Melam 10/12/2017, Nguyễn Thị Thu Thảo, anek saih tal bac 11A4, sang bac THPT Mạc Đĩnh Chi, bal sit Chư Păh, tỉnh Gia Lai uan harei menek di drei di sa quán karaoke. Tuai daa hu 17 anek saih THPT daok bac di dom sang bac dalam huyện, dalam nan hu adei Nguyễn Triều Phú (anek saih khối 11, sang bac THPT Ialy) saong dom dam dara klaak bac daok dalam palei. Dalam tuk mbang menyum, hu bruk sa urang likei dam tuh mbia haok ngak tathah takai di Nguyễn Triều Phú ba tal kandah gauk di dua kapul. Bloh 2 kapul taong gauk hadei di nan. Tapa nan, adei Phú njauk to klauk, nduac darah rilo blaoh metai angaok jalan nao cấp cứu.

Dahlau di nan 4 harei, jala pandiak harei 6/12/2017, kayua kandah gauk angaok mạng xã hội facebook, adei Đinh Hoàng Long, anek saih sang bac THPT Nguyễn Chí Thanh, bal Pleiku, tỉnh Gia Lai njauk Huỳnh Văn Dũng (umo 16 thun), daok di bal Pleiku pandar phao tự chế cuh tame akaok ngak brei metai chip di jaik pabah mbang sang bac. Tok dalam sa adit, di Gia Lai hu dua vụ án prong bo nạn nhân saong hung thủ jeng daok dalam umo dam dara uranaih. Ong Lê Văn Tàu, Akaok sang bac THPT Mạc Đĩnh Chi, bl sit Phú Hòa, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai brei thau lac, makna di nyu mai meng hatai saneng di umo, gam haong bruk khik iek, pato pakai  oh tal labik tal dhua di baoh sang saong xã hội: “Makna camereip lac dom adei khin ka urang karei mboh lac drei gheih, drei joi. Ka dua tra lac tui ayut sahabat, mbang ma-in đua đòi. Abih di nyu nan lac urak ini, gam haong phim ảnh, thông tin angaok mạng, dom adei bhian ma-in jeng mboh mblah tui. Urak ini, dalam bal sit hu ralo quán karaoke, dom quán điện tử jeng pambak tal dom adei dalam bruk pato pakai jalan sahneng, jalan ngak. Ka klau tra lac bruk khik iek di baoh sang jeng oh ka catang.

Urak ini, dalam danak dak An ninh học đường, gah pato megru tỉnh Gia Lai hu pablak bruk pato pakai adat hukum dalam môn bac giáo dục công dân saong dom bruk ngoại khóa karei. Yau nan min tui ong Lê Duy Định, phaok Akaok  Sở  Pato megru tỉnh Gia Lai, dom ilamu ini jeng daok trak gah lý thuyết. Tui ong, anek saih, abih di nyu lac anek saih pakat 3 njauk pabak ilamu langyah dom bruk bạo lực bất ngờ, ilamu langyah mâu thuẫn… nan lac kadha njauk ngak piah patrun bạo lực saong dom vụ án pambuak pagam tal umo ini. Min kadha nan oh ka hu dalam chính khóa. Anak tal, gah pato megru tỉnh Gia Lai meda patagok bruk pambuak gauk haong gah công an piah pacang cakak, caga bạo lực saong tội phạm dalam dom anek saih THPT: “Kuhria tal urak ini, taong abih labik pato megru di Sở Pato megru, 17 Jabat pato megru dalam tỉnh hu mboh tangin tame harak pambuak bruk haong công an. Sở pato megru tacei pato dom labik pato pakai jhul pakhang bruk khan brei thau, pato pakai adat hukum dalam dom tuk chào cờ akaok adit, bruk ma-in langiu khóa, ginum biai, pambuak pagam tame danak dak chính khóa di dom môn đạo đức, giáo dục công dân, địa lý, lịch sử, … dalam bruk pato pakai pacang caga bạo lực dalam sang bac saong dom tội phạm karei.”

Dalam 5 thun mai ini, di Gia Lai rah tabiak 516 vụ án ngan haong 783 bị cáo lac uranaih oh ka jeng dam. Taphia di nan, urak ini, dalam tỉnh hu 805 uranaih dama dara daok dalam gah njauk daong veih, pato pakai tái hòa nhập tame cộng đồng. Anak meta mboh lac, bruk ngak suan adat hukum di umo uranaih dam dara di Gia Lai dak harei dak ralo saong khang jang. Ong Nguyễn Quang Qúy, Akaok phòng Bổ trợ Tư pháp, Sở Tư pháp tỉnh Gia Lai brei thau, piah pacang cakak, patrun bruk patagok tội phạm uranaih dam dara di puk palei, lingiu di baoh sang, sang bac, ye karja dom pakat jeng njauk patagok bruk ngak di drei.

Uranaih dam dara lac umo hu dom salih bahrau gah thể chất, tính cách saong jeng lac umo ngak jeng nhân cách anek manuac. Kayua nan ye, bruk pambuak gauk di baoh sang, sang bac jang yau xã hội dalam bruk tacei jalan, khik iek, pato pakai umo ini meda daong ngak brei siam mekre jang dalam bruk patagok sa rai rah bhap bani harei hadei iek prong adat hukum, hu kein ka xã hội./.

Jasi lang tapa sap Cam