Bruk rah tabiak samar song kan kandah di jit prong COVID-19 di dunya, abih di nyu nan lac di dom negar châu Á song bhum Đông Nam Á lac bruk brei ka Việt Nam caik hatai sangak khang. Thủ tướng Phạm Minh Chính hu sarak tacei lac: "Dalam negar, yaom lac hu pasang iek siam, min jit ruak mbuan si tamuh veik tuk halei jeng hu, abih di nyu nan lac meng bruk tame tabiak suan hukum,  bruk takik sangka, iek lap, peih ngak oh njauk, oh ginup dom jalan pacang caga jit tui bruk batabiak, huac klauk vaccine pacang ruak".

Salipan urang negar Trung Quốc tame Việt Nam suan hukum bahrau njauk cap khik harei kabroi 26.4. Hu thau, maong 6 mateh harei 26/4, taduan hu panuac khan di rahra lac hu kapul urang negar langiu daok di xã An Phú, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước medil lac tame suan hukum. Công an xã An Phú pambuak haong rahra peih bruk pacang cakak, cap khik. Tal maong 9, 45 minit harei nan, dom urang nan daok nao mai di labik ấp An Tân, xã An Phú, kapul jakar peih samar cap khik .. min, tuk mboh kapul jakar, dom urang nan klaak nduac ndauk tame bien pa-ok blait di bhap bini. Hadei di nan, Công an xã An Phú pambuak haong Ban Chỉ huy Quân sự xã gam haong rahra cap khik 9 urang ba mai jabat công an.

Piah khik iek catang bhum tapen negar, pacang cakak jit  ruak COVID-19 njom tame negar drei, Gah BĐ  Biên phòng tỉnh Đắk Lắk  hu padang 6 kapul, khik iek di labik song rilo kapul khik iek nao mai, patagok parilo menuac ka dom kapul nyaom piah tagok bruk pasang iek, duah thau, khik iek pacang cakak chip dom bruk tame negar suan hukum .

Meng harei ni (27/04), anek saih dalam negar hu tut angan tame pacacah tamat saong tut angan tame pilih ruah đại học, cao đẳng gah pato mầm non thun 2021. Kayua adat pacacah tamat bac saong pilih ruah đại học, cao đẳng thun ni hu pabak dom bruk birau nan ye urang pacacah njauk caik hatai tal bruk duah thau khau tin pato tacei dahlau di tuk tut angan tame pacacah, piah ngak patakik di abih dom bruk suan meda rahtabiak. Anek saih hu pilih ruah dua jalan lac tut angan caong khin pilih ruah đại học, cao đẳng di mangaok harak bi-ar atau tut angan tui caong tapa jalan online.

Bahrau ni, di ban Thủ Đức song huyện Củ Chi (TP.HCM), Thành đoàn TP.HCM pambuak bruk song kapul  gru jru ranaih umo ban raya HCM peih harei “Gru jru ranaih umo ngak tui panuac Wa, halan hatain ka pren yava bhap bini” thun 2021. Dom gru jru ranaih umo TPHCM hu iek ruak, brei jru song pathau khan pacang caga jit Covid-19; ruak tangin takai cambuai, pandiak tabiak drah jang yau dom bruk pagam tal pren yava bhap bini di 2 labik nan. Gam song nan,  dom gru jru ranaih umo hu alin 20 tu jru y tế, dom pandap panda, pandap y tế brei ka dom labik dok ilamu dam dara, urang ngak, jabat khu phố, ấp di huyện Củ Chi. Jeng dalam mbang ni, Kapul gru jru ranaih umo  ban raya HCM dok hu tabiak mbaok  “balik iek ruak container” piah iek ruak lưu động brei saok ka urang ngak di dom khu công nghiệp di  TPHCM song dom tỉnh jiak tapen.

Piah pacang caga jit ruak, Ấn Độ harei kabroi hu brei peih rilo jalan ngak khang dalam bruk pacang caga. Kanja Ấn Độ hu ieu pataom dom kapul bol bala daong langyah bruk patagok manuac njom Covid-19 bahrau daok bak abih dom sang iek ruak di negar ni. Jeng dalam harei kabroi, sa sruh ahaoh di Ấn Độ daok pajeng rilo bình ô-xi mai daong ka rilo sang iek ruak di negar ni.

Urang njom SARS-CoV-2 di Mỹ dalam adit tapa trun hu  16% dok 409 ribau, tanut trun rilo di abih dalam sa adit meng di bilan 2. Dalam tuk nan, urang metai kayua  Covid-19 di negar ni jeng trun takik di abih meng di bilan 10 thun bloh. Tui yaok pataom di pasak pasang iek song pacang caga jit ruak, kuhria tal harei 25/04, 43% rahra  Mỹ hu klauk takik di abih  sa mbang klauk vaccine Covid-19 dalam tuk 29% hu klauk pacang ginup abih.Bruk klauk pacang di Mỹ tui kuhria yaok harei tagok tal 2,7 triệu mbang.

  Rilo danak dak klauk jru di dunya njauk padeih veik kayua kan kandah di jit Covid-19 saong bruk ni daok ba tal rilo kan kandah ka prein yava di uranaih. Adit klauk jru di dunya hu peih tabiak yaok thun di adit puac abih di bilan 4 – piah jhul samar bruk pandar vaccine piah khik ka yaok urang di yaok umo thun. Klauk jru daong ndiuk ka yaok triệu manuac yaok thun saong hu brei thau lac sa dalam dom bruk ngak di y tế hu jak jeng abih di dunya. Kayua jit Covid-19, dalam thun 2020, kadung jien uranaih di Liên hợp quốc (UNICEF) njauk parabha labaih 2 tỷ mbang vaccine, trun dut saong tanut jaik 2 tỷ 3 rituh trieu di thun 2019./.

Urang lang: Thu Thao – H.Pha - 27/4/2021