Dalam rup pabhap anek dam ba khoang hu độc tố pederin- hu độc tính khang jang 12 tal 15 mbang nọc di ula pawaak..(rắn hổ). Min oh ngak metai menuac drah samal yau nọc độc ula kayua gaok hasit lingiu kalik min biak kan si daok hu saong nguy hiểm meyah oh thau xử lý tuk akaok mereip. Kadha “ urang iek ruak” harei ini daa mikva duah thau dom jalan ngak meyah oh patoah gaok anek dam ba khoang kaik:

   -Dam ba khoang daok iek lac dam kim, dam lác, dam brah, cằm cặp…lac janih côn trùng hu khoang pablak sambo màu jhuk –kanyik cam, rup thon, atah ye asar padai. Dam ba khoang hu mboh rilo di bilan Thu, tuk lingik hu độ ẩm glaong, biak takre menyek hadah tuk melam yau nan ye bhian par tame sang, ndam tame khan ao, sheok saong taneng, phui (mền).

Chất dịch pederine daok dalam hatung dam ba khoang, tuk nyu ruoi tagok rup pabhap lac libik kalik gaok dam nan meda njauk kích ứng drah samal. Akaok mereip, saloah kayua ia tabiak di dam ba khoang bhian harao, hadei 3 tal 6 tuk, kalik mboh bhong blaoh jeng ia takon, vệt, nền mboh cộm. Hadei di nan libik kalik srao bhong, gah angaok hu tamun ia atau tamun neh sit li ti di kreih. Tukvak ini mbuan si saneng lac ruak zona, giời leo atau thủy đậu. Thương tổn trak jang meyah kol drei girao atau gaok tame libik mbaih. Tuk ini, urang gaok dam kaik meda pandiak sốt nyun saong ndon hạch.

Tui dom bác sĩ, urak ini hu bruk rilo menuac gaok độc dam ba khoang eng drei iek ruak di sang kayua saneng lac gaok giời leo, zona thần kinh yau nan ye bhian pandar ndiuk, ritak aih kuh limeh sit tauk tame. Tal tuk libik laka pambak praong, dalam meng nao tame sang iek ruak.

Piah plaih dom tổn thương, meyah mboh dam ba khoang par atau ruoi angaok rup, akaok meti drei yuk par nyu tabiak rup blaoh meng pametai meng ba ar, jhui mek tangin gaok dam. Meyah tangin gaok ia độc tuk taong dam, drei sah atau gaok tame meta meda ngak brei pandung meta. Njauk rao tangin biak hacih meng xà phòng piah klak độc tố.

Daok meyah njauk dam kaik, tuk kalik mboh dom inem ban bhong, hu dom baoh tamun ia kayua dam ba khoang kaik, njauk pandar drah samal ia sara sinh lí, ia sara mbrang, xà phòng... rao sa harei 3 tal 4 mbang piah trung hòa chất tiết di côn trùng. Hadei di nan pandar mlei uak thu. Bloh luk dom jru ngak dịu kalik ye danao ia, hồ Tetra – pred piah patrun patakik độc tố mbang tame dalam saong njom mbak.

Min, tuk libik laka oh abih saong pambak praong, nhiễm trùng abih rup lac urang ruak njauk nao tal bác sĩ chuyên khoa da liễu piah hu tacei jalan pandar jru kháng sinh, jru caga dị ứng njauk. Plaih luk dom janih kem jru oh hu tacei pato di bác sĩ, kayua dom urang luk kem jru piah pacang libik mbaih, ngak ka suai thu saong harao livik jang. Meyah iek ruak njauk lac hadei 5-6 harei laka meda siam./.