Urang ngak bruk hu atah di gauk labaih 2 met 

Kuhria tal maong 6 mesup ini 4-5, dunya hu   3 triệu 500 rabua menuac dương tính haong virus corona anek ruak bahrau. Abih tih urang metai lac 248.000 urang saong labaih 1 triệu 100 rabau urang thit ruak. Yaom lac 18 harei tapa oh hu urang njom COVID 19 dalam bhap bini min harei kabroi (3/5), Việt Nam hu 1 urang njom bahrau, lac chuyên gia dầu khí urang Anh.  Ini lac urang ruak ka 271 hu mboh di taneh ia drei. Urang ruak nan, lac urang likei, umo 37 thun, urang negar Anh, lac chuyên gia di Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tame negar drei piah ngak dự án kinh tế. Gam nao haong urang ruak  ini, hu 12 chuyên gia karei nao angaok sruh kapal haoh krei, taong abih dom urang nan hu pasang iek, brei daok karei di huyện Cần Giờ (ban raya Hồ Chí Minh) hadei di tuk tame negar drei, nan ye oh pambak tabiak gah lingiu.

Hadei labaih 3 bilan anek saih padieh bac piah pacang caga jit ruak Covid-19, harei ni 4/5, rilo bhum palei dalam gah Đông Nam Bộ brei ka anek saih mai gilac sang bac. Piah khik salamat ka bruk anek saih nao bac gilac, langiu di bruk pandar dom bruk pacang caga jit ruak tui quy định, dom gah pato magru, y tế di dom bhum palei hu peih bruk pruh jru pametai anek ruak di dom labik pato magru. Yau haong bruk caga siam lagaih piah rok anek saih mai bac gilac piah bac ta-a, tuk ni oh njauk sa gah y tế, pato magru bo abih nai gru, cei gru, amaik ame jeng njauk hu trách nhiệm pato tacei, ieu kakei anek drei bruk pacang caga jit piah sang bac jeng sa labik salamat abih.

Meng harei ini, 72 jalan radaih buýt dalam ban raya HCM hu peih veik hadei di sa tukvak padeih kayua jit ruak. Tui nan, 69 jalan radaih buýt hu daong yaom brei peih veik rilo di abih 50% dom mbang peih tui yaok harei, 27 jalan radaih bus daok veik daok brei padeih. Gam haong nan, 3 jalan radaih bus oh daong yaom saong radaih peih tapa tỉnh jaik taphia jeng brei peih veik. Yau nan, kuhria gam radaih buýt hu mã số tuyến 05 oh daong yaom liên tỉnh (mblang radaih Chợ Lớn - mblang radaih Biên Hoà) hu brei peih veik dalau di nan, tal urak ini, dalam ban raya HCM hu 73 jalan radaih buýt hu peih veik dalam abih tih 132 jalan daong yaom saong oh daong yaom dalam ban raya. Dom jalan radaih buýt daok veik daok brei padeih mbiah tal tuk hu adat bahrau.

Anak bruk pandiak bhang rahtabiak kandah, tỉnh Sóc Trăng hu buh tabiak kadung jien kanja 80 tỷ đồng piah langyah ka bruk pambak ia ka mikva di puk palei, abih di nyu nan lac bhum mikva bangsa takik (DTTS).  Meng akaok bilan thu tal urak ni, jabat ia hacih saong Vệ sinh môi trường puk palei tỉnh hu ramik labaih 200.000 m jalan nding pambak ia, ba ia hacih ka jaik 5.000 baoh sang mikva bangsa takik daok pataom rilo abih di dom huyện: Trần Đề, Long Phú, Mỹ Tú, Ngã Năm yau taong abih tih padang ngak lac 32 tỷ đồng. yau haong sang kan kathaot, pasak hu ramik oh mek jien đồng hồ ia saong oh mek jien 3 m3/ sa bilan sa baoh sang piah ka mikva hu pandar ia hacih pambak ka raidiuk saong pala drak.

Cục Cảnh sát jalan mbak, Mintri Công an brei thau, dalam 4 harei padeih lễ, dalam taneh ia hu 133 mbang bala angaok jalan ngak brei 79 metai. Dalam nan dom urang metai jeng kayua bala angaok jalan mbak, khat lahik drap ar tui kuhria  oh ka ginup abih lac 1,2 tỷ đồng. Duk haongh mbang padeih lễ 30/4-1/5 thun blaoh, thun ini bala angaok hjalan mbak rilo jang 22 mbang, dom menuac metai jaik samu gauk, dom urang njauk rambus takik jang 4 urang.

Labaih 500.000 urang Malaysia hu tut angan tame sa panuac kiến nghị trực tuyến ieu kakei rajaei tui viek ba ba tabiak bruk takik nao mai hadei tuk Thủ tướng Muhyiddin Yassin pathau khan dom doanh nghiệp meda peih pambah mbang gilac meng harei ni 4-5. Dalam harak kiến nghị, kapul padang ngak brei mboh bruk duh hatai di bruk ngak kadua harak patakik nao mai di Malaysia lac biak aval saong meda ngak ka negar ni njom ruak yau dom negar karei.

Ong Mai Pom-pê-ô (Mike Pompeo) - Ngoại trưởng Mỹ - harei 03/05 brei thau, hu kadha brei mboh lac vi rút SARS-CoV-2 tabiak meng sa bilik ngak iek di Vũ Hán, Trung Quốc. Ong Pompeo ndom lac, ini oh lac mbang akaok meti dunya dang anak vi rút meng dom bruk ngak oh lagaih di sa bilik ngak iek di Trung Quốc.  Tui ong Pompeo, Trung Quốc duah jalan pacang, padauk, brei thau oh njauk saong mek gah Y tế Dunya ngak jalan ka drei. Ong Pompeo brei thau, bruk ngak ini di Trung Quốc lac oh njauk, oh jeng dalam tuk jit praong jeng daok rah tabiak. Nhà Trắng bahrau ini hu brei bruk pasang iek, duah thau WHO haong Trung Quốc pambuak gauk yau habar tal jit praong Covid-19.

Sa bác sỹ hồi sức cấp cứu di sang iek ruak di langiu di ban ine Paris brei thau sang iek ruak di ong hu sa urang njom Covid-19 meng harei 27/12/2019, labaih sa bilan dahlau vaktu Pháp yaih khan urang njom Covid-19 camriep di puac bilan 1/2020. Brak nao, Pháp oh njauk negar camriep di châu Âu hu dom  pambuak tal brei mboh jit Covid-19 hu rahrtabiak di negar ni meng puac thun 2019. Atah di ni 2 adit, jaka y tế Italia jeng yaih khan javap jaloi mbang pasang iek brei mboh virus Sars-CoV-2 hu rahtabiak di gah darak Italia suai abih meng bilan 1/2020.  Dom panuac brei thau meda ngak kandah praong tal dom panuac mayai urak ni pambuak tal dom cáo buộc meng dom negar phương Tây, abih di nyu nan lac Mỹ, lac Trung Quốc hu padauk jit meng bilan 1/2020. Gam tui di nan, bruk ni jeng hu langyah sa binah ka bruk njauk hagaih bo jit Covid-19 ngak kan kandah biak trak yau nan di dom negar châu Âu./

Urang lang: Mousaphuong -Thu Thảo -4/5

Trang tin ngày 4/5/2020                  

Đến 6h sáng hôm nay 4-5, thế giới có 3,5 triệu người dương tính với virus corona chủng mới. Tổng số ca tử vong là 248.000 người và hơn 1,1 triệu ca bệnh đã hồi phục. Tuy 18 ngày qua không ghi nhận trường hợp lây nhiễm COVID 19 trong cộng đồng nhưng hôm qua (3/5), Việt Nam phát hiện 1 ca mắc mới là chuyên gia dầu khí người Anh.  Đây là bệnh nhân số 271 được phát hiện tại nước ta. Nam bệnh nhân này 37 tuổi, quốc tịch Anh, là chuyên gia của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam được nhập cảnh để thực hiện dự án kinh tế. Cùng đi với bệnh nhân có 12 chuyên gia khác đi trên chuyến bay riêng, tất cả đã được quản lý, cách ly tập trung ngay sau khi nhập cảnh tại huyện Cần Giờ (Thành phố Hồ Chí Minh), nên không lây ra cộng đồng.

Sau khoảng 3 tháng học sinh nghỉ học để phòng, chống dịch bệnh Covid-19, hôm nay 4/5, nhiều địa phương trong vùng Đông Nam Bộ cho học sinh trở lại trường. Để đảm bảo môi trường an toàn cho học sinh khi đi học trở lại, ngoài việc áp dụng các biện pháp phòng chống, dịch bệnh theo quy định, các ngành giáo dục, y tế tại các địa phương đã tổ chức phun thuốc khử khuẩn tại các cơ sở giáo dục. Với sự chuẩn bị chu đáo để đón học sinh trở lại học tập, lúc này không chỉ ngành y tế, giáo dục mà tất thầy cô, phụ huynh phải có trách nhiệm hướng dẫn, nhắc nhở con em mình thói quen phòng dịch để trường học là nơi an toàn nhất.

Từ hôm nay, 72 tuyến xe buýt trên địa bàn TPHCM hoạt động trở lại sau thời gian tạm ngưng hoạt động do dịch bệnh. Theo đó, 69 tuyến xe buýt có trợ giá hoạt động trở lại với tối đa 50% số chuyến theo biểu đồ ngày thường, 27 tuyến xe bus còn lại tiếp tục tạm ngưng hoạt động. Cùng với đó 3 tuyến xe bus không trợ giá và liên tỉnh liền kề cũng được hoạt động trở lại bình thường. Như vậy, tính cả  xe buýt có mã số tuyến 05 không trợ giá liên tỉnh (Bến xe Chợ Lớn - Bến xe Biên Hoà) đã được vận hành trước đó, đến nay, toàn TPHCM có 73 tuyến xe buýt hoạt động trong tổng số 132 tuyến trợ giá và không trợ giá trên địa bàn TP. Những tuyến xe buýt còn lại tiếp tục ngưng cho đến khi có thông báo mới.

Trước tình hình hạn mặn khốc liệt, tỉnh Sóc Trăng đã xuất ngân sách 80 tỷ đồng để giải quyết việc cung cấp nước cho người dân nông thôn, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS).  Từ đầu mùa khô đến nay, Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh đã lắp đặt hơn 200.000 m đường ống cấp nước, giải quyết nước sinh hoạt cho gần 5.000 hộ DTTS tập trung tại các huyện: Trần Đề, Long Phú, Mỹ Tú, Ngã Năm với tổng khối lượng thực hiện 32 tỷ đồng. Đối với hộ nghèo, Trung tâm lắp đặt miễn phí đồng hồ nước và miễn thu 3 m3/tháng/hộ nhằm tạo điều kiện cho đồng bào được sử dụng nước sạch phục vụ sinh hoạt và sản xuất.

Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an cho biết, trong 4 ngày nghỉ lễ cả nước xảy ra 133 vụ tai nạn giao thông làm chết 79 người. Trong đó, số người tử vong đều từ các vụ tai nạn giao thông đường bộ, thiệt hại tài sản ước tính ban đầu khoảng 1,2 tỷ đồng. So với  kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 năm ngoái, năm nay tai nạn giao thông tăng 22 vụ, số người chết tương đương, số người bị thương giảm 4 người.

Hơn 500.000 người Malaysia đã ký vào một kiến nghị trực tuyến yêu cầu chính phủ tiếp tục các biện pháp hạn chế đi lại sau khi Thủ tướng Muhyiddin Yassin thông báo các doanh nghiệp sẽ được mở cửa trở lại từ hôm nay 4-5. Trong đơn kiến nghị, nhóm tổ chức bày tỏ lo ngại việc nới lỏng lệnh hạn chế di chuyển ở Malaysia là quá sớm và có thể khiến nước này vỡ trận như các nước khác.

Ngoại trưởng Mỹ Mai Pom-pê-ô (Mike Pompeo) ngày 03/05 cho biết có chứng cứ cho thấy vi rút SARS-CoV-2 bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc. Ông Pompeo nhấn mạnh đây không phải là lần đầu tiên thế giới phải đối mặt với vi rút từ các sự cố ở một phòng thí nghiệm của Trung Quốc.  Theo Ngoại trưởng Pompeo, Trung Quốc đã tìm cách che đậy, giấu và gây nhiễu thông tin đồng thời sử dụng Tổ chức Y tế Thế giới như một công cụ cho mục đích của mình. Ông Pompeo cho rằng hành động này của Trung Quốc là không chấp nhận được trong khi đại dịch vẫn đang tiếp diễn. Nhà Trắng mới đây đã ra lệnh điều tra WHO và Trung Quốc liên quan tới đại dịch Covid-19.

Một bác sỹ hồi sức cấp cứu tại một bệnh viện ở ngoại ô thủ đô Paris khẳng định bệnh viện của ông đã tiếp nhận một bệnh nhân nhiễm Covid-19 từ ngày 27/12/2019, tức khoảng hơn 1 tháng trước thời điểm Pháp công bố ca nhiễm Covid-19 đầu tiên vào cuối tháng 1/2020. Trên thực tế, Pháp không phải nước đầu tiên tại châu Âu có các bằng chứng cho thấy dịch Covid-19 đã xuất hiện tại nước này từ cuối 2019. Cách đây 2 tuần, giới chức y tế Italia cũng đã công bố kết quả điều tra cho thấy virus Sars-CoV-2 đã xuất hiện tại miền Bắc Italia muộn nhất là từ tháng 1/2020.  Các thông tin này có thể tác động lớn đến các tranh cãi hiện nay liên quan đến cáo buộc từ một số nước phương Tây, đặc biệt là Mỹ, rằng Trung Quốc đã giấu dịch hồi tháng 1/2020. Đồng thời, điều này cũng có thể giải thích một phần cho việc tại sao dịch Covid-19 lại tàn phá nghiêm trọng như thế tại các nước châu Âu./.

Biên soạn: Hồng Thủy