Ong Huỳnh Đắc Cứu - umo  73 thun, urang dahlau deih ngaj bol lin, daok  di buôn Trưng, xã Krông Jing, huyện Mđrắk, lac urang hu mbaok tame peih jalan Trường Sơn Đông dalam saman mesruh metak brei thau, dahlau deih, kayua lac jalan haluk sit hadei nan hu kua samu bloh tuh cuah, randaih nan ye bruk nao mai kan kandah, min, urak ni hu tuh menyek samu tapak hu dong ka bruk nao mai di bhap bini mbuan lagaih, radeih peih nduac tapak, mbaok meta palei pala meng nan bo hu salih bahrau. Ong Cứu chreih chrai lac: 

"Meng tuk jalan  Đông Trường Sơn hu tuh menyek bloh, mik va nao mai mbuan lagaih lo. Kaya nong  di mikva pajeng ba mbuan lagaih, oh daok njauk urang blei kateik yaom song pablei hu yaom biak di nyu. Urang halei ruak kik ye nao tapak tal sang iek ruak pasak  huyện piah iek ruak oh dok duh hatai, dok dom anek saih jeng mbuan lagaih juak radeih nao bac   ."

Ong Y Luân Niê  umo 67 thun, daok di  buôn Zô xã Cư Prao, huyện M’drak jeng lac urang hu mboh dom salih bahrau kayua jalan  Trường Sơn Đông ba mai ka puk palei. Ong  brei thau, hadei di harei peih paha yasa taneh ia, tong abih labik ni jeng njauk mbom, sui  di mesruh metak palai pajoa. Karja song bhap bini ba tangin tame padang veik rai duik bahrau meng bruk padang palei , ngak sang, padang veik  trụ sở ngak bruk, peih taneh bilau pala drak. Jalan Trường Sơn Đông jeng khut, jaleih di rilo labik , hadei di nan hu kua samu tuh cuah randaih min bruk nao mai di bhap bini jeng  daok kan kandah. Tuk hu hajan, ia sua nyu pacang cakak labik ini hong dom xã jiak tapen song pasak  huyện M'đrắk. Tal thun 2013, Karja buh tabiak  yaok ribau  tỷ đồng piah tuh menyek, tuh  bê tông ye bruk nao mai  di bhap bini meng hu mbuan lagaih biak biai, kinh tế xã hội di puk palei hu salih bahrau tong abih gah. Ong Y Luân chreih chrai khan lac: 

 " Dahlau deih yaok mbang hu hajan  jalan mbak gluh baok lo, khin peih hu radeih patuh brei pagam xích, radaih la-ua atau radeih  công nông pajeng tangei,bei, njauk pandar tời kéo. Nan oh ka ndom tal tuk hu ia sua ye dom  xã Ea H'mlây, Cư Prao .. njauk pacang cakak, oh nao mai hu. Urak ni, jalan hu ngak  prong, samu tapak, pambuak palei ni tal palei deih, xã ni haong xã deih mik va nao mai mbuan lagaih lo. Oh dok huac ia sua, pajeng ba kaya nong jeng mbuan lagaih, rai duik di mik va salih bahrau. Mik va bui sambai lo."  

Tui  ong Y Bới Byă, Phó chủ tịch UBND huyện M'đrắk, huyện hu 5 xã dok rah tui dua gah jalan Trường Sơn Đông lac: Cư Prao, Ea H'Mlây, Ea Lai, Krông Jing song Krông Á. Abih tih hu  52 puk palei  song 17 bangsa adei saai daok. Meng tuk jalan  Trường Sơn Đông hu ngak bahrau, nyu dong ka bruk nao mai di bhap bini hu mbuan lagaih, palagaih ka kinh tế-xã hội hu patagok, boh sang kathaot trun biak rilo. Bruk padang ngak palei pala bahrau  di dom  xã bhian hu 14/19 tanut,  taeng xã Ea Lai mek hu  17/19 tanut . Ong Y Bới brei thau , meng hu jalan mbak mbuan lagaih, bo puk palei pataom tame padang ngak dom tanut ka bruk padang ngak palei pala bahrau ka dom nhờ xã, dong ka dom puk palei ni samar ngak salah dalam tuk vak avar di abih . 

" Ngan song  5 xã di angaok jalan  Trường Sơn Đông, khol hulin  daok pataom pren yava piah padang ngak hu palei pala bahrau, dalam nan  xã Ea Lai meda ngak salah di thun  2020. Dom  xã Krông Á, Krông Jing daok pataom pren tame ngak ka nyu salah di  thun  2023. Dalam thun 2030, tong abih dom  xã dok veik di angaok  jalan   Trường Sơn Đông hu buh jien tame piah ngak salah bloh bruk padang ngak  palei pala bahrau." 

          Jalan Trường Sơn Đông hu peih dalam saman mesruh metak tong Mỹ, duh biak siam ka bruk pajeng phao ndao, pandap mbang menyum, jru tavao y tế dong ka mblang mesruh gah merong, rik dong praong ka bruk peih paha yasa taneh ia. Urak ni jalan ni hu peih praong, hu tuh menyek, patagok siam di abih ka  kinh tế xã hội song  quốc phòng an ninh. Mbaok meta palei pala bhum ceik di sa bhum prong  meng nan bo hu rilo salih bahrau, bruk padang ngak palei pala bahrau di dom puk palei jeng hu mbuan lagaih./.

Đường Trường Sơn Đông góp phần xây dựng nông thôn mới ở Đắk Lắk

Thưa quý vị và các bạn! 

Đường Trường Sơn Đông qua Đắk Lắk bắt từ huyện Sông Hinh tỉnh Phú Yên nối với 6 xã của hai huyện M'đắk và Krông Bông kết nối với huyện Lạc Dương của tỉnh Lâm Đồng dài 131 km. Đầu năm 2013, Nhà nước đầu tư hơn 2.000 nghìn tỷ đồng để thảm nhựa và đổ bê tông toàn bộ tuyến đường với tiêu chuẩn đường giao thông cấp IV.  Tuyến giao thông quan trọng này đã giúp nhân dân đi lại thuận lợi góp phần phát triển kinh tế-xã hội, tạo động lực cho các địa phương xây dựng nông thôn mới. Bài đề cập của phóng viên Tuấn Long, thường trú tại Tây Nguyên. Mời quý vị và các bạn cùng nghe. 

Cựu chiến binh Huỳnh Đắc Cứu 73 tuổi, ở buôn Trưng, xã Krông Jing, huyện Mđrắk, là người trực tiếp tham gia mở đường Trường Sơn Đông trong thời kỳ kháng chiến cho biết, trước đây, vì là đường mòn sau được san ủi cấp phối nên việc đi lại khó khăn, nhưng giờ được thảm nhựa phằng đã giúp việc đi lại của nhân dân thuận lợi, giao thương thông suốt, bộ mặt nông thôn nhờ đó mà thay đổi toàn diện. Ông Cứu phấn khởi nói: 

Băng: "Từ khi con đường Đông Trường Sơn được thảm nhựa hoàn thành đưa vào sử dụng thì bà con đi lại thuận tiện lắm. Nông sản của bà con vận chuyển thuận lợi, tư thương không thế ép giá và luôn bán được với giá trị thực. Người dân ốm đau đi một cái là ra ngay Bệnh viện trung tâm huyện để điều trị không còn phải lo, còn các cháu học sinh cũng vậy thoải mái đạp xe đến trường."

Ông Y Luân Niê 67 tuổi, ở buôn Zô xã Cư Prao, huyện M’drak cũng là người chứng kiến những đổi thay do đường Trường Sơn Đông mang lại cho buôn làng. Ông  cho biết, sau ngày giải phóng thống nhất đất nước, toàn bộ khu vực này đều bị bom đạn chiến tranh tàn phá. Chính quyền và nhân dân bắt tay vào việc xây dựng lại cuộc sống mới bằng cách lập ấp, dựng nhà, xây dựng lại trụ sở làm việc, khai hoang đất sản xuất. Tuyến đường huyết mạch Trường Sơn Đông cũng bị phá hủy nhiều đoạn, sau đó được san ủi cấp phối nhưng việc đi lại của nhân dân vẫn khó khăn. Mỗi khi xuất hiện mưa lũ khu vực này thường bị chia cắt với các xã lân cận và trung tâm huyện M'đrắk. Đến năm 2013, Nhà nước đầu tư hàng nghìn tỷ đồng để thảm nhựa, đổ bê tông thì việc đi lại của người dân mới thực sự thuận lợi, kinh tế xã hội của địa phương thay đổi toàn diện. Ông Y Luân phấn khởi kể: 

  Băng: " Hồi trước mỗi khi mưa xuống con đường lầy lội lắm, muốn đi được xe máy phải gắn xích, máy cầy hay xe công nông chở ngô, khoai, sắn phải dùng tời kéo. Chưa kể khi lụt xảy ra các xã Ea H'mlây, Cư Prao .. bị chia cắt cô lập. Giờ thì đường làm rộng, phẳng rồi kết nối với đường liên thôn, liên xã bà con đi loại thuận tiện lắm. Không còn phải lo lụt lội nữa rồi, chở nông sản cũng thuận lợi, đời sống của bà con thay đổi rồi. Bà con vui mừng lắm."  

Theo ông Y Bới Byă, Phó chủ tịch UBND huyện M'đrắk, địa phương có 5 xã nằm dọc hai bên đường Trường Sơn Đông là: Cư Prao, Ea H'Mlây, Ea Lai, Krông Jing và Krông Á. Toàn khu vực có 52 thôn buôn với  17 dân tộc anh em cùng sinh sống. Từ khi đường Trường Sơn Đông được làm mới giúp cho việc đi lại của nhân dân thuận lợi, tạo điều kiện cho kinh tế-xã hội ở địa phương phát triển, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm xuống đáng kể. Công tác xây dựng nông thôn mới của các xã trung bình đạt 14/19 tiêu chí; riêng xã Ea Lai đã đạt được 17/19 tiêu chí. Ông Y Bới cho biết, nhờ giao thông thuận lợi mà địa phương đang tập trung xây dựng các chỉ tiêu về xây dựng nông thôn mới cho các xã, giúp các địa phương này sớm về đích trong thời gian sớm nhất. 

Băng: " Với 5 xã nằm trên đường Trường Sơn Đông, chúng tôi đang huy động mọi nguồn lực tập trung để về đích nông thôn mới, trong đó xã Ea Lai sẽ về đích đầu tiên vào năm 2020. Các xã Krông Á, Krông Jing thì sẽ tập trung mọi nguồn lực đầu tư để về đích vào năm 2023. Trong năm 2030, tất cả các xã còn lại trên đường Trường Sơn Đông sẽ được đầu tư để hoàn thành xây dựng nông thôn mới." 

          Đường Trường Sơn Đông được mở trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, phục vụ đắc lực việc vận chuyển quân nhu, lương thực thực phẩm, thuốc men y tế chi viện cho chiến trường Miền Nam, góp phần tích cực vào công cuộc giải phóng thống nhất đất nước. Đến nay con đường được đầu tư nâng cấp nhựa hóa, phát huy tác dụng lớn cả về kinh tế xã hội và quốc phòng an ninh. Bộ mặt nông thôn miền núi của cả một vùng rộng lớn nhờ đó mà có nhiều khởi sắc, việc xây dựng nông thôn mới của các địa phương cũng được thuận lợi./.