GHEIH MEKRE BINGU LA ANGAOK TALEI KA-ING DI URANG KUMEI MÔNG MBONG PATIH
Thứ bảy, 06:30, 17/02/2024 Urang lang: Thu Thảo Urang lang: Thu Thảo
VOV4.VOV.VN - Pandap ngui cuk di urang kumei bangsa Mông mbong patih hu pambuak veik meng biak rilo janih yau ye capha, aw, yếm, siuk ma-aom akaok. Dalam nan oh klaak tapa hu dom talei kak vil val ka-ing di urang kumei. Ini jeng lac binah ngak abih rilo tukvak saong kan ngak abih dalam khan aw ngui cuk.

Piah ngak talei ka-ing, adei saai kumei Mông mbong patih mek sa blah khan bai jhuk praong jang plaak tangin, atah labaih sa cagam tangin ngak blah tauk gah ala (blah khan ini khang mbiah, oh lamin lo), hadei di nan mek dom blah khan bai mbong patih, kanjik, hijao atau bhong mariak jhik pablak tame gauk tagok angaok blah khan bai jhuk jeng 5 ô samu gauk (yaok ô sa janih khan bai karei di gauk). Tuk ramik caga blaoh blai, adei saai mek katrei sit, haluak, cakak jeng dom jalan xoắn ốc atau dom jalan cong, klau mata… atau tui dom janih bingu la bo drei caong jhik angaok dom blah khan bai hu sambo mau karei di gauk. Hadei di tuk cakak blaoh, mek jarum marai lauk sit sit piah jhik veik dom jalan dua mbang; yaok jalan cakak hu ngak jeng bingu la di mangaok talei ka-ing. Saai Lầu Thị Chứ, daok di palei Cha Mại A, xã Long Hẹ, huyện Thuận Châu brei thau:“Yaok ô pandar sa janih marai karei sambo mau piah jhik dom jalan. Ô khan bai mbong patih pandar marai bhong atau kanjik, ô khan bai kanjik pandar marai bhong atau hijao piah jhik. Yaok gah jhik 5 ô bingu hala. Tuk jhik blaoh meng jhik tal labik kreh. Sa talei ka-ing pandar dua gah jhik bingu la pambuak gauk jeng 10 ô bingu la meng ginup kak vil val ka-ing”.

Caong hu dom talei ka-ing gheih abih brei hu dua plak tangin gheih ngak di urang kumei Mông mbong patih. Nan ye, maong tame dom bingu la di talei ka-ing meda thau lac urang kumei gheih tangin halei oh. Amuk Vàng Thị Ná, daok di palei Co Mạ, xã Co Mạ brei thau: Dalam pandap ngui cuk di bangsa Mông mbong patih, talei ka-ing lac binah hu yaom glaong abih, kan ngak saong abih rilo tukvak di abih. Meng kan, adei saai kumei Mông rilo meng jhik dom blah khan aw saong talei ka-ing meng tangin. Urak ini, hu mac jhik, min jeng lahik dom bilan meng ngak hu sa blah.

Urang kumei Mông mbong patih bhian lauk takik di nyu meng 20 tal 30 talei ka-ing. Dom urang kumei gheih tangin bhian ngak, sang hu jien ndo meda blei hu khan bai saong dalam dom thun meda ngak ginup ka drei lauk, daok sang oh hu jien ndo njauk mek khan bai klak piah lauk dahlau, hadei di nan meng lauk dom talei ka-ing bahrau tabiak gah langiu. Urak ini, di dom mbang darak pasa di bhum ceik glaong hu biak rilo labik pablei dom blah khan, aw di urang Mông, dalam nan hu dom khan, aw, talei ka-ing di urang kumei Mông mbong patih hu cakak jhik blaoh biak gheih. Rilo menuac kayua jar var haong bruk hit ngak mbang, meda mai tal dom labik ini piah blei ka drei dom blah khan aw, dom talei ka-ing bahrau piah cuk dalam tuk tet mai tal. Saai Phàng Thị Máy, daok di palei Co Mạ, xã Co Mạ, huyện Thuận Châu mai tal mbang darak bhum ceik glaong Co Mạ  piah blei ka drei saong ka pasang, ka anek di drei dom blah khan aw bahrau piah cuk dalam dom harei tet, khan lac:“Urak ini rilo blah khan aw hu jhik biak mekre, dahlak mai tal ini piah blei ka drei saong ka pasang, ka anek di drei khan aw, talei ka-ing bahrau piah cuk dalam dom harei tết. Urak ini, ngak puh cakak biak glaih glar, oh hu tukvak piah jhik, nan ye kham marat ngak mbang piah hu jien saong blei piah cuk”.

Dalam dom harei akaok thun, bruk gheih mekre meng dom blah khan aw ngui cuk di adei saai kumei Mông mbong patih, haong dom talei ka-ing rilo sambo mau lai tame sambo bhong di bingu đào, sambo mbong patih di bingu mận hu ngak brei bilan xuan di bhum ceik glaong hadah hadai jang, trei sir jang./.

Urang lang: Thu Thảo

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)