Thu tuong Rajaei birau iew dom mentri, dom jabat pambuak tal ngak veik dom bruk di Danak dak Mblang kapal haok dunya Long Thanh vaktu  ka 1. Bruk birau di Danak dak kham merat tal harei 19 bilan 12 anak tal hu ngak salah blaoh, ginup tanut chuan, ginup bruk piah ngak brei salah tui hukum ba tabiak. Thu tuong lac bruk ngak Danak dak hu salah aval meda rik tame ba bruk ngak, raidiuk ka bhap bini rahra, ngak brei cakrok patagok di bhum palei. Brei mboh bruk “oh hu hagait lac meda ngak oh hu”; kham merat abih hatai, jum pataom; thau jalan ngak, duah thau hatai sahaneng, pambuak bruk, daong gauk ngak.

Dalam 6 bilan akaok thun ini, Tong Kong ty Becamex IDC saong dom don vi pambuak tal hu padang ngak dom danak dak hu makna praong kuhria phun jien buh tame ngak 60.000 ti dong. Dalam nan, dua danak dak “talang rong” lac jalan peih drah samar TP.HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành saong jalan Vành đai 4 TP.HCM daok hu peih ngak samar drah. Yau nan min, “labik gar tavak” praong abih di urak ini lac bruk bayar veik taneh daok suai damuai, ngak kan kandah trak tal dom bruk peih ngak. Becamex IDC payua harak tagok urang jakar ngak praong di TPHCM kakei ka bruk gal tavak ngak suai cakrok patagok di bhum taneh ini.

Tinh Vĩnh Long hu jiak 120.000 ha la-u, meblah jiak 50% taneh riya dalam negar, dalam nan hu labaih 30.300 ha taneh pala tui jalan hacih sa-at pakat dunya. Hu dom bruk kein lagaih, gah ngak nong tinh daok jhul pakhang dom jalan cakrok patagok khang kajap gah pandap li-u, abih di nyu nan lac darak negar langiu. Vinh Long kham merat tal puac thun pala hu 34.000 ha la-u hữu cơ. Urak ini, dom pandap li-u kong nghiep hacih sa-at di tinh hu 34 HTX, 20 kapol nyaom pambuak bruk saong 7 doanh nghiep pambuak bruk blei veik, ngak tabiak, pablei tabiak negar langiu.

Ar pacang kraong ia xã Thường Phước, tỉnh Đồng Tháp daok glut jaleih atah 50 met. Bruk glut jaleih ar pacang ia kraong nan mbuan rah tabiak kayua ia tagok, ia tasik ndik nduac khang. Urak ini UBND xã Thường Phước pacang talei, pagam gom kakei dahlau saong pakauk taong abih dom radaih peih nao mai labik glut jaleih. Gam haong nan padang Kapol urang ngak bruk samar khan brei thau, bruk glut jaleih piah khik brei salamat ka manuac sia saong drap ar. Dalam 6 harei tapa, danak dak ar pacang ia kraong Thường Thới Tiền rah tabiak 2 mbang glut jaleih taneh atah abih jaik 100 met.

Di Pambang negar Dunya Tịnh Biên, Bala biên phòng Pambang negar dunya Tịnh Biên pambuak dom jabat peih ngak taduan 72 bhap bini Viet Nam kayua jabat chuc nang Campuchia jao mai. Dom bhap bini nan patrauk tabiak kayua ngak suan dom hukum tabiak tame negar langiu, urang ngak bruk, daok veik di Campuchia. Abih di nyu nan lac, jabat chuc nang tinh An Giang brei mboh, chap khik 2 urang  daok duah mek kayua hu duis taong paoh saong meblah drap ar di urang.

Gah Hang hai Dunya kakei lac, an ninh jalan ia di dunya daok dang anak rilo bruk kan thau dahlau rilo mbang meblah drap ar di tathik dak harei dak rilo. Kuhria dalam thun 2024 hu jaik 150 mbang meblah drap ar di tathik saong kol co meblah hu phao. Dom labik rah tabiak co meblah hu Đông Nam Á, Vịnh Guinea, Biển Đỏ saong bhum tathik  Somali. Kol duis di tathik  pambak tame jalan ia tathik  piah pajeng ba phao ndao, manuac urang saong ndap nda suan hukum.

Chau Au daok kreh dom harei langik pandiak biak catang. Di Prang, rilo rahra di Paris saong tuai damuai jak gauk tabiak kraong Seine piah menei ia, pandiak di ban ine tagok tal 35 do C. Oh lac Prang, taneh ia Đức jeng daok dang anak langik pandiak catang. Dalam tuk nan, di Serbia, tua riya dui atah meng bilan 5 gam haong langik pandiak ngak khat lahik trak ka bruk pala drak saong taphon athur raong.

Hukum parilo pambak praong dom angan kadha mek veik sarak negar Nga di urang negar karei tame mai hu ba tame ngak tui. Tong thong Nga Vladimir Putin  hu mbaoh tangin brei tabiak hukum birau, parilo angan kadha ngak suan meda ba tal mek veik sarak negar Nga hu brei blaoh ka urang negar karei. Tui hukum birau ini, dom asar kadha trak yau pametai manuac; rambeik rambai uranaih; hu mbaok tame atau peih bruk mai yam hu taong paoh…lac brei cakak klaoh bruk oh daok lac bhap bini negar ini./.