Thak pakao hu labaih 7000 asal  rilo meng lac độc hại, dalam nan hu jaiak 60 asal  ba tal ung thư, abih di nyu lac  nicotin. Nicotin nan lac sa asal lỏng jangaih, hu mùi mbau saong biak plak, mbuan ralai dalam aia saong mbuan njaom tame dalam rup tapa jalan pabah, jalan suak yava, gaok mai tapa jalan kalik. Dalam thak pakao hala hu ralo chất kích thích khối u,  yau nan min njuk pakao biak ralo oh metai chip kayua nyu njaom tame dalam rup.

     Tuk njuk pakao hala, atau daok haong urang njuk pakao, thak pakao hít tapa phổi njaom tame dalam darah, pataom veik lavik harei nyu jeng makna ba tal dom janih ruak tim mạch, viêm nhiễm jalan suak yava ngak tổn thương dalam lòng mạch darah. Kayua yau nan ye njuk pakao hala mbuan ba tal dom janih ruak yau: druh mbuk, sabil meta, kalik nhăn, trun meta mong, halak mbang tagei, ung thư kalik, ruak phổi tắc nghẽn mạn tính, limin talang, ruak tim mạch, kanjik kakau tangin, ung thư cổ tử cung, ruak takah kalik, viêm tắc mạch darah, ung thư phổi saong dom labik karei yau: idung, cambuai, dalah, tuyến aia pabah, tarakong...vv.

     Langiu di nan njuk pakao daok ngak trun takik tinh trùng, ba tal vô sinh di urang likei; mbuan ruak ung thư tử cung, rối loạn kinh nguyệt, ung thư tasau, ngan haong urang kamei; mbuan ba tal limin talang, akaok sahneng suai cakrok patagok, livang livaih ngan haong uranaih.

Yaom lac urak ini, negar drei mek hu ralo jak jeng siam mekre dalam bruk pacang cakak  pakao hala, min Việt Nam jeng daok lac sa taneh ia hu likei dam njuk pakao hala glaong abih dunya: bruk taong phạt urang njuk pakao hala labik công cộng daok oh ka peih ngak samu gauk…Việt Nam daok dalam 15 negar hu manuac urang njuk pakao hala glaong abih dunya. Cambaih laih, labaih 15 triệu urang prong di Việt Nam daok njuk pakao hala (kuhria rah tapa 2 urang  likei hu sa urang njuk pakao hala), 2/3 urang kamei saong uranaih bhian hít njauk thak pakao hala dalam sang, 33 triệu urang oh bhian njuk pakao thường xuyên hít njauk pakao hala pak sang.

     Tui kuhria mboh, hu jaik 41% urang likei dam, 1,6% urang kemei dara, 5,9% uranaih likei saong 1,2% uranaih kamei njuk pakao hala yaok harei. Dom janih ruak pambuak pagam tal pakao hala nan lac makna dang akaok ba tal labaih 40 ribau urang metai pak Việt Nam yaok thun, samu haong jaik 100 urang metai dalam harei, dalam nan, 22% urang metai lac urang likei saong 9,5% urang metai lac urang kamei.    

      Kein laba ngan haong pren yava tuk klaak pakao hala nan lac biak prong. Rup babhap oh daok njom chất độc, tah klaak jalan ba tal dom janih ruak yau ndom angaok nan. Meyah klaak pakao hala dahlau umo 50 meda trun 50% nguy cơ metai kayua ruak tim mạch hadei di tuk klaak pakao hu sa thun, trun 50% nguy cơ njauk ruak ung thư phổi.

     Kadha di harei dunya oh hu pakao hala thun ini nan lac “Njauk in bao bì pakao hala trơn” piah patrun bruk pachreih urang njuk pakao, dalam nan hu bruk giới hạn atau pakuac pandar dom logo, sambo màu, biểu tượng, angan je atau dom yaih khan angaok pok pakao hala. Angaok pok pakao tok brei in angan pandap atau angan labik ngak, hu sambo màu saong kiểu cách njauk adat hukum. Dom jalan ngak ini piah pacang cakak bruk yaih khan lac janih pakao ini tác hại jang pakao hala diah, taphia di nan daong ka bruk brei thau ka pren yava angaok pok pakao hala hu caik hatai jang saong mbuan mboh jang jang ngan haong urang njuk, tapa nan patagok hu panuac cảnh báo pren yava angaok pok pakao hala.

     Gah Y tế Dunya jeng hu panuac kakei Việt Nam njauk jhul pakhang jhang bruk padang labik oh hu pakao hala. Bruk  padang nyaom hành động atau thanh tra chuyên ngành, bhian pasang iek bruk peih ngak môi trường oh hu pakao hala saong padang jalan talei pandiak brei thau ka bruk ngak suan meda daong ka Việt Nam peih ngak hu bruk ini./.