Piah hu ia pruh mikva Ninh Hai brei kham kuac bingun

Kreh pandiak khang di bilan bhang tua riya, ong Lâm Sỹ Bé daok di xã Nhơn Hải, huyện Ninh Hải sre ia hauk gam saong dom urang kuac rok bungun ia daok kham ngak bruk haong mac jamraic caong khin duah hu halau ia. Taneh apuh praong 5.000 met vuong pala lasun tím min bilan ini  kayua oh hu ia yau nan ye ong Bé tok pala 1.000 m2 . Piah khik hu bruk pala drak, ong Bé brei pah urang kuac bingun mek ia pruh. Ong Bé lac, baoh sang ong kuac sa baoh bingun dalam trun 50 mét min njauk klak kayua  oh hu ia. Mboh damen prein buh tabiak njauk klak saoh, ong kuac veik bingun karei. Meyah bingun kuac hu ia, urang kuhria 400.000 đồng sa met daok meyah oh hu ia ye mek 300.000 đồng sa met. Yaom lac, abih prein yawa, abih jien ndo min oh njauk lac tuk halei jeng patuah jamo dhu ia duah tal taneh patau dalam trun tal jaik rituh mét.

Kurang ia pruh nan lac bruk di urang ngak nong daok di xã Nhơn Hải. Bhum taneh ini hu mbang ia meng binek Ông Kinh. Binek praong padang hu ia 800.000 me3, ba ia pruh ka labaih 200 ha taneh pala nho, lasun, toi min thu abih ia meng dom bilan ini mai. Tui mikva di labik ini, pandiak bhang dui atah yau nan ye kuac binguk lac bruk bo mikva meda ngak hu piah daong ka bruk pala drak di tuk ini.

Oh lac kan kandah ka phun pala, pandiak bhang jeng ngak kan kandah tal bruk raong glang. Di Bhum raong athur di huyen Bác Aí, tỉnh Ninh Thuận, mikva daok dang anak ralo kan kandah tuk dom mblang hareik thu lagu. Piah duah hu pandap mbang ka athur raong, dom baoh sang brei blei pong yaong chiat meng 30.000 tal 35.000 đồng sa gol. Yau nan min, oh njauk tuk halei pong jeng hu kayua bilan yuak meng blaoh pong oh daok ralo; dalam tuk nan, bilan Hè Thu anak tal brei padeih tam darak.

Ong Ka Tơr Chính daok di xã Phước Trung, huyện Bác Aí duh hatai lac, pandiak bhang hareik oh tamuh hu, jaik sa bilan ini taphon 10 drei limo njauk kareih dalam var brei mbang var kurang var trei piah diuk tapa harei. Harei harei, ong nao yaok mbaik km jalan duah yuak hareik ka limo. Ong hu pala tha sào taneh hareik limen min kayua oh hu ia yau nan ye hareik oh tamuh. Ong iew phone duah blei pong min oh ka hu. Meyah pandiak bhang tua riya dui atah ye brei pablei limo kayua oh daok raong veik hu.

Bruk kurang ia pruh daok rah tabiak khang di dom huyện Thuận Nam, Ninh Phước, Ninh Sơn, Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận. Tui yaok pataom di Công ty TNHH Một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Ninh Thuận, kuhria tal harei 25/3, taong abih 21 binek ia dalam tỉnh tok daok labaih 43 triệu dalam abih tih 194,5 triệu m3, meblah labaih 22% dung tích padang ngak. Binek ia Đơn Dương (tỉnh Lâm Đồng) pabak ia pruh ka tỉnh Ninh Thuận  urak ini daok jaik 90 triệu dalam 165 triệu m3, jaik 54,5% dung tích thiết kế.

Tui gah ngak nong tỉnh Ninh Thuận, kurang ia ba tal rilo taneh ngak nong brei padeih pala drak. Tui kuhria dalam bilan Đông Xuân 2019 - 2020, dalam tỉnh  hu labaih 7.500 ha taneh padai, njam patam, raong kaya ikan dalam ia brei padeih kayua kurang ia. Ta-eng huyện Thuận Nam daok gaok kan kandah trak kayua tua riya rah tabiak praong. Meng thun 2019 mbiah tal ini, dalam huyện brei padeih ngak labaih 1.800 ha padai  saong labaih 1.000 ha phun yaok janih kayua pandiak bhang. Rilo baoh sang daok dang anak bruk eik lapa.

Phó Akok UB bhap bini tỉnh Ninh Thuận Trần Quốc Nam brei thau, anak bruk tua riya daok rah tabiak dalam kan kandah, piah jhul patagok bruk pala drak, UB bhap bini tỉnh iew Sở Ngak nong saong patagok palei pala pambuak saong dom sở, dom gah, karja palei ba tabiak jalan ngak piah pacang bhang tua riya; brei kuria sumu ia pandar, ia pruh; pataom tame daong ka dom janih phun pala daok ngak, brei jien tame glaong yau nho, medar, măng tây xanh, nha đam, lasun, tỏi...Gam saong nan, tỉnh brei hu jalan daong, pachreih dom palei jhul khang bruk salih janih phun pala tamuh hu di bilan bhang thu; duah ia ala taneh, pandar cong nghe pruh ia patak pataom piah khik bruk pala drak di bilan bhang thu thun 2020.

Ndem ka jalan pacang caga pandiak bhang tua riya suai lavik, tỉnh Ninh Thuận daok peih ngak Danak dak rami ramik veik gah ngak nong pambuak pagam haong pacang caga biến đổi khí hậu pamaong tal thun 2030; kham brei padang ia taba di dom binek ia hu pasiam blaoh, padang ngak birau piah parabha  ia ka dom bhum pala drak dalam tỉnh./.

Urang lang: Aí Nghiêm  10/4/2020