Kalup kapul hala paneing: khik ramik ilamu di bangsa Chăm
Thứ sáu, 00:00, 09/12/2016 hanipha hanipha
Ariya lac sa inem krung biak hu yaom glaong di urang Chăm, lac bruk ngak brei hadah mbaok meta di sa bangsa min nyu lihik nao meng lavik mai. Hu oh takik dam dara Chăm oh thau, oh takre doh, cuak ariya… Thun 2005, kalup kapul hala paneing palei Chăm Phú Nhuận, xã Phước Thuận, huyện Ninh, tỉnh NT tabiak rai song ni lac kalup kapul “ngak brei duik veik” bruk doh- cuak Ariya dalam rai duik bahrau. Daa mik va song tong abih gauk duah thau kalup kapul ni dalam bruk khik ramik ilamu di bangsa Cham tapa kadha vak di Ái Nghiêm, urang vak di rayo sap ndfom VN dok di ban raya HCM.

Khol hulin hu nao rivang palei Chăm Phú Nhuận, xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận dalam dom harei Puac thun. Labik ni jeng dok khik hu dom panuac doh - cuah ariya  dalam rai duik urang bangsa Chăm meng bruk padang tabiak dom kalup kapul doh - cuah ariya, peih tal pato doh Ariya ka mik va bangsa drei. Amuk Châu Thị Đông, chủ nhiệm Kalup kapul hala paneing doh cauh Ariya Phú Nhuận, xã Phước Thuận, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận brei thau:

 

Khin puac hu ariya, ye brei thau haroh Chăm klak…

         

Labaih 10 thun ngak bruk, kalup kapul hala paneing hu peih rilo tal pato akhar haroh Chăm klak, cauh ariya song roh duah hu labaih 80 tác phẩm văn học nghệ thuật, ragu daoh, ragam tamia bhap bini, saong dalikan... Min, amuk Đông song dom nghệ nhân, urang dalam kalup kapul jeng daok duh hatai, sahaneng duah jalan ngak yau habar khik hu kalup kapul  song ariya Chăm. Kalup kapul ngak bruk tui jalan XH hóa, dom urang dalam kalup kapul jeng halan hatian hu mbaok tame. Yaom lac kan kandah, min meng abih hatai ka ilamu bangsa di dom urang hội, kalup kapul lac sa labik ka dom urang caik hatai sangka, takre ariya mai pataom mbaok. Amuk Thành Thị Sử, umo 67 thun  daok di palei  An Nhơn, xã Xuân Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận, meng takre ariya nan ye oh huac jalan atah labaih 40km piah nao tal kalup kapul hala paneing Phú Nhuận, Amuk khan lac:

 

Hulin meng palei An Nhơn  tal Phú Nhuận piah tui bac Ariya, doh bhap bini Chăm piah mai pato veik ka anek taco hulin, piah khik ramik ilamu bangsa drei. 

 

Doh cauh ariya hu rilo kadha ka bruk thế thái nhân tình, xã hội, ndom tal adat cambat tanarakun, pato pakai menuac sia, tuk vak pala drak , pok meyaom taneh ia palei negar …yau kadha:  ariya Chăm - Bini,  ariya glang anak, ariya pato adat, ariya hatai paran… Ariya bhim hu doh dalam tuk  lễ, rija likau hajan , ndam likhah, ndam metai,

 

 

Kayua oh hu labik parang main, bhian lac dom tuk salah bruk ngak nong, dom nghệ nhân, urang dalam kalup kapul pataom gauk di sang muk  Đông doh cauh ariya piah khik bruk. Khin doh cauh ariya hu, urang bac takik di bih dalam 2 thun bac, bac haroh Chăm song dar kanan  tal yaok rituh lagu. Tuk vak, bruk  kan kandah di janih ariya klak ni jeng ngak kan kandah ka dom dam dara takre nyu. Urak ni, urang hội dalam kalup kapul hala paneing dok labaih 20 urang,. Tong abih dom urang hội umo jeng labaih 60 thun. Ong Phú Vận, umo 70 thun daok di  palei Phú Nhuận lac sa urang dok khik hu dom kadha doh cauh ariya di bangsa drei tapa dom baoh tapuk meng  akhar Thrah  bo ong muk caik veik. Dom baoh tapuk klak bak thur mur tui thun bilan. Hu dom tapuk nyu klauk tahak, hu ong cih vak veik meng tangin . Ong Vận thau nan lac dom baoh tapuk quý, nan ye khik piah biak siam.

 

Ariya di bangsa Chăm meng saman lavik  ong muk caik veik. Meng dom ong akaok ong kut nao dahlau

 

Urak ni, dalam bhap bini Chăm dok hu biak takik urang thau puac, cauh ariya Dom urang thau doh, cauh ariya biak takik yau  muk Đông, muk Sử, ong Vận jeng umo labaih 70 thun. Dam dara Chăm oh dok mbak carak song bruk doh cauh ariya, dom kadha doh ariya meda lihik nao tui thun bilan. Bruk padang kalup kapul hala paneing Phú Nhuận piah khik ramik song patagok ilamu Chăm, pato pakai ka rai rah ranaih umo lac sa bruk ngak  biak njauk iek praong, njauk pok meyaom./.    

 

hanipha
Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC