Bruk pabak tuai damuai hu patgok khang 

Hiệp hội dom sang bac đại học, cao đẳng Viet Nam birau likau Thủ tướng brei peih bruk pato bac tapa rayo papar binguk salih ka bruk padeih lavik harei dalam tuk rah tabiak jit ruak Covid-19. Hrak kien nghi hu lac, bruk pato trực tuyến , dalam nan hu bruk pato ngak rayo papar binguk lac jalan ngak di gah pato megru di dunya saong dom sang bac Viet Nam njauk brei ngak tui. Hiệp hội dom sang bac đại học, cao đẳng Việt Nam mboh lac bruk ngak tui oh mbuan, hlei njauk urang bac thei jeng hu mac tính, điện thoại thông minh. Kayua yua nan ye, Karja  njauk brei jak ba dom kenh papar binguk pambuak tame bruk pato rilo tuk dalam harei, atau luac harei tui jalan oh mek laba.

Dom đơn vị pasiam veik, khik ramik  jalan pasei tavak sre jien bilan urang ngak 2 bilan tapa, ba tal mbuan si padeih peih radeih pasei dalam bilan  3 . Tổng công ty jalan pasei  Việt Nam brei thau  hu tagok bruk brei padeih peih radeih pasei pakat negar dalam bilan  3, meyah lac bruk jien bilan oh hu langyah. Tong abih  gah hu labaih  11.000 urang ngak  khối hạ tầng, khik caga jalan  gác chắn labaih 1.519 jalan gar  song 3.059 km jalan pasei  nao tapa  34 tỉnh, ban. Tong abih urang ngak ni hu bayar jien bilan meng kadung jien karja, brei tapa  Tổng công ty jalan pasei  Việt Nam. Min, akaok thun  2020, Tổng Công ty oh hu Mintri pajeng ba  jao kadung jien  yau nan ye  doanh nghiệp ni oh hu jien bayar ka dom  đơn vị khik ramik jalan mbak.

Pambuak tal bruk mehit lac “ pakauk oh thau tal tukvak halei dom kapal haok hu brei adat ka dom hãng kapal haok peih veik di Viet Nam saong Hàn Quốc, jeng yau Viet Nam saong Nhật Bản  meng 13tuk biar harei 20/ 2” hu ba tagok angok dom mblah web, urang ngak praong di Cục Kapal haok Việt Nam khan brei thau dom kahw tin angaok nan lac ja, khin jabat cong an dauh thau, ngak brei cambiac laic saong langyah catang dom bruk ba tin ja. Tui urang ngakpraong di Cục Hàng không Việt Nam, ngak tui sarak 06 di Thủ tướng Rajaei ka bruk pacang caga jit ruak Covid-19,  urak ini tok brei thau lac anak meta brei padeih par di dom kapal haok meng Viet Nam saong Trung Quốc meng harei 1 bilan 2.

Yaok ribau urang pablei salih di  pasa  An Đông (Q.5, TP.HCM) bahrau tut angan tame harak likau  patrun jien je  kayua  doanh thu trun biak khang meng jit  COVID-19. Tui dom urang pablei salih di pasa An Đông, meng harei peih pasa  pablei  veik hadei di Tết Nguyên đán, rilo quầy oh pablei hu pandap panda, urang blei di pasa jiak si samu tanut 0. Yau naan ye, urang pablei  hu panuac likau patrun  meteh jien je yaok bilan  meng  3 - 6 bilan  (kuhria meng bilan  2-2020) ka tong abih urang pablei salih di pasa  . Di dom  quận karei di ban raya  HCM, rilo urang pablei salih  jeng ngak harak likau trun jien je atau padeih pablei  kayua kan kandah di  jit  COVID -19.

Kadung jien Đổi mới sáng tạo (Tập đoàn Vingroup) birau mbaoh tangin  brei daong 3 danak dak pacang cag drah samar saong jit ruak viem jalan suak yawa kayua virus Covid-19 ka Công ty TNHH MTV Văcxin saong sinh phẩm số 1, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Viện Pato y học caga saong y tế công cộng. Taong abih jien daong 20,5 tỷ đồng hu dom đơn vị pandar  piah roh duah, ngak tabiak vaccin, dauh thau dịch tễ saong virus  COVID-19, padang bruk kuhrai iek ka jit ruak, caga bruk ruak pambak, dauh jalan pacang caga, kakei piah hu lagaih. Tui kuhria dahlau 1.000 lieu vacin  caga Covid -19 meda hu ngak iek.

Pasak pasang iek  song pacang caga jit ruak Mỹ (CDC) hu ba  Nhật Bản tame angan "Tui iek  pakat sa", dalam nan hu panuac kakei bhap bini tuk  du lịch tal negar ni  njauk "patui ngak dom jalan  pacang caga bhian randap", yau ye  nyaih taom gaok song urang ruak  song bhian rao tangin. Mỹ hu batabiak panuac tacei pato ka bhap bini  Mỹ tal  Hong Kong harei  20/2. CDC dahlau di nan ba  Trung Quốc đại lục tame danh sách "Pasang iek pakat  3" song hu panuac kakei bhap bini klah nyaih mai ni meyah lac oh njauk mai. Harak ni  oh ba tame pandar song  đặc khu Hong Kong, Macau song palao Đài Loan.

Hãng kapal haok Ai Cập brei pambuak veik dom jalan par meng taneh ia ini tal Trung Quốc đại lục di harei jip yaok adit, meng harei 27 bilan 2 anak tal, piah pabak bruk nao mai di urang tuai dua taneh ia. Maong tui bruk jit ruah rah tabiak di Covid-19, Hãng ini meng brei peih rilo mbang kapal haok  nao Trung Quoc ha-oh. Dahlau di nan, Bộ Hàng không dân dụng Ai Cập brei padeih dom mbang par tal Trung Quốc đại lục meng harei 1 bilan 2 kayua huac tamuh jit ruak Covid -19.

Blah Mbao  The New York Times harei  21/2 ba panuac ndom  Bill Urban di Bộ Chỉ huy trung tâm Mỹ brei thau  Iran patagok sa janih  tên lửa đối không bahrau song salih ka gah  Houthi di  Yemen. Ong Urban brei thau  dom chiến hạm di bol lin  Mỹ mek hu  tên lửa dalam 2 sruh kapan di tasik  Ả Rập meng bilan 11.2019, min oh ndom cambaih laih ka bruk ngak di dom tên lửa. Dalam sa bruk pagam tal, hãng thông tấn SPA brei thau  Ả Rập Xê Út tong cakak song palai  sa dalam dom  tên lửa đạn đạo di gah Houthi chuh tal dom ban  di negar ni dalam mesup  21/2./.

Urang lang; Ái Nghiêm- Hanipha -22/2 

Trang tin ngày 22/2/2020

Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam vừa kiến nghị Thủ tướng chỉ thị triển khai việc dạy học qua truyền hình thay vì nghỉ dài ngày trong dịch Covid-19. Kiến nghị nêu rõ, giảng dạy trực tuyến, trong đó có giảng dạy trên truyền hình là xu hướng chung của giáo dục thế giới và các trường học Việt Nam cũng nên làm theo. Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam cho rằng điều kiện áp dụng không dễ bởi không phải người học nào cũng có máy tính, điện thoại thông minh. Do đó Nhà nước nên huy động các kênh truyền hình cùng tham gia vào hoạt động giảng dạy nhiều giờ trong ngày, thậm chí cả ngày theo hình thức phi lợi nhuận.

Các đơn vị duy tu, quản lý hạ tầng đường sắt nợ lương người lao động 2 tháng qua, dẫn đến nguy cơ dừng chạy tàu trong tháng 3. Tổng công ty đường sắt Việt Nam cho biết đã lên phương án dừng chạy tàu đường sắt quốc gia vào tháng 3, nếu vấn đề lương không được giải quyết. Toàn ngành có hơn 11.000 lao động khối hạ tầng, đảm bảo tuần đường gác chắn trên 1.519 đường ngang và 3.059 km đường sắt đi qua 34 tỉnh, thành. Tất cả số lao động này được trả lương từ ngân sách nhà nước, thông qua Tổng công ty đường sắt Việt Nam. Tuy nhiên, đầu năm 2020, Tổng Công ty không được Bộ Giao thông Vận tải giao dự toán ngân sách nên doanh nghiệp này không có tiền chi trả cho các đơn vị quản lý hạ tầng.

Liên quan đến thông tin “cấm vô thời hạn các chuyến bay đã cấp phép cho các hãng hàng không khai thác chuyến bay giữa Việt Nam và Hàn Quốc, cũng như giữa Việt Nam và Nhật Bản từ 13 giờ chiều 20/2” được đăng tải trên một số trang mạng, lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cho biết các thông tin trên là hoàn toàn bịa đặt, đề nghị cơ quan công an điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm những đối tượng tung tin giả. Theo lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam, thực hiện Chỉ thị số 06 của Thủ tướng Chính phủ về việc phòng, chống dịch bệnh Covid-19, hiện chỉ công bố tạm thời hủy các phép bay đã cấp cho các hãng hàng không khai thác các chuyến bay giữa Việt Nam và Trung Quốc từ ngày 1/2.

Hàng ngàn hộ kinh doanh tại chợ An Đông (Q.5,TP.HCM) vừa ký đơn xin giảm thuế vì doanh thu sụt giảm trầm trọng do dịch COVID-19. Theo các tiểu thương kinh doanh tại chợ An Đông, từ ngày mở chợ bán lại sau Tết Nguyên đán, đa số các quầy không bán được hàng hóa, mãi lực tại chợ gần như bằng 0. Do đó, tiểu thương đề nghị xem xét giảm 50% thuế hằng tháng trong thời gian 3 - 6 tháng (bắt đầu tính từ tháng 2-2020) cho toàn bộ tiểu thương đang kinh doanh tại chợ. Tại các quận khác ở TPHCM, nhiều hộ kinh doanh cũng làm đơn xin giảm thuế hoặc ngưng kinh doanh do bị ảnh hưởng bởi dịch COVID -19.

Quỹ Đổi mới sáng tạo (Tập đoàn Vingroup) vừa ký kết tài trợ 3 dự án nghiên cứu ứng phó nhanh với dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới COVID-19 cho Công ty TNHH MTV Văcxin và sinh phẩm số 1 (Vabiotech), Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Viện Đào tạo y học dự phòng và y tế công cộng. Toàn bộ kinh phí tài trợ 20,5 tỷ đồng sẽ được các đơn vị sử dụng để nghiên cứu, chế tạo thử nghiệm văcxin, xác định đặc điểm dịch tễ và virus của bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19, xây dựng mô hình ước tính tình hình dịch bệnh, dự đoán khả năng lây truyền, xác định biện pháp ứng phó cần thiết, đưa ra cảnh báo phù hợp. Dự kiến 1.000 liều văcxin phòng COVID-19 sẽ được sản xuất thử nghiệm. 

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) đã đưa Nhật Bản vào danh sách "Xem xét cấp độ một", trong đó khuyên công dân khi du lịch tới nước này nên "thực hiện các biện pháp phòng ngừa thông thường", bao gồm tránh tiếp xúc với người bệnh và thường xuyên rửa tay. Mỹ đã ban hành hướng dẫn tương tự cho công dân Mỹ tới Hong Kong hôm 20/2. CDC trước đó liệt Trung Quốc đại lục vào danh sách "Cảnh báo cấp độ ba" và khuyến cáo công dân tránh đến đây nếu không cần thiết. Danh sách này không áp dụng với đặc khu Hong Kong, Macau và đảo Đài Loan.

Hãng hàng không Ai Cập đã quyết định nối lại các chuyến bay từ nước này đến Trung Quốc đại lục vào thứ  5 hàng tuần, bắt đầu từ ngày 27/2 tới đây, nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của hành khách giữa hai nước. Căn cứ vào diễn biến của tình hình dịch Covid-19, Hãng này sẽ quyết định có tăng thêm chuyến bay đến Trung Quốc hay không. Trước đó, Bộ Hàng không dân dụng Ai Cập đã đình chỉ các chuyến bay đến Trung Quốc đại lục từ ngày 1/2 do những lo ngại về sự bùng phát của Covid-19.

Tờ The New York Times ngày 21/2 dẫn lời phát ngôn viên Bill Urban của Bộ Chỉ huy trung tâm Mỹ cho rằng Iran phát triển một loại tên lửa đối không mới và chuyển cho lực lượng Houthi ở Yemen. Ông Urban cho biết các chiến hạm của Hải quân Mỹ thu được số tên lửa trong 2 chuyến tàu ở biển Ả Rập kể từ tháng 11.2019, nhưng không mô tả cụ thể về cách thức hoạt động của các tên lửa. Trong diễn biến liên quan, hãng thông tấn SPA đưa tin Ả Rập Xê Út đánh chặn và phá hủy một số tên lửa đạn đạo của lực lượng Houthi phóng đến các thành phố của nước này vào sáng 21/2./.

Biên soạn: Ngọc Xuân