Tui Cục Khik ramik urang ngak di negar langiu – Mintri Lao động, Thương binh saong Xã hội, dalam 6 bilan akaok thun, dalam taneh ia hu labaih 72.300 urang ngak tabiak negar langiu ngak bruk, mek hu labaih 60% jalan ba tabiak dalam thun 2023. Ba akaok nao dahlau di dom darak pasa taduan urang ngak Việt Nam lac Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc.... Hàn Quốc khan lac tukvak anak tal meda tagok rilo jang 5 mbang bruk taduan urang ngak di Việt Nam. Rajaei Nhật Bản jeng peih bruk ngak pasiam sarak piah ka urang ngak negar langiu hu ilamo glaong meda daok veik suai lavik. Ini lac dom siam lagaih piah patagok urang ngak, patagok kein laba, peih tabiak jalan lagaih piah daok veik suai lavik kadom urang ngak lac urang Việt Nam.

UBMT negar Viet Nam tỉnh Đồng Tháp bahrau jao jien padang ngak sang jum pataom brei ka sang kathaot tỉnh Điện Biên haong pok jien abih tih jaik 466 triệu đồng. Pok jien ini kayua dom jabat dalam tỉnh Đồng Tháp rik daong. UBMT negar Viet Nam tỉnh Đồng Tháp pok meyaom, thau dar phor dom jabat hu rik daong jien tame pok jien ini, hu daong ka urang kathaot tỉnh Điện Biên kham merat yam tagok tani tanat raidiuk

Urak ini, TPHCM daok patui veik khik ramik 1.920 labik danak dak hacih, hijao, siam ka alam môi trường. Bruk njauk uan tabuan lac hu 198 labik tachrauk nerak hu  jeng labik me-in di rahra yau mblang ma-in thể thao, bein bingu, mblang ma-in, labik pataom gauk di bhap bini. Tui Chi cục khik caga alam môi trường, dalam thun ini, ban raya meda hu labaih 500 bruk ngak pachreih tui hu peih tabiak haong rilo jalan ngak, palagaih ka rahra hu mbaok tame, yau ye pataom mek nerak tachrauk ngak jhak tal baoh sang, pataom mek nerak meda pasiam veik hu, harei pataom Raidiuk hijao, ginum biai, harei pataom pakacah, tabiak mbaok puh ramik, pala phun hijao, ngak jeng mbaok mata hijao.

Tui Cục Khik ramik ar saong pacang caga bala meng langik tasik (Mintri ngak nong saong patagok palei pala) meng akaok thun tal ini, taneh ia drei gaok kan kandah meng 19 dalam 22 bala meng langik tasik lac áp thấp nhiệt đới, hajan praong, hajan patau, ia dauk, glut jaleih, megei baoh taneh saong li-an khang, l-an palai pajoa… Bala meng langik tasik ngak brei 49 urang metai, lahik, 36 urang njauk rambus, khat lahik gah kinh tế labaih 308 tỷ đồng. Ta-eng dalam mbang padeih lễ meng 29/4 - 3/5/2023, hu ngin, rabuk, hajan patau di 8 tỉnh bhum ceik gah brak, ngak khat lahik praong gah kinh tế tui kuhria lac jaik 35 tỷ đồng. Abih di nyu lac, bilan pandiak thun ini mai tal aval jang, khang jang kuhria rah tapa yaok thun.

Melam 5-7, di kraong Cửa Lớn (dalam puk Xóm Lớn Ngoài, xã Hàng Vịnh, huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) rahtabiak bruk glut jaleih ngak ka 4 baoh sang jaleih trun dalam kraong, khat lahik labaih 200 triệu đồng. Biak patuak lac bruk glut jaleih oh njauk hagait tal menuac urang. Tui kuhria meng akaok thun tal urak ini, di dalam tỉnh Cà Mau rahtabiak labaih 100 mbang glut jaleih taneh tapen kraong. Huyện Đầm Dơi saong Năm Căn lac dua labik njauk khat lahik praong abih di tỉnh ka bruk glut jaleih tapen kraong.

Dalam 6 bilan akaok thun ini, Campuchia hu 4.668 urang njauk ruak pandiak tabiak darah, rilo jang jaik 63% duk haong tukvak ini thun blaoh saong hu 10 urang metai. Urang dang akaok danak dak pandiak tabiak darah negar Campuchia brei thau, langiu di bruk langik tasik ye bruk patagok menuac njauk ruak pandiak tabiak darah lac bruk tamuh tabiak tui tukvak 5 thun sa mbang. Dahlau di nan, mbang tamuh ruak pandiak tabiak darah praong abih di Campuchia lac di thun 2019, hu labaih 60.000 urang njauk ruak pandiak tabiak darah, ngak ka labaih 40 urang metai.

Tui Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc, amuk Rosemary DiCarlo, bruk pambuak gauk lac jalan  piah langyah hu siam lagaih bruk hạt nhân Iran. Bruk njauk ngak di abih lac abih gah pambuak veik bruk ginum biai dak samar dak siam saong mek hu dom sanya ka bruk daok kadaong veik. Dahlau di nan, harei 9/6, Iran hu tah klaak panuac khan di gah papar sap ka bruk taneh ia ini “jaik mek hu sanya ka hạt nhân tạm thời” haong Mỹ, gam tui di nan jeng brei thau sanya yau nan oh hu daok kadaong veik saong oh hu dalam danak dak ginum biai.

Tukvak jaik di ini, di vùng vịnh San Francisco di Mỹ hu mboh dak harei dak rilo ikan “voi xám” daok mai gilac veik. Ini lac bruk siam dalam tuk dom ikan voi xám, lac janih ikan hu angan di bhum tasik Thái Bình Dương, nyu trun khang dalam tukvak jaik di ini. Dalam bilan “di cư” 2022 - 2023, abih tih dom drei ikan voi xám dalam bhum tasik ini, lac 14.526 drei, trun biak rilo duk haong 28.790 drei dalam bilan “di cư” 2014 - 2015. Makna lac kayua trun biak rilo pandap mbang, nerak tachauk alam môi trường gam haong bruk nao mai rilo di dom kapal gilai pajeng pandap./.