Bruk dut iek hu peih di rilo labik halei hu urang nhjom ruak 

Harei 4/6,  Mintri Y tế hu taduan 30 mac dut iek Covid-19 tapa suak yawa saong pandap dut iek blaoh klaak duh ka 2 trieu mẫu test kayua Tập đoàn Vingroup jao brei yaom abih tih labaih 460 tỷ đồng. Dahlau di nan, pachreih tui panuac ieu di Thủ tướng Rajaei ka bruk pandar cong nghe tame pacang caga jit Covid-19, Tập đoàn Vingroup ginum biai jak jeng haong Công ty Breathonix (Singapore), lac labik ngak tabiak mac dut iek ruak Covid-19 tapa suak yawa akaok meti di dunya, piah ba mac nan mai Viet Nam meng ini mbiah tal bilan 8 thun 2021. Jalan dut iek ruak Covid-19 tapa jalan suak yawa biak lagaih samar duah mboh ruak, oh cang mek ia labar tarakong, idung, bo njauk ruak labaih 90%.

Ban raya HCM daok peih bruk pasang iek dom urang ngak bruk tự do (yau pablei vé số, pataom pablei phế liệu, gilam pandap..) njauk trun jien mek tame kayua jit Covid-19 piah daong. Taphia di nan, Sở Lao động – Thương binh saong xã hội ieu kakei dom tinh, bal pasang iek, yaok pataom saong pathau khan dom manuac hu buh prein ka taneh ia daok mbang jien daong yaok bilan, urang sang kan kathaot, jaik kathaot, urang daok hu daong tui sarak karja yaok bilan, ranaih umo 16 thun daok karei pataom gauk di dom labik y tế, dalam labik pacang cakak hu sang gaok kan kandah. Dom harak yaok pataom dom menuac nan, payua ka Sở Lao động - Thương binh saong xã hội TP.HCM dahlau mon 3 bier harei 10/6 piah pathau khan haong UBND TP.HCM.

Mban Khik iek jalan pasei đô thị Ban raya HCM (Maur) brei thau, meng kreh melam 31/5, kỹ sư saong urang ngak daok diuk rai di dom labik dalam quận Gò Vấp, phường Thạnh Lộc- Quận 12 (daok dalam labik brei pa-atah gauk tui Sarak 16) oh brei nao tal labik ngak bruk. Maur padang kapol pacang jit di dom labik cong truong, gam duah thau dom khaw tin piah kakei urang ngak saong khan brei ka Yam ndoc danak dak thau chip.

UBND tỉnh Đồng Nai bahrau hu harak samar drah ka bruk brei daok karei ngan haong manuac nao, mai meng ban raya HCM. Tui nan, meng maong 12 melam 5/6, brei daok karei y tế 21 harei di sang atau di dom labik daok di dalam tỉnh (urang daok karei njauk buh jien tame biyar) ngan haong abih tih dom urang meng TP.HCM nao/mai tal Đồng Nai kuhria meng harei tabiak truh TP.HCM. Gam tui di nan, ieu kakei mek mau dut iek SARS-CoV-2 di harei ka 7 saong harei 14 (urang urang daok karei njauk buh jien tabiak biyar) ngan haong dom urang brei daok karei. Urang par akaok tỉnh ieu kakei urang jakar, viên chức, urang ngak bruk di dalam tỉnh Đồng Nai oh nao tal TP.HCM, langiu di dom bruk đặc biệt.

Tui Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, labik kraong Mê Công daok tame akaok bilan ia ndik thun 2021. Dalam adit tapa, hajan di ralo tỉnh bhum kraong Cuu Long ngan saong ia hajan kuhria rah tapa hu labaih 30mm, pataom ralo abih di bhum pulao Cà Mau. Tui nan, ia mbak taba hu hasit kayua hu ia hajan di jaik abih dom labik dalam bhum taneran, gam saong ia meng gah gah ngaok tuh trun…Ia di bilan pandiak thun 2020 -2021 tuh tame bhum taneran kraong Cuu Long kuhria meng bilan 2 tal bilan 5 glaong jang ia dut saong dom thun tapa, kayua ia di thủy điện saong hajan aval di bhum taneh ini di bilan 4 saong bilan 5.

Rajaei Mỹ hu khan brei thau jalan parabha takik di nyu lac 80 triệu mbang vaccine Covid-19 ka dunya kuhria tal puac bilan 6-2021, jang yau jalan ba tabiak lac alin 25 triệu mbang vắc xin camriep. Việt Nam daok dalam dom kapul taneh ia, bhum taneh châu Á meda taduan hu vắc xin di mbang ni. Tui jalan ba tabiak, Nhà Trắng meda parabha 75% di 80 triệu mbang vắc xin Covid-19 tapa COVAX saong 25% daok veik hu ba nao tal dom labik pandiak di dunya.

Liên minh châu Âu (EU) saong Hiệp hội dom taneh ia Đông Nam Á (ASEAN) brei peih ngak danak dak “Sap pagap saong pacang caga jit ruak praong y te di ĐNA”. Tui jalan ba tabiak di Liên minh châu Âu meda daong  20 trieu euro ka danak dak, kayua Gah Y te Dunya peih ngak. Mbiah tal urak ini, dom taneh ia di EU saong dom kapol jien padai hu pabah labaih 800 trieu euro daong ka ASEAN pacang caga jit Covid -19./.

Urang lang: Thu Thảo -Ái Nghiêm- 5/6