IA MESIN PHU QUOC : ANGAN PAHE SA PALEI NGAK MENGKAN RATUH THUN

         Ia mesin Phú Quốc meng lavik mai hu angan je dalam taneh ia saong taneh ia langiu oh lac kayua độ đạm glaong, hu sambo màu, mùi, pahe bingi biak karei bo daok kayua ilamu ngak ia mesin livik rai di bhapbini pak ini. Yau dom labik ngak ia mesin karei dalam huyen ini, amuk Hồ Thị Kim Liên, Po hãng ia mesin Khải hoàn Phú Quốc hu 3 rai ngak ia mesin brei thau: ia mesin Phú Quốc akoak meti njauk ngak meng anek ikan cơm taong cap di bhum tasik Phú Quốc. Dom drei ikan taong cap tagok hu ướp samal saong công thức 3 ikan - sa sahra. Bruk praong di abih lac njauk ngak di Phú QUốc kayua lingik tasik di baoh plau ini meng ngak hu ia mesin yau nan. Amuk Hồ Thị Kim Liên, po hãng ia mesin Khải hoàn, Phú Quốc, Kiên Giang khan lac: “Ia mesin Khải Hoàn jeng ye dom hãng ia mesin di Phú Quốc di pulao ini, ngak tui biak catang quy trình ngak ia mesin, khik caga chất lượng saong khik hu bí quyết di palei ngak mengkan meng dahlau mai tal ini kayua ông amuk caik veik, meng di nan khik hu hatai jia di urang blei atau tuai du lịch  tuk mai tal Phú Quốc, blei  ia mesin phú quốc”  

Quy trình ngak ia mesin Phú QUốc hu ngak tui jalan mengkan. Ikan hu ủ tame thùng kayau oh ướp dalam bồn hu ngak meng dom janih karei. Sa thùng meda ủ meng 12 tal 13 tấn ikan, gam saong lingik tasik di labik ini, piah ginup 12 bilan tabiak hu jaik 3000 lít ia mesin. Abih di nyu nan lac ia mesin Phú Quốc tôk ngak meng ikan cơm than jhuk,  Than bhong saong Sọc Tiêu bo oh ngak meng janih ikan karei, nan ye độ đạm tự nhiên biak glaong hu meng 43 tal 45 độ. Nan lac chỉ số độ đạm glaong di abih di ia mesin nguyên chất meng jalan ngak tự nhiên. Sa đặc tính karei lac ia mesin Phú Quốc biak jangaih saong hu sambo kanhik cánh rán đậm, mùi pahe biak karei, mbak bingi, oh plak. Kayua yau nan ye bo ia mesin Phú QUốc hu rilo urang takre blei. Ông Trần Văn Thanh, sa urang tuai bhian pandar ia mesin Phú Quốc ndom lac :“Nyu rilo janih rilo hạng, min dahlak saong sang dahlak njauk cambuai ia mesin khải hoàn”. 

Piah plaih pandap ja, pandap mblah tui, barau ini Cục Sở Hữu Trí Tuệ Việt Nam hu brei harak công nhận độc quyền chỉ dẫn địa lý ka angan ia mesin Phú Quốc. Lingiu di nan, tok hu sang thùng ngak ia mesin pak di Phú Quốc saong mek hu dom tiêu chuẩn kayua Kapul ia mesin ba tabiak meng hu angan ieu ini. Urak ini hu labaih 100 doanh nghiep ngak ia mesin, yaok thun pulao Phú Quốc pablei tabiak darak pasal labaih 30 triệu lít ia mesin, jien mek tame hu labaih 600 tỷ đồng, ba bruk ngak ka yaok rabau urang ngak puk palei. Tui kuhria mboh di Kapul ia mesin Phú Quốc, urak ini hu jaik 70 cơ sở, doanh nghiệp ngak ia mesin di Phú Quốc hu brei quyền pandar chỉ dẫn địa lý. Ông Huỳnh Văn Định, Phó akaok phòng Kinh tế huyện Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang daok brei thau lac: “Tal tukvak ini dom labik ngak ia mesin hu ngak tui njauk quy trình. Dalam tukvak tapa, phòng jeng hu pok panuac tagok ka Sở khoa học công nghệ jeng ye dom pakat dang akaok brei padang mban dut iek ia mesin piah daong kapul ia mesin, piah khik ramik angan ia mesin dalam huyen”

       Urak ini, ia mesin Phú Quốc oh lac pablei dalam taneh ia bo daok hu pablei tabiak darak pasal dom taneh ia Châu Âu, Nhật Bản. Ngan saong tuai damuai, ia mesin Phú Quốc lac pandap akaok meti hu blei piah alin gauk gar tuk hu nao tal hòn đảo Ngọc. Di huyen pulao Phú Quốc hu yaok pluh labik ngak ia mesin praong. Bruk sangka di dom pakat, dom nganh gam saong hatai caong padang saong khik caga angan pandap di bhapbini saong dom labik ngak, angan ia mesin Phú Quốc daok park atah jang di darak pasal dunya./.