Harei  25/8/1945, yaok triệu menuac tabiak jalan ba gauk preo khang panuac lac “Việt Nam độc lập! Việt Minh muôn năm”, ong Trần Văn Giàu tuk nan lac Bí thư xứ uỷ gam lac Chủ tịch Uỷ ban khởi nghĩa Nam kỳ hu brei panuac tapa riyak lingik papar sap: “Hỡi bhap bini! Urak ini chủ quyền mai tangin drei ye, min daok cang prein kham merat ngak bruk di drei meng khang kajap saong hadah hadai”. Tal harei 23/9/1945, ong Trần Văn Giàu sa mbang tra tabiak panuac ieu: “Harei ini Uỷ ban kháng chiến Nam kỳ hu panuac ieu: Taong abih bhap bini, taha meda, likei kumei njauk pan phao dang tagok taong pateok kol meblah taneh ia… Sài Gòn njauk Prang meblah mek lac 1 Sài Gòn oh hu điện, oh hu ia, oh hu darak pasar, oh hu labik pablei salih…”.

Hadei di thun 1945, ong Trần Văn Giàu hu ba tabiak Hà Nội ngak bruk bahrau, saong meng nan ong caik rilo tukvak jang ka roh duah sajarah saong bruk pato pakai. Hu sa bruk njauk kanal hadar, lac thun 2001, giáo sư Trần Văn Giàu pablei sang di drei mek 1.000 mbaik meh piah padang Giải thưởng Trần Văn Giàu, piah pok meyaom dom urang buh rilo prein yava roh duah sajarah, bo ong sahneng lac “bruk brei hu harei bilan, menuac bei hu angan je”. Ong ndom lac: “Dalam pato pakai anek menuac, cổ điển atau hiện đại, văn - sử - triết lac dom môn bac biak cơ bản. Dahlak biak duh hatai tuk mboh tri thức lịch sử hu iek hanjual!”.

Giáo sư Trần Văn Giàu hu mbang brei thau: tuk umo 15 thun dahlak megru pan but, khin mek văn chương piah ngak cách mạng! Hadei ini, tuk lac 1 urang cộng sản, dahlak dak mboh lac, văn học biak biai tuk halei jeng daong ka anek menuac pamedeih tagok hatai anit ranam taneh ia. Yau thun 1945 nan, dahlak saong dom urang Nam bộ kháng chiến dang tagok meblah karja meng janih vũ khí tinh thần biak haluak lac thơ văn di Nguyễn Đình Chiểu, Phan Văn Trị, Nguyễn Thông, Phan Thanh Giản.

Angan je di ong Trần Văn Giàu tanjak hadah dalam saman di kol drei oh lac meng dom thun bilan ong hu mbaok di dunya, bo daok kayua dom rik daong di ong ka bruk peih paha bangsa saong bruk khoa học nhân văn. Ndom cambaih jang, pataom veik dom gheih mekre tapa dom angan Nhà giáo nhân dân, urang roh duah tư tưởng, Anh hùng Lao động... meda hu 1 rup binguk Trần Văn Giàu gam lac menuac di sajarah gam lac menuac di ilamu! Tuk daok diuk di dunya, giáo sư Trần Văn Giàu dreih yau sa tượng đài. Kayua yau nan ye, meda lac brei hu 1 tukvak tra kol drei meng thau cambaih jang hatung hatian di ong. Pak bruk yaok pataom saong duah thau taong abih bruk ngak hu saong tác phẩm di Trần Văn Giàu jeng lac sa bruk oh mbuan dalam dua klau harei. Yaok pluh ribau blah tapuk Trần Văn Giàu abih drei vak tabiak jeng njauk hu maong yau sa drap ar praong ngan saong rai hadei. 

74 bilan thu tapa bloh, urang Chủ tịch Ủy ban kháng chiến Nam kỳ saman nan urak ini jeng menuac di lot daih. Min dalikan ka raidiuk di ong saong dom hatung hatian payau tame dom tác phẩm di ong jeng daok tamo, yau piah pahadar ka urang Việt harei ini saong harei hadei!

 Urang vak Lê Thiếu Nhơn- Lang tapa panuac Cam M.Phương