An Giang hu 4 bangsa Kinh, Hoa, Khmer, Chăm. Yaok sa bangsa jeng hu sa ilamu hadah krah krei di drei, gam saong bruk lai srau gauk dalam tuk daok taphia gauk, ngak jeng rilo janih ilamu. Kuhria ta-eng urang Cam di An Giang hu jaik 5.000 sang ngan saong 17.200 urang tui agama Islam. Mikva daok pataom gauk di 9 palei Cam dalam dom huyện: An Phú, Châu Phú, Châu Thành, ban sit Tân Châu saong hu takik menuac daok di ban sit Châu Đốc haong ban sit Long Xuyên. Urang Cam naih bruk pablei salih, raong glang, taong cap kaya ikan. Daok urang kumei biak gheih tangin jhik, pưt, menyim, ngak mbang huak.

Nao tal palei Cam di An Giang, urang mboh drei yau hu tame dalam palei “ribau laih sa melam” meng dom baoh sang megik praong, glaong, gheih, mekre, hu tabung gul glaong biak mekre haong 2 sambo patih, hijao hala kayau.. Lingiu di nan, palei urang Cam daok khik hu dom baoh sang kayau hu ngak meng yaok ratuh thun dahlau. Dom baoh sang hu ngak dreih gauk, ini jeng lac sa dalam dom gheih, mekre biak karei di dom palei Cam. 

Tapa tatua Cồn Tiên, lac tal palei Cam xã Đa Phước, huyện An Phú. Rah tui jalan roya 91C lac 2 talei sang hu padang ngak tui ilamu di urang Cam, jaik nan lac sang megik praong, siam, lac labik piah pataom gauk sambahyang yaok harei. Piah khik ramik saong patagok ilamu di bangsa drei, di sang megik daok hu peih rilo tal pato Qur’an ka uraniah Cam.

Mbang huak jeng lac ilamu gheih mekre di urang Cam dalam tỉnh, dalam nan njauk ndom tal dom janih pandap mbang biak bingi, biak bhian randap, yau ye cơm nị, cà ri saong cà púa. Cơm nị hu sambo katam biak mekre di tapung kanyik, pahe di cà ri, di hala tía tô saong yamen di hadang, mực, mboh biak pachreih saong urang halei hu mbang, hu huak bloh yaom lac 1 mbang jeng kan var hu… Daok cà ri di urang Cam meyah mbang tapa jeng oh var hu, urang halei nao tal dom palei Cam bo oh ka hu mbang tapa cà ri meda lac yau oh ka nao tal! Min pachreih di abih saong bingi di abih jeng lac cà ri pabe. Urang Cam pandar biak rilo janih gia vị, hương liệu dalam ngak pandap mbang huak, abih di nyu nan lac tapung cà ri saong hala cà ri that, kaok lasng ngu, ia tanh la-u, baoh amriak… piah ngak pandap pandap mbang biak pahe, bingi, langeim saong biak hang!

Dom labik du lịch di bhap bini pachreih hurilo tuai yau: Châu Phong (ban sit Tân Châu), Đa Phước, Nhơn Hội (búng Bình Thiên, An Phú), Khánh Hòa (Châu Phú)…Ong Jacky, Trưởng ban Đại diện cộng đồng Hồi giáo (Islam) tỉnh, brei thau: “Meng bruk sangka di Đảng saong Nhà nước, raidiuk di bhap bini Cam dak harei dak hadah hadai, akaok sahneng dak harei dak glaong. Kol dahlak bhian pathau khan piah mikva ngak njauk tui dom sarak di Đảng, hukum di Karja. Urang Cam tuk halei jeng diukrai siam mekre, jum pataom haong dom bangsa karei, ngak siam bruk di agama saong bruk dunya, hu mbaok tame bruk palei piah padang puk paga, palei negar dak harei dak cakrok, patagok”.

Likau la dom palei Cam, dom kumei dara Cam melau meliak haong blah khan Ma-tơ-ra me-om angaok kaok, vị yamen langeim di tung lò mò, dom baoh kik menyim …rilo tuai caong lac, hu mai veik piah hu thau rilo jang ka dom gheih mekre di dom palei Cam An Giang./.

Nét đẹp làng Chăm

Qua những làng Chăm ở An Giang, du khách không chỉ bị cuốn hút bởi nét đẹp của những thánh đường uy nghi, những ngôi nhà sàn với kiến trúc độc đáo mà còn dễ dàng bắt gặp những cô gái Chăm duyên dáng với trang phục truyền thống của dân tộc. Đặc sắc nhất là trang phục áo dài không xẻ tà với những chiếc dây lấp lánh buộc chéo vai, thắt ngang lưng và chiếc khăn thêu đội đầu… tạo nên nét duyên dáng, kín đáo riêng có của phụ nữ Chăm. Để hiểu thêm về nét đẹp làng Chăm, mời đồng bào và các bạn cùng nghe bài viết sau đây của Hữu Huynh đăng trên Báo Điện tử An Giang:

An Giang có 4 dân tộc Kinh, Hoa, Khmer, Chăm cùng sinh sống. Mỗi dân tộc mang một nét đặc trưng, hòa quyện với nhau, tạo nên sự đa dạng về văn hóa. Riêng người Chăm ở An Giang có khoảng 5.000 hộ, với hơn 17.200 người theo Hồi giáo (Islam). Bà con sinh sống tập trung tại 9 xóm Chăm thuộc các huyện: An Phú, Châu Phú, Châu Thành, thị xã Tân Châu cùng một số ít sinh sống ở TP. Châu Đốc và TP. Long Xuyên. Người Chăm rất giỏi giao thương mua bán, chăn nuôi, đánh bắt thủy sản; phụ nữ rất khéo tay với nghề thêu đan, dệt vải, nấu ăn.

Đến với làng Chăm ở An Giang, người ta sẽ có cảm giác như lạc vào xứ sở “Nghìn lẻ một đêm” bởi những ngôi thánh đường uy nghi, bề thế, có kiến trúc tháp chòm độc đáo với 2 màu  chủ đạo là trắng và xanh lá cây. Không chỉ nổi bật với thánh đường, làng người Chăm còn gìn giữ được những ngôi nhà sàn bằng gỗ với tuổi đời hàng trăm năm. Những ngôi nhà sàn có kiến trúc khá giống nhau, đây chính là một trong những nét đẹp ở những làng Chăm. 

Qua cầu Cồn Tiên, du khách sẽ bước vào làng Chăm ở xã Đa Phước, huyện An Phú. Dọc theo Quốc lộ 91C là 2 dãy nhà sàn được xây cất theo lối kiến trúc đặc trưng của làng Chăm, cách đó không xa là thánh đường Islam uy nghiêm là nơi thực hiện các nghi thức tôn giáo hàng ngày. Để bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc mình, tại thánh đường còn mở nhiều lớp dạy kinh Qur’an cho trẻ em đồng bào Chăm.

Ẩm thực truyền thống cũng là nét đẹp văn hóa độc đáo của đồng bào Chăm trong tỉnh, nổi bật là các món ăn quen thuộc, như: cơm nị, cà ri và cà púa. Món cơm nị có màu vàng rất đẹp mắt của bột nghệ, mùi thơm của cà ri, vị đặc trưng của lá tía tô và vị ngọt của tôm, mực rất hấp dẫn khiến ai dù chỉ thưởng thức 1 lần cũng không thể nào quên… Nếu nếm qua món cà ri của đồng bào Chăm sẽ cảm nhận được nhiều điều thú vị, nhất là khi du khách đến các làng Chăm, nếu chưa thưởng thức món cà ri thì quả là thiếu sót lớn! Nhưng có lẽ hấp dẫn và ngon nhất vẫn là món cà ri dê. Người Chăm sử dụng rất nhiều gia vị, hương liệu trong nấu ăn, nhất là bột cà ri và lá cà ri tươi, củ hành tím, nước cốt dừa, ớt… để chế biến món ăn tinh xảo, đậm đà hương vị đặc trưng: ngọt, thơm, béo ngậy và rất cay!

Các điểm du lịch của đồng bào thu hút đông du khách như: Châu Phong (TX. Tân Châu), Đa Phước, Nhơn Hội (búng Bình Thiên, An Phú), Khánh Hòa (Châu Phú)… Ông Jacky, Trưởng ban Đại diện cộng đồng Hồi giáo (Islam) tỉnh, cho biết: “Nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, đời sống của đồng bào Chăm ngày càng khởi sắc, trình độ dân trí được nâng lên. Chúng tôi thường xuyên tuyên truyền để bà con chấp hành tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước. Đồng bào Chăm luôn sống chan hòa, đoàn kết với các dân tộc khác, làm tốt nghĩa vụ giữa đạo và đời, tích cực tham gia các phong trào để cùng nhau xây dựng quê hương ngày càng phát triển”.

Chia tay những làng Chăm, những cô gái Chăm e ấp bên chiếc khăn Ma-tơ-ra, vị ngọt bùi ngây ngây mùi khói của đặc sản tung lò mò, những khung cửi lách cách dệt nên những mảnh vải thổ cẩm đẹp diệu kỳ..., nhiều du khách hứa với mình, khi có dịp sẽ về thăm lại khám phá những nét độc đáo của những làng Chăm An Giang./.

Hữu Huynh – Báo Điện tử An Giang