Mboh saong thau lac rai diuk di anek saih saong bhap bini bhum tasik pulao atah  daok ralo kan kandah, ralo gru pato bac tuk tabiak pulao pato hu kak kajap haong bruk pala menuac saong halan hatian daok veik di pulao. Urak ini, rilo xã pulao hu jeng palei negar ka dua di rilo anai gru, cei gru. Jaik 10 thun kak kajap haong sang bac xã pulao, gru Lương Quốc Hùng, pato di sang bac Tiểu học, Trung học cơ sở Thổ Châu, Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang brei thau, mbang akaok meti tabiak pulao, abih jaik 10 harei mbleing mblang angaok tasik, mebuk riyak ndih tapak takai  angaok kapal saong tuk yam takai tagok pulao, gru Hùng katuak drei kayua cơ sở vật chất sang bac oh hu hagait, oh hu ia hacih, oh ka hu điện, oh hu mạng internet… Min gru Hùng oh kadun likuk anak dom kan kandah nan:“Anek saih di pulao daok ralo kan kandah, kurang rilo janih lô. Kol dahlak khin pato pabak kiến thức ka dom adei min oh hu labik. Tapuk siphau, pandap bac daa di dom adei kurang biak ralo. Maong dom adei, dahlak kham merat ba akhar huroh, tri thức ka dom adei, pachreih daong bhap bini di labik ini sanang hatai ngak bruk saong kak kajap hong pulao piah tal tuk halei drei oh ginup pren  ye padeih. Bhap bini saong anek saih biak iek praong dom anai gru, cai gru, harei harei ba njam, drei ikan  mai daa anai gru, cei gru. Meng hatai anit ranam nan bo kol dahlak daok veik pulao piah daong pren ka dom adei saong bhap bini pak nan”.

Bruk bui sambai praong abih di gru pato bac di dom bhum tasik pulao lac harei harei anek saih mai bac ginup. Ini lac pren khang piah dom anai gru cei gru yam tapa yaok kan kandah, kak kajap haong pulao, pato kiến thức ka dom rai rah anek saih. Kayua piah khik kajap sa tal bac oh lac mbuan, yaok tal bac tok hu dom adei. Piah dom adei bac hu abih sa tal ye njauk pathau khan, jak ba, pachreih amiak ame. Anai Trần Thị Anh, gru pato sang bac Tiểu học Ngư Lộc 2, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa khan lac: 

Kayua daok di bhum tasik pulao, bruk di bhap bini labik ini lac tabiak tasik taong cap ikan nan ye dom anek saih, abih di nyu nan lac anek saih likei daok bac tal 3, tal 4, tal 5 jeng klaak bac tui amaik ame nao ngak meng biak avar, hu dom adei daok caga pakacah tamat pakat tiểu học, njauk tuk kapal tabiak tasik jeng klaak pakacah. Anait ka anek saih, anai Trần Thị Anh hu ralo mbang nao taom gaok amaik ame saong pachreih ba dom adei mai bac veik. Ngan saong anai, jaik 14 thun kak kajap haong bruk pato anek saih lac sa jalan nao ndung bak dom bruk, dom kadha kan var hu: “Harei dahlak barau tabiak pato, dahlak chủ nhiệm sa tal bac bo hu biak ralo anek saih sang kan kandah. Dom adei bac tagok tal 5 ye khin padeih bac daok di sang piah daong amaik ame duah jien, oh khin nao bac tra nan ye dahlak bhian nao jak ba dom adei nao tal sang bac piah nao pakacah tốt nghiệp. Meng hatai anit bruk ngak, ranam anek saih saong thau hu bruk rambah rambup di dom adei ye dahlak kham merat, kham kak kajap haong dom adei”.

Kan kandah di labik halei jeng hu min ngan saong gru pato bhum tasik pulao ye kan kandah bhian rilo jang dua  klau mbang kayua đặc thù địa lý. Gru Lê Văn Quyết, pato di sang bac Tiểu học Song Tử Tây, tỉnh Khánh Hòa brei thau, dom harei akaok meti halan hatian tabiak pulao pato, yaom lac biak uan sang min mboh rai diuk daok kan kandah bo bak hatai anit ranam di amaik ame anek saih labik tasik pulao nan ye gru khang hatai daok veik: “Angaok tasik pulao oh pala bingu hu saong oh hu thiệp piah tadhau ayuh. Harei 20/11 jeng yau dom harei karei. Anek saih pandar dom ba-ar siphau di drei vak dom panuac tadhau yuh biak hu makna. Yau ye panuac tadhau yuh adei khin gru pato hu khang kajap pren yava, pato dom adei,yaom lac daok kan kandah min jeng caong khin gru pato kham merat kak kajap haong pulao… saong dom amaik ame ye ranam dom gru pato ahrei 20/11 taong cap hu ikan jeng ba mai brei. Bruk nan ngak ka dom gru pato mboh anit ranam bruk ngak jang saong khang hatai kak kajap haong pulao jang”. 

Urak ini dalam taneh ia hu yaok ribau, yaok pluh ribau gru pato daok ba abih umo ranaih di drei, yam tapa dom kan kandah piah ba akhar huroh mai ka dom adei anek saih labik taphia negar saong pulao kaoh. Min ngan saong dom anai gru cei gru, kan kandah tok lac anak meta, praong di abih nan lac bruk khin ba abih pren yava  ka bruk pala menuac, ngak brei salih barau akaok saneng di bhpa bini lac “ hu bac jeng nao taong cap ikan, oh bac jeng nao taong cap ikan yau gauk”./.