-Dalam khu phố Chăm hu labaih 300 sang ngan saong 1.889 menuac, rilo meng lac mikva Cam Awar. Dom thun dahlau daih, raidiuk di mikva pagam pambak tame bruk ngak nong, rilo meng lac ngak padai saong raong glang sit sot, yau nan ye jien mek tame oh tani tanat. Tui ông Thông Phi, Bí thư Chi bộ khu phố: 5 thun dahlau,  sang kathaot di khu phố hu biak rilo. Lingiu sarak daong di Đảng, karja, dalam dom thun tapa, pakat ủy saong karja ban sit Lạc Tánh kham merat pathau khan, jak ba mikva pak ini klak bruk pala drak oh lagaih tui jalan mengkan, salih dom janih phun pala kaya raong takik kein laba tapa janih phun, anek pajaih barau, pandar alamu ky thuat barau tame ngak piah paglaong chất lượng, năng suất pandap ngak tabiak.

 -Meng bruk kham merat di puk palei, mikva Cam di khu phố dak harei dak salih karei, meng ngak padai, tangei salih tapa pala phun công nghiệp yau cao su, taphia nan patagok dom bruk raong glang yau ye: raong limo palimek, limo binai…ba mai kein laba kinh te glaong, meng nan, raidiuk mikva hu salih barau. Saai Đồng Sơn, khu phố Chăm, ban sit  Lạc Tánh, huyện Tánh Linh brei thau: Dom thun jaik ini, hu bruk sangka di karja daong ka mikva Cam pak ini hu mesraiy jien meng gilang pariak ngak nong saong gilang pariak sarak karja, yau nan ye mikva khang hatai salih phun pala. Ban điều hành khu phố jeng jak ba mikva kham merat ngak mbang piah dak harei dak paglaong jien mek tame. Meng nan raidiuk mikva di khu phố Căm urak ini tani tanat jang dahlau diah biak rilo.

 -Ndom biai saong kol dahlak, ong Thông Phi, Bí thư chi bộ di khu phố Chăm chreih chrai brei thau: ba akaok nao dahlau dalam bruk salih jalan ngak mbang barau, mô hình pala phun cao su pak ini tuk akaok mereip hu jak jeng, padang hatai jia piah palei pambak praong ka dom sang karei. Urak ini dom taneh pala phun cao su di palei Cam ini tagok labaih 40 ha. Meng kham merat kak kajap haong taneh piah ngak mbang, pala drak, meng di nan hu rik daong oh sit dalam bruk patagok kinh tế di yaok baoh sang pak ini. Dalam khu phố urak ini tok daok 43 baoh sang kathaot, rilo meng lac dom sang oh hu phun jien piah buh tame ngak mbang. Ông Thông Phi, Bí thư Chi bộ khu phố Chăm, ban sit Lạc Tánh, huyện Tánh Linh, t.Bình Thuận lac : Dom thun tapa, Đảng, karja tuk halei jeng sangka tal raidiuk, ilimo di mikva Cam pak ini. Jeng hu mbuan lagaih meng halau ia tani tanat, nan ye mikva khang hatai salih phun pala kaya raong. Lingiu di jien mek tame meng phun padai, mikva daok hu jien mek tame meng phun cao su, pa-ok blait saong kubao, limo, pabe. Rilo sang hu jien mek tame tani tanat meng dom janih nan.

-Piah paglaong jang bruk patrun kathaot, puk palei jhul khang bruk daong ka rilo sang kathaot, sang jaik si kathaot hu mesraiy dom phun jien ưu đãi, meng di nan pachreih ba mikva yam tagok tabiak truh kathaot. Kuhria dalam 6 bilan akaok thun, Dhar kapul urang kumei saong Dhar kapul urang nong hu daong dom sang tín chấp mesraiy jien di gilang pariak sarak karja huyện piah blei phun pajaih, anek raong, peih praong dom mô hình ngak mbang kinh tế. Gam saong nan, puk palei ngak siam dom sarak patrun kathaot khang kajap yau ye: daong sang daok, bảo hiểm y tế, phun pajaih, anek raong, pato bruk ngak ka urang ngak palei pala…yau nan ye, raidiuk dom sang kathaot hu tagok mboh di anak meta.

-Dom salih bahrau dalam jalan saheng, jalan ngak hu daong ka mikva tani tanat raidiuk, meng di nan rik daong oh sit tame bruk salih bahrau mbaok meta di khu phố Cam ini./.

Nỗ lực giảm nghèo ở khu phố Chăm

------------

Nhờ sự chăm lo của Đảng, Nhà nước cùng với nỗ lực vươn lên trong làm ăn của mỗi gia đình, hiện nay, đời sống của bà con Chăm ở khu phố Chăm, thị trấn Lạc Tánh, huyện Tánh Linh, Bình Thuận, đã thay đổi đáng kể. Ngoài việc làm ruộng lúa, những diện tích đất rẫy trước chỉ trồng cây đậu, cây bắp nay bà con tích cực chuyển sang trồng những cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao hơn, góp phần nâng cao thu nhập. Bài của Na Uy CTV Đài Tiếng nói Việt Nam phản ánh nỗ lực giảm nghèo ở khu phố Chăm Lạc Tánh:

Toàn khu phố Chăm có hơn 300 hộ, với 1.889 nhân khẩu, đa số là bà con Chăm theo đạo Bà ni. Những năm về trước cuộc sống của bà con chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, cụ thể là trồng lúa và chăn nuôi nhỏ, lẻ nên thu nhập bấp bênh. Theo đồng chí Thông Phi, Bí thư Chi bộ khu phố: Cách đây khoảng 5 năm, tỷ lệ hộ nghèo ở khu phố còn khá cao. Ngoài chính sách hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, trong những năm qua, cấp ủy và chính quyền thị trấn Lạc Tánh tích cực tuyên truyền, vận động bà con Chăm ở đây xóa bỏ tập quán sản xuất lạc hậu,  thay thế các loại cây trồng vật nuôi kém hiệu quả bằng cây, con giống mới, áp dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất để nâng cao chất lượng, năng suất sản phẩm làm ra.

Từ sự nỗ lực của địa phương, bà con Chăm ở khu phố đã dần thay đổi, từ trồng lúa nước, bắp chuyển sang trồng cây công nghiệp như cao su, đồng thời tăng cường xây dựng các mô hình chăn nuôi như: nuôi bò vỗ béo, bò sinh sản… mang lại hiệu quả kinh tế khá, nhờ vậy, đời sống bà con có nhiều chuyển biến tích cực. Anh Đồng Sơn, khu phố Chăm, thị trấn Lạc Tánh, huyện Tánh Linh cho biết:

( Mấy năm gần đây, nhờ sự quan tâm của Nhà nước hỗ trợ cho bà con Chăm ở đây vay vốn từ ngân hàng nông nghiệp và ngân hàng chính sách, nên bà con đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng. Ban điều hành khu phố cũng tích cực vận động bà con ra sức làm ăn để từng bước nâng cao thu nhập. Nhìn chung đời sống bà con ở khu phố Chăm bây giờ ổn định hơn trước rất nhiều.)

Trao đổi với chúng tôi, ông Thông Phi, Bí thư chi bộ ở khu phố Chăm phấn khởi cho biết: Tiên phong thay đổi cách làm ăn mới, mô hình trồng cây cao su ở đây bước đầu thành công, tạo niềm tin để Ban thôn tiếp tục nhân rộng cho các hộ khác có điều kiện. Hiện nay, số diện tích trồng cây cao su ở thôn Chăm này tăng lên hơn 40 ha. Nhờ tích cực bám đất để sản xuất, từ đó đã góp phần không nhỏ trong việc phát triển kinh tế của mỗi gia đình ở đây. Toàn khu phố hiện chỉ còn 43 hộ nghèo, chủ yếu tập trung ở những gia đình không có vốn để đầu tư vào sản xuất. Ông Thông Phi, Bí thư Chi bộ khu phố Chăm, thị trấn Lạc Tánh, huyện Tánh Linh, Bình Thuận nói:

(Những năm qua, Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến đời sống, văn hóa của bà con Chăm ở đây. Cũng nhờ thuận lợi về nguồn nước ổn định, nên bà con mạnh dạn chuyển đổi cây trồng vật nuôi. Ngoài việc thu nhập từ cây lúa, bà con còn có nguồn thu từ cây cao su, điều và trâu, bò, dê. Nhiều gia đình có thu nhập ổn định từ các nguồn trên.)

Nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác giảm nghèo, địa phương đẩy mạnh hỗ trợ nhiều hộ nghèo, cận nghèo tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, từ đó tạo động lực giúp bà con vươn lên thoát nghèo. Chỉ tính trong 6 tháng đầu năm, Chi Hội phụ nữ và Chi Hội Nông dân đã giúp các hộ tín chấp vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội huyện để đầu tư cây giống, vật nuôi, mở rộng các mô hình làm ăn kinh tế. Song song đó, địa phương thực hiện tốt các chính sách giảm nghèo bền vững như: hỗ trợ nhà ở, bảo hiểm y tế, cây giống, vật nuôi, đào tạo nghề cho lao động nông thôn… chính vì thế,  đời sống các hộ nghèo được cải thiện rõ rệt.

Những thay đổi trong cách nghĩ, cách làm đã giúp bà con ổn định cuộc sống, từ đó  góp phần không nhỏ vào việc thay đổi diện mạo ở khu phố Chăm này.