Dom Sở Padang ngak, Jalan mbak Pajeng ba, Tài nguyên môi trường… di tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu jeng ndom lac, urak ini jeng oh ka hu harak Pathau khan taong yaom tác động môi trường, oh ka hu hồ sơ pambuak tal bruk lam kraong di dự án Cảng Sài Gòn - Thép Việt, di phường Mỹ Xuân, ban sit Phú Mỹ.

Tui duah thau di urang vak, dự án Cảng Sài Gòn – Thép Việt hu UBND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu brei ngak di thun 2009 ngan saong taneh praong 34,5 ha. Taong abih taneh ini hu brei harak chứng nhận quyền pandar taneh, piah ngak labik sản xuất, pablei salih, tukvak pandar taneh lac 50 thun, tal harei 12/1/2059.

Min labaih 5 thun hadei kuhria meng harei hu jao brei taneh, po đầu tư oh ba taneh tame pandar, dự án suai jang labaih 3 thun nan ye njauk tỉnh ba tame angan "dự án suai peih ngak". Tal thun 2016, dự án hu brei dui atah tukvak. Meng nan tal harei ini, po đầu tư oh ka mbang halei payua hồ sơ  likau san lấp, jeng oh ka hu taong yaom tác động môi trường payua ka dom jabat chức năng taong yaom, pasang iek, brei adat.

Ong Nguyễn Dũng, Phó akaok Chi cục Khik caga môi trường, Sở Tài nguyên saong môi trường tỉnh BR- VT brei thau, thun 2008 Sở TN-MT hu harak phê duyệt tác động môi trường di dự án “Cảng Sài Gòn – Thép Việt brei kapal hu trọng tải ala 50.000 tấn” di xã Mỹ Xuân, huyện Tân Thành (urak ini lac phường Mỹ Xuân, ban sit Phú Mỹ). Dalam harak phê duyệt ndom cambaih, dalam tuk peh ngak dự án meyah hu dom salih karei gah asal kadha di tác động môi trường hu phê duyệt, po dự án brei hu harak văn bản pathau khan saong tok hu peih ngak dom asal kadha salih karei nan  hadei di tuk hu harak văn bản brei ngak di jabat hu thẩm quyền. Meyah po đầu tư oh peih ngak dự án dalam tukvak 24 bilan ye njauk ngak veik harak taong yaom tác động môi trường saong payua jabat chức năng piah taong yaom veik. Min mbiah tal harei ini, Chi cục Khik caga môi trường jeng oh ka taduan hu harak taong yaom tác động môi trường di po đầu tư dự án ini, daok harak taong yaom tác động môi trường klak, urak ini abih tukvak pandar saong oh daok hu hiệu lực.

Ong Vũ Đặng Dũng, Chánh thanh tra Sở Xây dựng tỉnh BR-VT brei thau, thun 2008 dự án ini hu taong yaom thiết kế cơ sở, min oh thau kayua halei oh peih ngak. Hadei di rilo mbang nyaom, UBND tỉnh hu hatai sahneng mek veik nan ye urak ini doanh nghiệp sami samar ngak. Ong Dũng jeng khan lac dự án ini oh ka hu adat: “Meng bloh hu biai haong ban sit Phú Mỹ lac brei padeih ngak, padeih san lắp. Ka 2 lac peih jalan ia nduac, peih mbat praong 5 mét saong brei ngak thiết kế. Meda peih ginum biai haong mikva ka jalan ngak, meyah njauk gauk ye brei ngak ka mikva. Ini tok lac bruk di anak meta, daok suai livik ye bhap bini di labik ini jeng njauk panduan nao labik karei daok, ka dua labik ini lac labik quy hoạch cảng biểnnan ye jalan ia nduac ini anak meta ngak brei ka bhap bini pala drak min”.

Daok ong Lương Anh Tuấn, Phó Giám đốc Sở GTVT brei thau, Sở jeng oh ka brei adat halei pambuak tal bruk peih ngak dự án. Dự án hu harak adat đầu tư, min tuk peih ngak ye brei hu harak adat padang ngak, dalam harak adat padang ngak brei mek panuac di rilo sở ban ngành. Ong Tuấn daok brei thau lac:“Oh suan ye peih ginum biai piah langyah, daok suan ye brei padeih ngak. Urak ini drei hu adat halei. Pak ini hu 2 bruk lac padang ngak saong san lấp, padang ngak ye bhian di nyu dom jabat di Mintri brei hu panuac ka bruk padang ngak cầu cảng. Thau lac oh ka ginup harak gar hồ sơ, min bruk kan urak ini, lac labik ini oh quy hoạch raong pala, min hu dom jalan ia nduac haong gauk ye Công ty brei hu jalan ngak, brei thau dalam harak adat padang ngak, brei hu harak taong yaom tác động môi trường tra”.

Urang raong pala kaya ikan di labik dự án brei thau, tal urak ini jeng oh ka taduan hu panuac khan di karj apalei atau jabat chức năng di tỉnh BR-VT ka bruk peih ginum biai di bhap bini haong po đầu tư piah ginum biai jalan peih ia nduac tame nduac tabiak.

Menuac sia daok tangi sua lac, po đầu tư dự án Cảng Sài Gòn – Thép Việt meda iek lap adat hukum halei oh, tuk oh ka ngak ginup dom hồ sơ, harak gar tui adat hukum bo daok san lấp abih labik kraong praong labaih 50 mét, ngak kan kandah tal bruk ngak mbang di yaok pluh baoh sang pak ini? Panuac tangi sua ini, dom sở ngành pambuak tal di tỉnh BR-VT brei samar hu panuac javap jalei ka bhap bini./.