Urang nao tapa pambah mbang tapen negar brei duh iek drah 

Harei peih bruk halan hatian brei drah dalam urang jakar, urang hội, dam dara dalam negar  dalam mbang tabung glong abih gauk dalam negar ba tangin tame pacang caga  jit prong  Covid-19 hu  Hội Liên hiệp Dam dara pakat negar Việt Nam peih tabiak di mesup  17/4  di  Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương (Hà Nội). Kayua jit ruak ngak ka rilo urang  huac nao brei drah, urang halan hatian nao brei drah trun 60% dut song dahlau daih, ba tal kurang drah piah daong ka urang ruak. Abih di nyu nan lac drah  Nyaom  A, nyaom O dok biak kurang dalam negar. Hội Liên hiệp dam dara Việt Nam hu panuac ieu dom urang jakar, urang hội khang kajap, hu ginup pren yava hu mbaok  tame brei drah song ndom lac bruk ni brei mboh hatung hatian di yaok dam dara ngan song bhap bini , pasiam veik bruk kurang dalam tuk pacang caga jit ruak  Covid -19.

Dalam 3 bilan akaok thun 2020, bala jalan mbak trun khang meng dom mbang tal dom urang metai saong dom urang njauk rambuac. Min, daok 16 tỉnh, bal hu bala jalan mbak tagok dalam 3 bilan akaok thun, abih di nyu nan lac 7 bhum palei hu manuac metai kayua bala jalan mbak tagok mangaok 20% ,dalam nan hu Ninh Thuận,  Bến Tre, An Giang…Bala jalan mbak dalam bilan 3 di ban raya HCM tagok 33% mbang, tagok 46% urang metai dut saong bilan 3 thun 2019; hu mboh veik bruk pacacah nduac radieh, ngak jhak tal bruk nao mai angaok jalan saong oh kajap karo di dom bhum palei. Makna ba tabiak dom bruk nan lac kayua meng tuk kanja pataom prien pacang caga jit COVID-19, hu dom urang peih radieh kurang sahneng tuk lac dom urang jaka pataom tame pacang cakak jit, trun bruk pasang iek, cap phat, nan ye takik caik hatai sangka tuk peih radaih, ba tal rilo bala jalan mbak biak trak.

Việt Nam song  Cuba hu ngak bloh harak gar piah ba  Hiệp định pablei salih  Việt Nam - Cuba tame pandar meng harei  01 bilan  04 thun  2020. Hiệp định  hu peih ngak, nyu dong padang adat hukum tani tanat song siam lagaih, jhul patagok bruk pablei salih song bruk ngak mbang di 2 gah song meda ba mai kein laba prong  ka dom doanh nghiệp 2 gah, palagaih ka bruk pablei salih pandap panda  tapa drak pasa di gauk,patagok jien pablei salih di 2 gah,  dong ba talei pambuak bruk kinh tế pablei salih Việt Nam-Cuba tagok glong jang. Tui nan, 2 gah hu sinya klaak atau cakak trun  jien je  jiak  100% pandap dok blei tame  meng drak pasa di gauk dalam 5 thun.

Langiu di gu radieh pui SE3/4 nduac yaok harei, meng harei 17/4, gah jalan pasei meda brei nduac viek gu radieh pui SE5/6 (Hà Nội –ban raya HCM); harei 19-4 nduac viek radieh pui SE6 (ban raya HCM - Hà Nội). Urak ni tuai nao radieh pui di Ga Sài Gòn njauk mek mẫu dut iek virus SARS-CoV-2 oh lac dut thân nhiệt saoh yau dahlau dieh.

Tui yaok pataom oh ka ginup abih, 3 bilan akaok thun ni  , di tỉnh bhum ceik  Sơn La hu tal jiak 100 urang y tế puk palei klaak bruk. Dalam tuk jit  ruak  Covid-19 rah tabiak khang, bruk rilo urang y tế puk palei klaakh bruk, ngak brei oh takik  menuac urang duh hatai  ka bruk pacang caga njom mbak jit ruak ni meng  puk palei. Rilo urang y tế puk palei di  Sơn La brei thau,  yaok bilan, urang tok hu  200 tal  300 ribau  đồng tuk hu mbaok tapak tame bruk ngak di palei . Ni lac tanut biak beir, oh ginup pandar cai. Harei  3/4/2020, Akaok  UBND tỉnh Sơn La hu mbaoh tangin tame harak brei pabak  40 tỷ đồng meng kadung jien karja  tỉnh piah dong bayar tui sarak  ka dom  chức danh, dalam nan hu urang y tế puk palei.  

Dalam panuac khan bahrau hu ba tabiak di harei 17/4, Trung Quốc hu ndom veik dom taka pambuak tal jit Covid-19 di Vũ Hán. Tui taka tuk ngak bahrau veik, kuhria tal puac harei 16/4, dom urang njom Covid-19 di bal Vũ Hán  hu rilo jang 325 urang , jeng 50.333 urang; dom urang metai tagok jang 1.290 urang,tui nan patagok urang metai kayua jit Covid-19 di bal pasak jit dunya tal 3.869 urang. Panuac khan jeng ba tabiak 4 makna langyah ka bruk ramik veik ni, dalam nan hu makna lac tuk bahrau tamuh jit, hu oh takik manuac oh tame sang iek ruak hu saong metai di sang saong kayua sang iek ruak biak rilo, urang y tế biak jar var dalam bruk daong urang ruak yau nan ye ba tal bruk khan suai, khan kurang saong khan oh njauk .

Dalam tuk jit  Covid-19 di dunya dok tagok khang tuk dom urang njom bahrau song dom urang metai  dak harei dak tagok ye asal di virus SARS CoV-2 ba tal jit ruak ni daok lac bruk ba tal kamlah gauk Gah  Mỹ song dom urang ilamu  phương Tây dok tuh ka Trung Quốc song medhi  virus hu pambak tabiak  meng  balik ngak iek, oh lac meng langik tasik. Min gah  Trung Quốc hu panuac tah klaak  bruk lac virus ni hu ngak tabiak di  Vũ Hán yau hatai medhil di gah Mỹ.

Yam ndok iek gah ứng dụng nyaom trưc tuyến Zoom hu ba tabiak dom jalan ngak piah pasiam bruk bảo mật gaok njauk dalam vaktu tapa, hadei di tuk rilo negar di dunya hu ba tabiak bruk pakauk pandar phần mềm ni. Dalam tuk bruk nyaom baai trực tuyến daok jeng bhian randap kayua jit praong Covid-19 tamuh tabiak, dom urang hu mbaok tame dom mbang nyaom baai trực tuyến Zoom yaok harei tagok hu 200 triệu dalam bilan 3, tagok biak rilo dut saong tanut 10 triệu urang di puac thun dahlau. Min, meng adit blaoh, rilo negar hu tabiak harak pakauk pandar ứng dụng nyaom baai trực tuyến ni, kayua nan oh njauk lac sa ứng dụng salamat” yau ye Mỹ, Ấn Độ, Đài Loan saong Đức./.

Urang lang: Jasi -Thanh Thảo -18/4

Trang tin ngày 18/4/2020  08:39:20                    

Lễ Phát động hiến máu tình nguyện trong cán bộ, hội viên, thanh niên cả nước trong đợt cao điểm cả nước chung tay phòng, chống đại dịch Covid-19 đã được  Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tổ chức sáng 17/4  tại Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương (Hà Nội). Do ảnh hưởng của dịch bệnh khiến nhiều người ngại đi hiến máu, lượng người đến hiến máu tình nguyện giảm 60% so với bình thường, dẫn đến tình trạng nguồn máu phục vụ cho điều trị và cứu chữa người bệnh có nguy cơ thiếu hụt. Đặc biệt máu nhóm A, nhóm O đang rất thiếu trên phạm vi toàn quốc. Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam kêu gọi mỗi cán bộ, hội viên khỏe mạnh, có đủ sức khỏe hãy tham gia hiến máu và khẳng định: hoạt động này thể hiện tinh thần, trách nhiệm của mỗi thanh niên với cộng đồng, xã hội, khắc phục tình trạng thiếu máu trong thời gian phòng chống dịch bệnh Covid -19 gây ra.

Quý 1 năm 2020, số vụ tai nạn giao thông giảm sâu về cả số vụ, số người chết và số người bị thương. Tuy nhiên, còn 16 tỉnh, thành phố có tai nạn giao thông tăng trong quý 1, đặc biệt 7 địa phương có số người chết do tai nạn giao thông tăng trên 20% , trong đó  Ninh Thuận,  Bến Tre, An Giang…Tai nạn giao thông trong tháng 3 tại TP.HCM tăng 33% về số vụ, tăng 46% số người chết so với tháng 3 năm 2019; tái diễn hiện tượng đua xe trái phép, uy hiếp an toàn giao thông và an ninh trật tự ở một số địa phương. Nguyên nhân dẫn đến một số tồn tại nêu trên là do từ khi cả nước tập trung phòng chống dịch COVID-19, một bộ phận người tham gia giao thông thiếu ý thức khi cho rằng lực lượng chức năng tập trung phòng chống dịch bệnh, giảm tuần tra, xử phạt, dẫn đến tâm lý chủ quan, lơ là, gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông có hậu quả rất nghiêm trọng.

Việt Nam và Cuba đã hoàn tất thủ tục chính thức đưa Hiệp định Thương mại Việt Nam - Cuba đi vào hiệu lực từ ngày 01 tháng 04 năm 2020. Hiệp định đi vào thực thi sẽ góp phần tạo khuôn khổ pháp lý ổn định và thông thoáng, thúc đẩy quan hệ thương mại và đầu tư song phương và kỳ vọng sẽ đem lại lợi ích to lớn cho cộng đồng doanh nghiệp hai bên, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa sang thị trường của nhau, thúc đẩy kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều, góp phần đưa quan hệ kinh tế thương mại Việt Nam-Cuba lên tầm cao mới. Theo đó, hai bên cam kết xóa bỏ hoặc cắt giảm thuế đối với gần 100% mặt hàng đang nhập khẩu từ thị trường của nhau trong vòng 5 năm.

Ngoài đôi tàu SE3/4 chạy hàng ngày, từ ngày 17/4, ngành Đường sắt sẽ cho chạy thêm đôi tàu SE5/6 (Hà Nội - TPHCM); ngày 19-4 chạy thêm tàu SE6 (TPHCM - Hà Nội). Hiện hành khách đi tàu tại Ga Sài Gòn phải thực hiện lấy mẫu xét nghiệm virus SARS-CoV-2 chứ không chỉ đo thân nhiệt như trước đây.

Theo thống kê chưa đầy đủ, 3 tháng đầu năm nay, tại tỉnh miền núi Sơn La có tới gần 100 nhân viên y tế thôn, bản bỏ việc. Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, việc nhiều nhân viên y tế cấp thôn, bản bỏ việc, khiến không ít người lo lắng về hiệu quả của công tác phòng, chống sự lây lan của dịch này từ cơ sở. Nhiều nhân viên y tế thôn bản ở Sơn La cho biết,  bình quân mỗi tháng, họ chỉ có thu nhập khoảng 200 đến 300 nghìn đồng khi trực tiếp tham gia vào các công việc của bản. Đây là mức quá thấp, không đủ trang trải cuộc sống.  Ngày 3/4/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La đã ký quyết định bổ sung 40 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh để hỗ trợ chi trả chế độ, chính sách cho 1 số chức danh, trong đó có nhân viên y tế thôn, bản.  

Trong một thông báo vừa đưa ra ngày17/4, Trung Quốc đã đính chính các số liệu liên quan đến dịch Covid-19 tại Vũ Hán. Theo số liệu sau khi sửa lại, tính đến hết 16/4, số ca mắc Covid-19 của thành phố Vũ Hán  tăng thêm 325 trường hợp, số liệu sau khi điều chỉnh là 50.333 ca; số ca tử vong tăng thêm 1.290 trường hợp, nâng tổng số người thiệt mạng do dịch Covid-19 tại thành phố tâm dịch toàn cầu này lên 3.869 ca. Thông báo cũng đưa ra 04 nguyên nhân lý giải cho sự điều chỉnh này, trong đó có nguyên nhân thời kỳ đầu bùng phát dịch, không ít người bệnh đã không thể vào viện và tử vong tại nhà và do các bệnh viện vận hành trong tình trạng quá tải, nhân viên y tế quá bận rộn trong việc cứu chữa bệnh nhân nên đã dẫn tới hiện tượng báo chậm, báo thiếu và báo sai số liệu .

Trong khi đường cong dịch Covid-19 trên thế giới vẫn đang leo dốc khi số người nhiễm mới và  các ca tử vong ngày càng tăng, thì nguồn gốc của virus SARS CoV-2 gây ra dịch bệnh này tiếp tục là chủ đề gây tranh cãi. Truyền thông Mỹ và một số nhà khoa học phương Tây tiếp tục đổ lỗi cho Trung Quốc và nghi ngờ virus được lây lan ra từ phòng thí nghiệm thay vì tự nhiên. Trong một phản ứng mới nhất, phía Trung Quốc đã lên tiếng bác bỏ virus này được tạo ra tại Vũ Hán theo như nghi vấn của phía Mỹ.

Giám đốc điều hành ứng dụng họp trước tuyến Zoom đã đưa ra đề xuất các biện pháp khắc phục “lỗ hổng” bảo mật gặp phải trong thời gian qua, sau khi nhiều nước trên thế giới đã ra quyết định cấm sử dụng phần mềm này. Trong bối cảnh hình thức họp trực tuyến đang dần trở nên phổ biến do đại dịch Covid-19 bùng phát, số lượng người tham gia các cuộc họp trực tuyến Zoom hàng ngày đã đạt 200 triệu trong tháng 3, tăng nhiều lần so với mức 10 triệu người vào cuối năm ngoái. Tuy nhiên, kể từ tuần trước, nhiều quốc gia đã ra lệnh cấm sử dụng ứng dụng họp trực tuyến này, với ly do “đây không phải là một ứng dụng an toàn”, như Mỹ, Ấn Độ, Đài Loan và Đức./.

Biên soạn: Hồng Thủy