HADAH KRAH ADAT UAN PADAI BAHRAU DI URANG S’TIENG
Thứ bảy, 06:00, 17/12/2022 JASI JASI
VOV4.VOV.VN - Mbang akaok padai bahrau nan lac sa adat prong di urang S’tiêng, bhian rah tabiak meng bilan 12 saka aia harei thun dahlau tal bilan 1 thun hadei. Adat mbang akaok padai bahrau hu makna lac thau dhar phor yang padai hu ba mai sa bilan mek hu rilo padai brah, hangin siam hajan lagaih, caong hu siam mekre bruk caih menek di taong abih.

Yaok thun, tuk bilan padai mùa hu yuak blaoh, padai hu ba tame sang, bhap bani S’tiêng chreih chrai ba gauk peih ngak adat uan akaok padai bahrau. Sang halei yuak blaoh, padai rilo, bhap bani meda peih ngak adat mbang akaok padai bahrau di anak sang saong daa mikva dalam puk palei mai ma-in sa-mbai. Tal tuk sang karei mbang akaok padai bahrau, urang jeng hu da-a veik. Dalam dom harei ini, mikva dalam palei, dalam puk thei jeng hu mbaok, yaok urang sa tangin daong ka po sang ngak dom janih pandap panda kaya mbang piah paling Yang, piah pa-yak tuai, ngak jeng bruk bui sambai, gul pataom.

Adat uan akaok padai bahrau langiu di bruk brei mboh hatai thau dhal phol langik tasik brei hu rilo padai brah, caong hu siam mekre bruk caih menek ka abih janih, kajap karo salamat ka abih menuac dalam sang saong ka taong abih bhap bani, daok lac tukvak piah ka mikva peih bruk mbang tết di bangsa drei.

Tuk dom janih pandap yau rilow manuac tuk, akaok pabui, caik tapai, lisei lam, la-i padai bahrau, phun nêu… hu caga blaoh blai, urang po sang peih ngak adat kakuh likau amaik padai mai padeih padei. Hadei di nan, daa dom po yang yau: kraong, craoh, langik, tasik… mai piah pok panuac ndua dhal phol saong pok pa-yak, po sang kakuh likau brei ka manuac urang dalam sang, bhap bani hu rai diuk trei sil, kajap karo po pajeng. Hadei di dom adat cambat hu peih ngak dalam ragu ragam cồng 5 baoh, gam haong sap hagar prong dhing dhang lamang ndaih; tuk ini, dalam khan ao meng kan, dom urang kamei ba gauk tame tamia gam haong sap cồng thau dhal phol yang padai, ngak jeng sa vòng tròn tamia vin taom dhan labik caik pandap ngak adat. Po sang daa mikva, tuai damuai mai menyum alak menyum tapai, mbang rilow am, daoh tamia. Ragu ragam lac binah prong saong tuk halei jeng nao gam haong adat mbang akaok padai bahrau. Tuk sap cồng yava tagok, dom urang kamei meda yam tame kapul tamia njauk haong panuac ndom di urang S’tiêng lac: hu bruk ngak adat lac hu taong cồng, lac hu tamia hu daoh!

Binah prong abih di adat mbang akaok padai bahrau nan lac tuk dom kadha tamia pambuak pagam haong bruk pok pandap di po sang, cambuai daoh dom kadha kakuh likau… pambuak nyaom tamia haong kapul urang dang vin taom dan gah langiu. Dom kadha tamia kan yau: gam chat gam kuk rup biar trun mek cambuai kaik hala, jien ba-ar caik ala haluk, ly alak, quỳ daok la, tangin yar tapa hanuk, tapa iew atau tame tamia haong nyaom urang tamia… Sap cồng nyu dui pachreih urang ba drei tame tamia, taong abih hu ngak jeng sa harei pataom bui sambai saong gul pataom.

Ngan haong urang S’tiêng yaom lac peih ngak adat hagait jeng hu bruk gul pataom gauk, lac jalan ngak piah ka bhap bini jeng hu ngak adat, hu bui sambai haong gauk tuk pala drak njauk, kajap karo, salamat. Tamat adat mbang akaok padai bahrau - tết di urang S’tiêng, taong abih manuac urang dalam palei hu mbang lisei lam, rilow pabui am ya-men bingi – janih pandap bo yang padai alin brei ka mikva tuk thun bahrau daok mai./.

JASI

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC

Video

ĐƯỢM TÌNH DUYÊN QUÊ
KADHA DAOH: NGÀY VỀ KATÊ
13/10/2023
KADHA DAOH " LANG CHAM ON BAC"
10/08/2023
ROYA YEU THUONG
17/03/2023

URANG PANG DANAK DAK (THÍNH GIẢ VỚI CHƯƠNG TRÌNH)