk tame takuai piah taduan anek matau kumei. Tuk kapul gah kamei mai tal sang gah lakei, dua gah peih bruk ngak adat taduan anek matau kamei. Salih ka bruk ndom biai meng panuac, taong abih dom adat cambat ka salam gauk, alin hadiah pandap lakhah di dua gah jeng hu ngak meng dom ragu daoh bhap bini Pa Cô lac Cha chấp atau Cát lơi.

Hadei di tuk tamat adat lakhah mbang camereip di sang gah lakei, gah kamei pilih ruah harei lagaih piah ngak lakhah. Dalam ndam lakhah mbang ka 2 ini, gah lakei caga pandap hồi môn ba tapa sang gah kamei. Tal sang gah kamei, pangintin kamei tame dahlau di abih. Tuk yam tal kreh kanyan piah tame sang, kumei nan hu amaik pajeng brei sa mbaik gai duh atau sa binah patei, blaoh kumei nan palao meng kanyan trun haluk. Bruk ini hu makna lac meng harei ini, dua gah meda tapa nao mai ravang gauk, daong gauk bo oh cang adat cambat hagait tra.

Hadei di binah tangi sua, salam gauk saong ndom biai meng jalan daoh ragu daoh bhap bini, amaik ame kamei brei pandap hồi môn ka anek kamei di drei blaoh abih gauk tame mbang menyum, uan tabuan, tadhau ayuh ka dua diuk pasang bharau. Salah blaoh abih bruk lac palao kapul gah lakei nao sang./.

Urang lang: M.Phuong

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)