Yaok thun labik pataom mbaok hu peih dom bruk ilamu, daoh tamia dui pachreih bhap bini saong tuai damuai

Dahlau daih, di labik pasak Bei Gon - Chợ Lớn, hu tal labaih 30 labik pataom mbaok ngak bruk kandang joa dalam ban praong chreih chrai. Hu dom labik pataom mbaok hu padang tabiak meng jaik 300 thun dahlau, dom labik karei hu padang tagok di puac abap XIX atau akaok abap XX. Urak ini, labik pataom mbaok rilo meng daok di quận 5, jalan Nguyễn Trãi, Triệu Quang Phục, Trần Hưng Đạo, Hải Thượng Lãn Ông yau ye: Labik pataom mbaok Hà Chương, Labik pataom mbaok Tuệ Thành, Labik pataom mbaok Nghĩa An, Labik pataom mbaok Phước An…

Dom labik pataom mbaok hu padang ngak tui jalan padang meng kan di yaok bhum, yau ye: Minh Hương, Triều Châu, Quảng Đông, Phúc Kiến…Urang Low bhian pandar sambo màu bhong meriah piah ngak mekre ka dom labik pataom mbaok piah ba mai patuah jamo, haniem phul, ginup meda.

Pagap yau labik pataom mbaok Tuệ Thành, daok ieu lac “Baha amuk Thiên Hậu”, “Chùa Bà Chợ Lớn”, hu meng lavik saman abih di urang Low daok di ban raya Hồ Chí Minh. Tui dom akhar haroh hu sarak angaok patau di baha, thun 1760, rilo urang pablei salih di Quảng Châu (Trung Quốc) nao kapal gilai tapa Việt Nam piah ngak mbang, pablei salih. Tuk nao tasik, angaok kapal gilai njauk nao tui jalan ngin, dom urang pablei salih njauk daok veik Việt Nam dom bilan yaok thun, nan ye rilo menuac hun jien blei taneh padang labik pataom mbaok ngak labik padeih takai saong pok kakuh Amuk Thiên Hậu. Tui dalikan, amuk Thiên Hậu meda mboh dahlau bruk di harei hadei, daong ka dom urang nao tasik, ba mai patuah jamo, siam mekre, salamat. Nan ye angaok jalan tasik mai tal Việt Nam, kapul urang Low hu ba tui “bài vị” di amuk piah likau daong brei hu siam mekre, salamat. Ini lac adat cambat dalam ilamu di urang Low.Tapa rilo mbang ramik ngak pasiam, baha jeng daok khik hu jalan padang ngak meng kan saong biak gheih mekre di urang Low. Dom blah “tranh điêu khắc” dalam labik pataom mbaok jeng brei mboh veik dalikan dane angan di urang Low yau ye "gru saih đường tăng",  "Bát tiên quá hải"…

Rah tapa jaik 3 abap, labik pataom mbaok jeng daok khik hu mbaok meta gheih mekre di labik padang ngak meng kan. Dom ilamu ngak tabiak “phù điêu gốm”, labik kakuh, gam ilamu hội họa saong thư pháp angaok dom blah rup cih angaok daning jeng daok tamo. Yaom lac tapa rilo tuk trun – tagok, hajan – pandiak, min bruk gheih, mekre di ilamu sarak kayau angaok dom phù điêu hương án jeng daok mboh biak cambaih. Yaok thun, tal harei 23/3 saka ia bulan, labik pataom mbaok hu peih ngak adat cuh gilau Vía Bà, gam haong dom bruk ilamu, daoh tamia dui pachreih bhap bini saong tuai damuai. Thun 1993, labik pataom mbaok hu pok brei angan lac inem krung pakat negar. Rah tapa yaok ratuh thun, dom inem mek labik pataom mbaok hu jeng labik hadah krah, hu sajarah ilamu saong jalan padang ngak biak karei di bhum Chợ lớn dahlau daih, ban raya Hồ Chí Minh urak ini./.

Urang lang: M. Phuong – 05/03