Di nyaom biai ka bruk buh jien tame ngak mbang di tỉnh Hậu Giang thun 2022 ngan saong kadha “Doanh nghiệp mai, Hậu Giang bui” rah tabiak harei 17/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính caong dom urang đầu tư mai tal Việt Nam jeng yau tỉnh Hậu Giang tui jalan “kein laba samu gauk, kan kandah parabha gauk; hatung hatian, ilamu, akaok sahneng; tapak tapaiy, abih hatai ka bruk”; padang jalan pablei salih suai lavik, khang kajap, ngak njauk panuac sanya buh jien tame ngak mbang, pambuak gauk, brei mboh angan je, ndom biai samu haong bruk ngak, ngak siam ilamu di doanh nhân, ndom oh haong bruk kanjak jhak. Dom urang buh jien tame ngak mbang njauk paglaong hatai sahneng khik caga alam môi trường; peih ngak siam sarak brei ka urang ngak, dak padang labik ngak siam mekre, salamat.

Kapul dam dara cộng sản HCM pakat negar bahrau peih bruk tabiak mbaok  harei tabung glong “Halan hatain jak ba gauk padang ngak palei pala bahrau” di tỉnh Đồng Tháp. Harei tabung glong hu pamong tal dam dara  tame dom bruk ngak cambaih laih , tapa dom bruk padang jalan mbak palei pala, truac hadah jalan palei hu mbaok tame pala phun hajao, pala bingu tapen jalan; hu mbaok tame salih bahrau ilamu, pandar  công nghệ số tame bruk ngak mbang, pablei salih… Harei tabung glonghalan hatain jak gauk padang ngak palei pala bahrau dok lac jalan  ka dam dara brei mboh hatai khin, jalan sahneng, ba abih pren yava di drei tame bruk dak padang palei negar song padang ngak palei pala bahrau.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu hu brei tapa sarak daong taong abih jien bac ka uraniah mầm non 5 thun saong anek saih pakat  THCS. Tui kuhria, kadung jien karja tỉnh meda buh tabiak dalam vaktu 2022-2025 lac labaih 568 tỉ đồng, thun bac 2022-2023 lac labaih 140 tỉ đồng. Tỉnh jeng daok likau panuac Tỉnh ủy daong jien bac ka uraniah nhà trẻ, uraniah mẫu giáo 3 thun, 4 thun, anek saih THPT công lập saong langiu công lập, urang bac di dom labik pato pakai thường xuyên dalam tỉnh.

Công an tỉnh Bình Dương dok jhul samar bruk jao, bayar  thẻ căn cước công dân (CCCD) hadei di tuk bhap bini hu ngak harak brei thẻ.  Meng bilan  3/2021 tal ni, Công an Bình Dương taduan labaih  1,5 triệu harak likau ngak bahrau, ngak veik thẻ CCCD. Công an tỉnh pambuak  bruk song  bưu điện bayar labaih  1,1 triệu thẻ ka bhap bini . Urak ni, dom bưu điện dok khik labaih  33.500 thẻ , kayua quá tải , yau nan ye, oh ka ba tal tangin menuac urang. Ngan song dom urang  urak ni  oh ka hu thẻ , kayua dalam tuk vak ngak  CCCD, bhap bini pabak khaw tin oh njauk, yau nan ye, công an lahik rilo tuk vak piah duah thau, ramik veik. 

Anak bruk quấy rối tình dục di labik hu rilo menuac, UBND TP Hồ Chí Minh bahrau hu panuac ieu dom sở, ngành, dom quận, huyện, TP Thủ Đức ba tabiak dom jalan pacang caga bruk nan. Dalam nan, dom sở ngành brei padang jalan pambuak bruk, pacang caga, daong ka urang njauk rapeik rapai di labik hu rilo menuac piah peih ngak iek, padang jalan ngak, caga jien piah pasiam, padang ngak piah ka bruk nao mai agaok dom radaih công cộng hu siam mekre salamat ka urang kumei saong uraniah. Langiu di nan, dom bruk yau pacang caga bruk rapeih rapai jeng brei hu sangka tuk padang ngak pasiam, ngak jeng labik salamat ka urang kumei saong uraniah.

Urang brei panuac mintri Ngoại giao Iran Nasser Kanaani hu panuac oh njauk hatai haong dom bình luận di ổng thống Mỹ Joe Biden dalam mbang nao rivang  Trung Đông meng bloh, bo Tehran ndom lac, daok pacuh pajarak urang pamaoh Iran dalam bhum. Urang brei panuac mintri Ngoại giao Iran Kanaani ndom lac sarak jalan ngak di  Tehran lac duah jalan pandar công nghệ hạt nhân kayua dom jalan ngak sron mbon tui hukum song sarak dunya. Iran  sinya patui jalan ginum biai piah yah dom jalan  tong  phạt song ramik pasiam thỏa thuận hạt nhân hu mbaoh tangin di thun  2015 song dom taneh ia. 

Sa sruh kapal haoh pajeng pandap  di Serbia laik jaik ban Kavala di Hy Lạp melam 16/7 (tui mon pak nan, ngak brei 8 urang dalam kapul peih kapal haoh metai abih. Akaok Mintri Quốc phòng Serbia brei thau, tuk gaok bala, kapal haoh pajeng pandap par tagok meng Serbia, daok pajeng 11 tấn phao ndao saong mìn tal Bangladesh. Mbnag par pajeng phao ndao ini hu Mintri Quốc phòng Bangladesh njauk hatai lac "lagaih haong adat hukum dunya". Gam haong nan, tah klaak dom panuac lac  sruh kapal haoh pajeng phao ndao tal Ukraine.

  Bhap bini Canada daok mboh trak damak meng bruk tagok yaom pandap mbang  song  năng lượng, dalam tuk bruk  lạm phát di taneh ia ni dalam bilan 5 lac 7,7%, jiak tanut glong abih dalam  40 pluh thun. Urak ni, yaom pandap mbang tagok labaih 10%, tui nan jiak 25% urang  Canada njauk mbang takik jang. Labaih sa meteh bhap bini duah hu jien yaok thun  ala 50.000 đôla Canada dok kan kandah piah hu ginup jien blei pandap mbang./. 

Urang lang: Ai Nghiem – 18/7/2022