Adat ngak yang Then di urang bangsa Tày

Di tukvak 3 tuk 23 minite harei 13/12/ 2019 tui tukvak Việt Nam, di nyaom biai  UB dom rajaei Công ước 2003 ka bruk khik caga inem krung ilamu  phi vật thể mbang ka  14 di UNESCO rah tabiak di Bogota, ban ine negar Cộng hòa Colombia, inem krung Thực hành Then di urang  Tày, Nùng, Thái di Việt Nam hu  UNESCO ba tame angan inem krung ilamu  phi vật thể lambaok ka menuac sia dunya. Doh Then lac ilamu biak gheih di bangsa Tày, Nùng, Thái daok di dom  tỉnh bhum ceik gah brak, bhian hu pandar dalam dom adat yau: cầu mùa, cầu yêu, cấp sắc…daong ngak brei kaya meda jang ilamu dom bangsa di  taneh ia drei .

Ủy ban Bangsa harei kabroi peih bruk Ginum biai taong yaom bruk ngak hu di Danak dak 135 tukvak 2016 -2020, ba tabiak jalan ngak ka tukvak hadei di thun 2020. Dalam ginum biai, hu 11 panuac di dom urang lambaok kapol dunya pataom tame dom kadha yau ginum biai jalan patagok bruk hu mbaok di bhap bini tame dom danak dak cơ sở hạ tầng, ilang talaih dom tavak taveiy ka dom tỉnh, ban tuk peih ngak dom cơ chế đặc thù, patagok bruk khik ramik, ngak pasiam, parabha phun jien brei dahlau ka bhum palei kathaot…

Dalam bilan puac thun 2019, Rajaei ieu dom pakat, dom gah oh brei cadu bruk sangka, tui jalan ngak khang, ngak samu gauk dom bruk hu batabiak piah ngak hu, ngak tapa dom tanut, dom bruk bo Quốc hội jao ka thun  2019, ngak jeng jalan khang kajap piah patagok kinh tế - xã hội song kadung jien karja  thun 2020. Ni lac asar kadha di Sarak mbang nyaom rajaei bilan  11/2019 bahrau hu rajaei patabiak.

  Kapol anek saih Hà Nội lambaok ka Viet Nam tame pakacah Olympic Khoa học radaih umo dunya thun 2019 mek hu 3 huy chương Ameh saong 3 huy chương pariak. Pakacah Olympic Khoa học radaih umo dunya thun 2019 nan lac mbang ka 16 hu peih tabiak di Qatar meng harei 02/12 tal harei 12/12/2019. Ini lac mbang pakacah hu peih ngak yaok thun biak hu angan je saong kein laba, hu salih gauk peih ngak kayua Mentri Pato megru di dom taneh ia brei ka dom anek saih umo 15 thun. Mbang pakacah thun ini hu 326 anek saih mai meng 70 taneh ia saong bhum taneh. Kapol 6 anek saih naih gheih, naih joi di dom tal bac 10 chuyên Toán, Anh, Hóa di Sang bac Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội – Amsterdam saong tal bac 10 chuyên lý di Sang bac THPT Chuyên Nguyễn Huệ. Taong abih 06 anek saih Viet Nam jeng mek hu Huy chương.

  Urang pal akaok Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn - TNHH sa thành viên, khan lac hu taduan harak likau padeih bruk di ong Đoàn Ngọc Hải – urang dahlau deih ngak Phó Chủ tịch UBND Quận 1- Ban raya HCM. Dahlau di nan,  hadei di tuk ngak  Phó Chủ tịch UBND Quận 1,  ong Đoàn Ngọc Hải hu brei bruk ngak  Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty xây dựng Sài Gòn. Mesup harei 4/6/2019, taduan harak pok ngak  bruk bahrau  ye dalam biar harei nan,  ong Hải nộp harak likau padeih ngak.

Harei broi 12/12, Mỹ mek hu thỏa thuận tukvak ka sa tui nguyên tac ngan saong Trung Quốc. Tui nan, Mỹ oh taong thuế ngan saong 160 tỷ USD pandap Trung Quốc meng harei 15/12 yau daok caga ngak. Bắc Kinh brei blei tame kaya nong di Mỹ. Dom urang ndem biai daok ginum cambaic laic asar kadha dalam thỏa thuận. Yau nan min, bruk thỏa thuận meda sit jang duk saong panuac khan di ong Trump di bilan 10.

Labaih 46 triệu cử tri negar Anh harei kabroi hu nao buh phiếu piah batabiak jalan ka harei hadei di taneh ia dalam 5 thun tal. Tapa pasang iek oh ka ginup abih hu khan brei thau di mesup ni  mboh lac, đảng Bảo thủ di Thủ tướng Anh Boris Johnson meda mek hu jayah song rilo gaghe di Hạ viện ginup piah ka ong Johnson tui bruk ba negar Anh tabiak truh Liên minh châu Âu (EU) – dok ieu lac Brexit – njauk di harei  31/1/2020. Bruk pilih ruah nan khan brei thau dalam harei ni.

Hãng kapal haok Mỹ (American Airlines) birau tabiak bruk lac oh ba kapal haok Boeing 737 Max tame par mbaih tal harei 7 biakn 4 thun hadei. Dua hãng kapal haok karei di Mỹ hu kapal haok Boeing 737 Max dalam kapol Southwest Airlines saong United Airlines, lahik abih yaok rituh trieu dola Mỹ jien mek tame  kayua padeih par. Jabat khik iek  kapal haok Mỹ brei kapal Boeing 737 Max padeih par abih di dunya, hadei di tuk rah tabiak dua mbang bala trak dalam tukvak oh ka tal 5 bilan, ngak brei 346 urang metai./.

Urang lang: Aí Nghiêm & Hanipha 13/12

Trang tin chiều 13-12

Vào hồi 3 giờ 23 phút ngày 13/12/ 2019giờ Việt Nam, tại Phiên họp Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể lần thứ 14 của UNESCO diễn ra tại Bogota, thủ đô nước Cộng hòa Colombia, di sản Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam chính thức được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Hát Then là nét sinh hoạt văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Tày, Nùng, Thái ở các tỉnh miền núi phía Bắc, thường được sử dụng trong các nghi lễ: cầu mùa, cầu yêu, cấp sắc… góp phần tạo nên tính đa dạng của văn hóa các dân tộc nước ta.

  Ủy ban Dân tộc hôm qua đã tổ chức Hội thảo đánh giá kết quả thực hiện Chương trình 135 giai đoạn 2016 – 2020, định hướng giai đoạn sau năm 2020.Tại Hội thảo, đã có 11 ý kiến của các đại biểu tổ chức quốc tế tập trung vào các vấn đề như bàn giải pháp tăng cường sự tham gia của người dân vào các công trình cơ sở hạ tầng, tháo gỡ vướng mắc cho các địa phương trong thực hiện cơ chế đặc thù, phát huy hợp phần duy tu bảo dưỡng, phân bổ, phân khai phân bổ nguồn vốn theo hướng ưu tiên vùng lõi nghèo…

Trong tháng cuối năm 2019, Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành không được chủ quan, tiếp tục thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp đã đề ra để hoàn thành vượt mức các mục tiêu, chỉ tiêu mà Quốc hội giao năm 2019, tạo nền tảng vững chắc triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2020. Đây là nội dung tại Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2019 vừa được Chính phủ ban hành.

Đoàn học sinh Hà Nội đại diện Việt Nam tham gia kỳ thi Olympic Khoa học trẻ Quốc tế năm 2019 đã đạt 3 huy chương Vàng và 3 huy chương Bạc. Kỳ thi Olympic Khoa học trẻ quốc tế năm 2019 - lần thứ 16 được tổ chức tại Qatar từ ngày 02/12 đến 12/12/2019. Đây là kỳ thi tổ chức thường niên rất có uy tín và bổ ích, được tổ chức luân phiên bởi Bộ Giáo dục và Đào tạo của các quốc gia dành cho các học sinh lứa tuổi 15. Cuộc thi năm nay có 326 thí sinh đến từ 70 quốc gia và vùng lãnh thổ tham dự. Đội tuyển gồm 06 học sinh tiêu biểu, xuất sắc thuộc các lớp 10 chuyên Toán, Anh, Hóa của Trường Trung học phổ thông Chuyên Hà Nội – Amsterdam và 10 chuyên Lý của Trường Trung học phổ thông Chuyên Nguyễn Huệ. Kết quả, cả 6 học sinh Việt Nam đều đạt huy chương.

Lãnh đạo của Tổng công ty Xây dựng Sài Gòn - TNHH một thành viên, xác nhận đã chấp thuận đơn xin thôi việc của ông Đoàn Ngọc Hải – nguyên Phó Chủ tịch UBND quận 1-TPHCM. Trước đó, sau thời gian làm Phó Chủ tịch UBND quận 1, thì ông Đoàn Ngọc Hải được phân công làm Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty xây dựng Sài Gòn. Sáng 4/6/2019, nhận quyết định bổ nhiệm chức vụ mới thì ngay trong buổi chiều cùng ngày, ông Hải đã nộp đơn xin từ chức.

Hôm qua (12/12), Mỹ đã đạt thỏa thuận giai đoạn một trên nguyên tắc với Trung Quốc. Theo đó, Mỹ sẽ không áp thuế 160 tỷ USD hàng Trung Quốc từ ngày 15/12 như dự định. Bắc Kinh cũng cam kết tăng mua nông sản Mỹ. Các nhà đàm phán vẫn đang thảo luận chi tiết về câu chữ trong thỏa thuận. Dù vậy, quy mô thỏa thuận có thể sẽ nhỏ hơn so với công bố của ông Trump hồi tháng 10.

Hơn 46 triệu cử tri Vương quốc Anh ngày hôm qua đã đi bỏ phiếu để đưa ra quyết định về tương lai chính trị của đất nước trong vòng 5 năm tới. Kết quả sơ bộ cuộc tổng tuyển cử trước thời hạn được công bố rạng sáng nay cho thấy, đảng Bảo thủ của Thủ tướng Anh Boris Johnson sẽ giành chiến thắng với đa số ghế cần thiết tại Hạ viện đủ để ông Johnson thực hiện được kế hoạch đưa nước Anh rời Liên minh châu Âu (EU) - còn gọi là Brexit - đúng hạn vào ngày 31/1/2020. Kết quả chính thức sẽ được công bố trong ngày hôm nay.

Hãng Hàng không Mỹ (American Airlines) vừa quyết định rút dòng máy bay Boeing 737 Max khỏi lịch trình khai thác cho đến ngày 07 tháng  4 năm sau. Hai hãng hàng không khác của Mỹ có máy bay Boeing 737 Max trong đội hình là Southwest Airlines và United Airlines, đã mất hàng trăm triệu đô-la doanh thu do phải ngừng khai thác. Cơ quan quản lý hàng không Mỹ đã quyết định ngừng khai thác máy bay Boeing 737 Max trên phạm vi toàn cầu, sau khi xảy ra hai vụ tai nạn nghiêm trọng trong thời gian chưa đầy 5 tháng, khiến 346 người thiệt mạng./.

Biên soạn: Hồng Thủy -13/12