Rilo bruk ngak siam, hu makna praong hu peih tabiak di Harei Biên phòng dalam rahra thun 2022 di rilo tinh, ban, tapa nan ngak brei khang kajap jang talei pambuak bruk  di Biên phòng saong bhap bini puk palei, rik daong khik kajap saron mbon labik tapen negar. Harei Biên phòng dalam rahra hu Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Ban raya Hồ Chí Minh, Ủy ban MT negar Việt Nam TP haong karja puk palei saong dom gah Biên phòng peih ngak rilo bruk hu makna praong, siam makre, yau ye: cuk gilau pahadar dom Anh hùng, liệt sĩ; alin hadaih ka dom sang sarak kanja, urang gaok kan kandah kayua jit ruak Covid-19; alin 20 pandap ngak mbang duah jien ka urang kan kathaot.

Di xã tapen negar Krông Na, huyện Buôn Đôn, Tỉnh đoàn Đắk Lắk song Tỉnh đoàn Lâm Đồng bahrau pambuak gauk peih ngak danak dak Bilan 3 tapen negar thun 2022 ngan saong kadha “Jalan tapen negar taneh ia dahlak”. kayua kan kandah di jit ruak, danak dak hu peih katut panah hong rilo bruk ngak hu makna yau: peih ngak danak dak truac hadah jalan tapen negar di labik inem  krung dak rai pakat negar Mblang tapa krong Sêrêpôk; padang ngak jalan ia pruh  tự động ka bein phun dam dara di Đồn biên phòng Sêrêpôk; brei pandap ka dom urang lin bộ đội biên phòng ... taong abih yaom jien brei ka dom bruk ngak nan, lac labaih 100 triệu đồng.

Harei 2/3, di ban Phan Rang - Tháp Chàm, UBND tỉnh Ninh Thuận hu peih Ginum biai ilamo mek panuac brei thau ka bruk “Quy hoạch tỉnh tukvak 2021 - 2030, pamaong tal thun 2050”. Lambaok ka dom urang par akaok dom Mintri, dom gah Trung ương; dom chuyên gia kinh tế; dom urang ilamo mai meng dom Vụ, Viện gam haong urang dalam kapul langyah kinh tế di Thủ tướng Rajaei mai hu mbaok. Di mbang ginum biai, ong Nguyễn Đức Thanh, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Thuận ndem lac: Ni lac sa jalan adat hu makna praong, lac asal kadha ilamo ka jalan ngak pamaong tal bruk cak rok patagok kinh tế - xã hội saong jalan rami ramik bhum taneh tỉnh Ninh Thuận dalam tukvak anak tal.

UBND ban raya.HCM  hu harak ramik veik dom kadha dalam harak ka 548 harei 22/2 ka bruk tacei pato pasang iek jit ruak  COVID-19 di dom labik pato pakai. Tui nan, bruk dut iek  ngan song anek saih lac F1 hadei di tuk salah bloh bruk brei dok karei di sang tui hukum, UBND ban raya brei adat ka amaik ame eng drei test samar ka anek di drei  dalam harei ka 5, meyah hu klauk ginup COVID-19 atau harei ka 7 , meyah lac oh klauk ginup mbang. Hadei di nan, amaik ame khan bruk dut iek ka gru pato chủ nhiệm meng jalan payua thaot binguk tapa email, Zalo, Viber, tin nhắn...Meyah, amaik ame oh test samar ka anek saih di sang hu, ye meda ba anek tal bilai y tế, hadei di nan, urang y tế atau amaik ame khan bruk dut iek ka gru pato chủ nhiệm. Bruk dut iek âm tính payua ka gru pato chủ nhiệm hu mong lac jalan ka anek saih tame bac veik. Daok dom anek saih di sang bac hu F0, dom labik pato pakai brei padang angan anek saih di nyaom mbuan si njaom ruak yau labaih kilo, njauk dom ruak mãn tính, ruak dalam rup meng sit mai...piah pasang iek pren yava dalam 10 harei.

Urang nong daok di ban sit Vĩnh Châu -“labik pala rilo lasun ngu” di tỉnh Sóc Trăng daok tame bilan paik baoh lasun praong abih di thun 2022 haong hatai caong ka yaom pablei saong darak pasa piah pablei. Yaok thun, urang nong di Vĩnh Châu pala labaih 6.600 ha lasun, hu 3 vu, lac lasun aval, lasun chính vụ saong lasun pajaih, sản lượng mek hu labaih 100.000 tấn yaok thun, dalam nan, lasun chính vụ hu mblang taneh pala praong abih labaih 5.000 ha.  Tal urak ini, urang nong di ban sit Vĩnh Châu buac hu labaih 2.200 ha lasun.

Jiak 200 taneh ia hu mbaok di  Đại hội đồng Môi trường Liên hợp quốc di ban ine Nai-rô-bi (Nairobi), Kê-ni-a harei  2/3 njauk hatai peih bruk ginum biai hiệp ước dunya camereip  ka nerak hareik thải nhựa. Sa ủy ban dom rajaei taduan bruk ginum biai hu padang ngak tal thun 2024 hu ngak salah dom hiệp định ka hareik thải nhựa dok pagam tal hukum. Dahlau di nan, urang jakar ni brei thau, dom urang ginum biai oh lac ginum biai dom jalan piah pacang cakak hareik thải nhựa dom janih, bo hu gam dom hukum bahrau ka bruk ngak tabiak piah mbuan lagaih jang ka bruk brei pandar veik, pandar suai lavik song ralai siam jang.

Kapul dom taneh ia pablei tabiak negar langiu manyek (OPEC) saong dom gah pambuak bruk, dalam nan hu Nga, daok ieu lac OPEC+, harei kabroi (2/3) brei khik tamo bruk tagok sản lượng manyek di tanut 400 ribau thùng yaok harei di bilan 4 anak tal, yaom lac yaom manyek daok tagok glaong di abih kayua bruk sarau kadau di Ucraina. Yaom manyek tamo di darak pasa Mỹ saong dunya harei kabroi tagok tanut 110 đôla sa thung dalam tuk dom po buh jien tame daok haduh hatai ka bruk quân sự đặc biệt di Nga, sa dalam dom gah pabak năng lượng praong abih di dunya. Liên minh dom taneh ia ngak tabiak manyek meda hu kein meng yaom manyek glaong, min bruk ini meda ngak oh siam saong jhul dom gah kinh tế pandar manyek laik kadun likuk.

Gilang pariak dunya (WB) harei kabroi (02/03) khan lac brei padeih tong abih dom danak dak di Nga song Bê-la-rút. Bruk ini hu batabiak ngak chip dalam tuk dom bruk catang tagok pambuak tal srau kadaubruk Ucraina oh ka mboh trun./.

Urang lang: H.Pha & Thu Thảo – 3/3/2022