Melam ini 28/4, Kapul Chữ thập đỏ Việt Nam pakat negar pambuak haong UBND tỉnh Thừa Thiên Huế peih bruk ba tabiak bilan ngak pahla thun 2022 ngan haong kadha “kak kajap talei rohim – pambak tabiak bruk ngak pahla” saong pahadar Harei Chữ thập đỏ saong Trăng lưỡi liềm đỏ dunya (8/5). Bilan ngak pahla thun 2022 peih tabiak dalam bilan 5, hu dom bruk ngak, daong  ka bhap bini gaok kan kandah. Di tuk peih bruk ba tabiak Bilan ngak pahla thun 2022, Kapul Chữ thập đỏ Việt Nam ba tabiak 2 danak dak praong meda peih ngak dalam 5 thun tal, nan lac Danak dak: “Salamat ka urang taong ikan kathaot, kan kandah” saong “Dinh dưỡng ka uranaih kan kathaot, jaoh jo”.

Pachreih tui danak dak “pambuak gavang tangin anit ranam”, harei 27/4, di ban Biên Hòa tỉnh Đồng Nai, Kapul dam dara Cộng sản Hồ Chí Minh pakat negar, Hội đồng Đội pakat negar saong dom gah pambuak tal hu pambuak bruk jao pok jien daong suai lavik brei ka 21 uraniah metui kayua jit Covid-19. Langiu di pok jien daong 2 triệu đồng sa adei yaok bilan, dom adei daok hu tame bac dom mbang pato online ka sap negar langiu piah paglaong ilamu ka drei, jeng yau dom bruk pasram, pahat rup pabhap kayua Hội đồng Đội pakat negar pambuak haong dom gah peih ngak. Hu thau, tal urak ini, hu abih tih 49 uranaih metui kayua Covid-19 di tỉnh Đồng Nai hu danak dak “pambuak gavang tangin anit ranam” jao brei pok jien daong suai lavik ngan saong yaom jien abih tih dalam thun 2022 lac 1,2 tỷ đồng.

Tui khau tin meng UBND tỉnh Ninh Thuận brei thau, tal harei 31/12/2021, Pasak pasang iek ruak kik (CDC) Ninh Thuận saong Sang iek ruak Đa khoa Ninh Thuận hu nyim pandap panda, sinh phẩm, kit test di dom Cty ngan haong yaom jien jaik 87 tỷ đồng piah pabak ka bruk pacang caga jit ruak Covid-19, tal urak ini ka oh ngak harak gar piah biyar jien. Akaok UBND tỉnh Ninh Thuận hu panuac ieu Sở Y tế dang tabiak, pambuak bruk haong dom gah hu pambuak tal, ba tabiak jalan peih ngak bruk biyar sraiy nyim pandap panda, sinh phẩm di dom cty tui njauk adat hukum. Daok bruk sraiy nyim pandap panda, sinh phẩm di Công ty Việt Á ye cang bruk langyah di dom pakat hu thẩm quyền.

Mintri Công an bahrau tabiak Sarak 15/2022/TT-BCA ka bruk pabak brei, mek veik đăng ký, biển số radaih peih angaok jalan... Tui nan, meng harei 21/5/2022, bhap bini meda nao tal công an xã piah ngak harak gar tut angan, mek  biển số ka radaih mô tô, radaih patuh atau radaih máy điện.

Pambuak tal bruk rahtabiak di Tịnh thất Bồng lai, jabat An ninh điều tra Công an tỉnh Long An bahrau tabiak harak brei thau lac daok brei cap  kariek dom bị can Hoàn Nguyên, Tùng Dương saong Nhất Nguyên tal harei 3/6. Dahlau di nan, Công an tỉnh Long An taduan hu rilo harak đơn tố cáo di kapul nyaom, manuac urang ka bruk ngak suan di dom urang daok dalam sang di amuk Cao Thị Cúc (labik nan hu ieu lac ‘Tịnh thất Bồng Lai’, hadei di nan hu salih angan lac ‘Thiền am bên bờ vũ trụ’).  Tapa pasang iek, duah thau, jabat công an brei khởi tố bruk “pagam pambak tame dom quyen tự do dân chủ ngak jhak tak kein laba di kanja, quyen kein laba njauk adat di kapul nyaom, manuac urang”, khởi tố dom bị can Lê Tùng Vân, Nhất Nguyên, Tùng Dương saong Hoàn Nguyên. Dalam nan tok hu bị can Lê Tùng Vân oh njauk cap kreik, brei daok di sang.

Dalam sa bruk brei mboh lac pachreih tui bhap bini Ukraine, Australia brei thau, meng harei 23/2/2022 mbiah tal ini hu ngak visa brei ka labaih 7000 urang U-crai-na tame taneh ia ini. Anak tal, Australia meda pabk brei ka Ukraine rilo janih phao ndao praong, khang.

Rajaei Hàn Quốc hu jalan padang ngak mblang kapar haoh ndaong camriep abih di taneh ia ini di ban pabah lamnge Pusan di thun 2035. Thun blaoh, Quốc hội Hàn Quốc hu brei tapa sa danak hukum ka bruk peih ngak danak dak pakat negar ngan haong yaom jien abih tih lac labaih 13.700 tỷ won (jaik samu 11 tỷ USD) piah padang ngak mblang kapar haoh bahrau angaok  pulao Gadeok, lac baoh pulao praong abih di Pusan.

Kadung jien Uraniah Liên hợp quốc (ieu katut lac UNICEF) haong Gah Y tế dunya (WHO) harei 27/4 brei thau bruk mbuan tamuh jit sởi di uraniah dalam tuk rilo bruk mangaok dunya daok klaih klaoh kayua jit COVID-19 saong yaok triệu menuac njauk klaak sang nao labik karei daok kayua bruk mesruh gauk. Yaok pataom di dom jabat di LHQ brei mboh lac, dalam 2 bilan akaok thun 2022, dunya hu jaik 17.338 mbang urang njauk ruak sởi, rilo jang jaik 2 mbang duk haong tukvak ini thun blaoh. Bruk njauk biai nan lac, urang njauk ruak sởi tagok glaong tuk menuac klauk vaccine caga ruak trun./.

Urang lang: Thu Thao & M.P – 28/4/2022